GÜNCEL

�stanbu'da 'Bar��n Yolunu Açmak' konferans�

�STANBUL
22 Haziran 2025 Pazar

�stanbul'da düzenlenen "Bar��n Yolunu Açmak" konferans�nda Kürt sorununun demokratik çözümü tart��l�yor.

Bar�� çin Toplumsal Giri�im, Kürt sorununun demokratik çözümü çerçevesinde ortak politika ve mücadele araçlar�n� tart��mak amac�yla Eyüp Sultan Kültür Merkezi'nde "Bar��n Yolunu Açmak" konulu konferans düzenliyor. Konferansa çe�itli kesimlerden çok say�da siyasetçi, ayd�n ve sanatç� kat�ld�.

'BU SORUN DEMOKRAT�KLE�MEYLE B�RLE�MEL�'
Konferans�n aç�l�� konu�mas�n�, eski Avrupa �nsan Haklar� Mahkemesi (A�HM) Yarg�c� R�za Türmen yapt�. Ülkede hukukun ortadan kald�r�ld��n� belirten Türmen, �öyle devam etti: "Bütün bunlar olurken, bir ba�ka tarafla 'Terörsüz Türkiye' yürütülüyor. Öcalan'�n ça�r�s�, silahlar�n b�rak�lmas�, Bahçeli'nin ça�r�s� umut veriyor. Ancak bunlar birbirinden ba��ms�z görülemez. Bir tarafta bar�� süreci var, di�er tarafta bar��tan uzakla�mak var. Bir tarafta bar�� var, di�er tarafta bask�c� bir rejim var. Bu böyle olmaz. Bunlar kompakt �eyler. Bu süreçleri birle�tirmek laz�m. Demokratikle�me süreci ancak böyle olur. �ktidarda olan Ak Parti az�nl�k iktidar�na dönü�tü. Böyle olunca iktidarda bask� yoluyla kalmaya çal��yor. Öbür taraftan taban�n� geni�letmek için Kürt oylar�na göz k�rp�yor. Bu çeli�kili süreç tamamen anlams�z de�il. Yine DEM Parti ve CHP'nin aras�n� bozmaya çal��yor. Bir kap� aralanm��t�r. Silahlar�n b�rak�lmas�na; Kürt sorununa sadece güvenlik de�il, sosyal siyasal çözüm perspektifinden bak�lmal�d�r. Bu sorun demokratikle�meyle birle�meli. Burada önemli olan faktör bar��n toplumsalla�mas�. Çünkü bar�� sadece silahlar�n b�rak�lmas� de�ildir, bar�� silahlar� ortaya ç�kan sebeplerin yok edilmesiyle olur. Bar�� sürecinin ba�ar�l� olmas� için halk sürecin öznesi haline getirilmelidir. Sava��n nedenleri kalkmazsa yeniden sava� ç�kar. Sürecin toplumsalla�mas� önündeki en büyük engel iktidar�n bask�c� ad�mlar� oluyor. O yüzden bir taraftan �iddete son verirken, di�er taraftan �iddete ba�vurursan�z inand�r�c� olamazs�n�z."

'ÇÖZÜME �L��K�N SOMUT B�R PLAN ORTAYA KOYMALI'
Bu sorunun sadece Kürtler ve devlet aras�nda olmad��n� ülkeyi ilgilendiren bir sorun oldu�unu söyleyen Türmen, çözümün ortak ya�am iradesiyle ortaya ç�kaca��n� ve bunun için de ortak bir çözüm dili bulmas� gerekti�ini söyledi. Türmen, "Meclis'te komisyon kurulmas� farkl� kesimlerin dahil olmas�n� sa�layacak. Komisyon kurulmas� yine Kürt sorununa sadece 'güvenlikçi' bir yakla��mla bak�lmam�� olmas�n� sa�layacak. Komisyon, partilerin ço�unlu�una göre belli olacak gibi duruyor. Ancak her parti e�it olarak üye say�s� vermelidir. Komisyonda salt ço�unlukla karar al�nacak ancak sadece iktidar�n kararlar� geçmi� olacak burada. Burada nicelik de�il, niteli�e bak�lmal�. Yine sivil toplum bu çal��malar�n içerisinde olmal�d�r. Türkiye'de demokrasi mücadelesi vermek zorunday�z. Bu mücadele mutlaka Kürt siyasal hareketini içine almal�d�r. Demokrasi cephesi Kürt sorununa demokratik �ekilde bir çözüm önerisi sunmal�. Bugün CHP, bu sürece önderlik etmeli, sadece desteklemek ya da kar�� ç�kmak olmaz. Çözüme ili�kin somut bir plan ortaya koymal�" ifadelerini kulland�.

DEM PART� E� GENEL BA�KANLARINDAN MESAJ
Halklar�n E�itlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) E� Genel Ba�kanlar� Tülay Hatimo�lullar� ve Tuncer Bak�rhan konferansa mesaj gönderdi. DEM Parti E� Genel Ba�kanlar�n�n mesaj� �öyle: "Dünyan�n büyük dönü�ümler geçirdi�i bir dönemden geçiyoruz. Dünyadaki dönü�ümün a��rl�k merkezi olan Ortado�u'da yüz y�l önce kurulan düzen çat�rd�yor. 7 Ekim'de ba�layan çat��malar, �srail-�ran sava��yla devam ediyor. �srail-�ran sava�� Ortado�u'nun büyük bir ate� çemberine at�lmas� demektir. Nükleer silahlar�n kullan�lma ihtimali olan bu sava��n bir an önce durmas�, dünya ve bölge için büyük bir öneme sahiptir. Böylesi tarihi bir dönemde, Türkiye'de bar�� konu�mak büyük önemdedir. Çünkü bar�� halklar�n birbirini duymas�, anlamas� ve ortak bir gelece�i birlikte kurma cesaretidir. Bar��, Kürt sorununda çözüm ve Türkiye'nin demokratikle�me umutlar�n�n gerçekle�mesiyle hayata geçer. Kürt Sorununda ya�anan ac�lar, yaln�zca bir halk�n de�il, tüm toplumun derin yaras�d�r. Bu yaray� sarman�n yolu inkardan de�il tan�nmadan, bast�rmadan de�il demokratikle�meden, yasaktan de�il adaletten geçer. Bar��n in�as� muhalefeti d��lamadan ve adaletsizlikleri ço�altmadan ortak akl� büyütmekle mümkündür. Bar��; demokratik, e�it, özgür ve adil bir ya�am�n kurulmas�d�r. Bar��, sadece siyaset kurumunun veya iktidar�n insaf�na b�rak�lmayacak kadar önemlidir. Bu yönüyle, konferans�n�z�n bar�� umutlar�n�n büyümesine güçlü katk�lar sa�layaca��n� dü�ünüyoruz. Konferans�n�z�n demokratik uzla��, özgür siyaset ve evrensel hukuk ilkelerini güçlendirece�ini umut ediyoruz. Bar�� toplumsalla�t�rmak, ço�altmak ve kökle�tirmek için her bir çaban�z bizleri çözüme daha fazla yakla�t�racakt�r. Bu duygu ve dü�üncelerle, Bar��n Yolunu Açmak Konferans�'nda eme�i geçenleri, de�erli konu�mac�lar� ve tüm kat�l�mc�lar� en içten duygular�m�zla selaml�yoruz."

BABACAN: SORUNUN ÇÖZÜM E��T VATANDA�LIK �LKES�N�N TANINMASIYLA MÜMKÜN OLACAKTIR
Konferansa, Gelecek Partisi Genel Ba�kan� Ahmet Davuto�lu, Demokrasi ve At�l�m Partisi (DEVA) Genel Ba�kan� Ali Babacan, tutuklu bulunan �stanbul Büyük�ehir Belediye (�BB) Ba�kan� Ekrem �mamo�lu, Demokrasi �çin Birlik (D�B) birer mesaj yollad�. Babacan, "Ülkemizin geçmi�ten bugüne ta��d�� en a��r yüklerden birisi Kürt sorunudur. Bu sorunun çözümü, e�it vatanda�l�k ilkesiyle, herkesin temel hak ve özgürlüklerinin en yüksek standartlarda tan�nmas�yla mümkün olacakt�r. On binlerce can�m�z� kaybetmemize sebep olan �iddetin sona ermesi, bar��n sa�lanmas� için ba�layan sürecin sorunsuz bir �ekilde devam etmesi ve nihayete ula�mas� en büyük arzumuzdur. Ülkemizdeki sorunlar�n çözümü için en önemli me�ru yol, hukukun üstünlü�ü ilkesiyle uygulanan demokratik siyaset olacakt�r" ifadelerini kulland�.

ORTAK MÜCADELE VURGUSU
D�B'in mesaj�nda, "�çinden geçti�imiz otoriter rejim, toplumu nefessiz b�rak�rken; bar�� her zamankinden daha acil ve yak�c� bir ihtiyaç haline gelmi�tir. Bu ko�ullarda bar��, demokrasi ve toplumsal adalet taleplerini birlikte savunmak yaln�zca bir siyasal tercih de�il, ayn� zamanda tarihsel bir sorumluluktur. Bu sorumlulu�un bilinciyle bir araya gelen inisiyatiflerin olu�turdu�u ortak zeminler hepimize umut ve güç veriyor. Bu bulu�man�n, farkl� toplumsal kesimler aras�nda köprüler kurarak emek, bar�� ve demokrasi mücadelelerini büyütecek bir zemine dönü�ece�ine inan�yoruz" denildi.

�MAMO�LU: EN ÖNEML� MESELE KÜRT MESELES�
�BB Ba�kan� Ekrem �mamo�lu mesaj�nda �u ifadelere yer verdi: "Çözmemiz gereken meselelerin en önemlisi, Kürt meselesidir. Ekim 2024'te ba�layan ve örgütün fesih aç�klamas�yla devam eden Terörsüz Türkiye süreci, tarihi bir önem ta��maktad�r. Türkiye'de bar�� ancak silahlar�n susmas�, güçlü bir demokratik siyaset ile toplumun her kesiminin konu�mas�, taleplerini dile getirmesi ile mümkün olacakt�r. Demokrasinin güçlendirilmesi, sürecin sa�l�kl� ilerlemesi için olmazsa olmazd�r. Gerekli idari ve hukuki düzenlemeler geciktirilmeden hayata geçirilmeli, anti-demokratik uygulamalardan acilen geri dönülmelidir. Toplumun herhangi bir kesiminin d��land��, muhalefetin bask� alt�na al�nd�� bir ortamda gerçek ve kal�c� bir bar��tan, toplumsal huzur ortam�ndan söz etmek mümkün de�ildir."

DAVUTO�LU'NDAN 10 MADDEL�K ÖNER�
Gelecek Partisi Genel Ba�kan� Ahmet Davuto�lu ise mesaj�nda çözüm için 10 maddelik bir öneri sundu. Davuto�lu'nun "Kürt Meselesi: Yeni Bir Demokratikle�me Sürecinin Temel Unsurlar�" ba�l�kl� önerdi�i 10 maddelik çözüm önerisi �öyle:
"1. Yeni bir zihniyet: Tektiple�tirici, ayr�mc� ve güvenlikçi zihniyetten uzak, tarihsel haf�zam�zla uyumlu, demokratik ve ço�ulcu bir anlay��a geçi� gereklidir. Cumhuriyetimizin ikinci yüzy�l�na girerken, geçmi�in travmalar�n� a�acak yeni bir zihinsel dönü�üm �artt�r.
2. Ortak ve yerli bir yakla��m: Kürt meselesine yönelik çözüm aray��lar�, d�� model ve merkezlerden ziyade, Türkiye'nin kendi tarihsel ve toplumsal dinamiklerine dayanmal�, bize özgü, yerli ve sahici bir dil geli�tirilmelidir.
3. Sivil, özgürlükçü ve kapsay�c� anayasa: Mevcut 12 Eylül Anayasas�'n�n yerine, insan hak ve özgürlüklerine dayal�, tüm toplumu kapsayan, sivil ve demokratik bir anayasa in�a edilmelidir.
4. Dü�ünce ve ifade özgürlü�ü: Farkl�l�klar�n ifade edilebildi�i, aç�k diyalog ve empati zeminlerinin olu�abildi�i tam bir ifade özgürlü�ü ortam�, kal�c� çözümler için gereklidir.
5. �mtiyaza ve ayr�mc�l��a dayanmayan e�it vatanda�l�k: Etnik kimli�i, inanc�, siyasi görü�ü ne olursa olsun tüm yurtta�lar�m�z�n e�it haklara sahip oldu�u bir vatanda�l�k anlay�� esas al�nmal�d�r.
6. Kapsay�c� muhatapl�k: Kürt meselesinin çözümü, yaln�zca bir kesimin de�il, tüm vatanda�lar�m�z�n, tüm siyasi partilerin ve sivil toplumun ortak gündemi olmal�d�r. Kar��l�kl� güvensizlik yerine güven esas al�nmal�d�r.
7. Anadilin e�itimde ve sosyal hayatta kullan�m�: Anadilin ö�renilmesi ve kullan�m� temel bir insan hakk�d�r. Türkçeyle birlikte Kürtçenin de e�itimde ve kamusal hizmetlerde kullan�lmas�n�n önündeki engeller kald�r�lmal�d�r.
8. Demokratik yerel yönetimler: Merkezi vesayet mekanizmalar�n�n yerine, demokratik me�ruiyete dayal� ve yerinden yönetime imkan tan�yan bir yerel yönetim sistemi in�a edilmelidir. Seçilmi�lerin yarg� karar� olmadan görevden al�nmas� ve kayyum atanmas� uygulamalar� son bulmal�d�r.
9. S�n�r ötesindeki Kürtlerle sa�l�kl� ili�kiler: Türkiye, kom�u ülkelerdeki Kürtleri bir tehdit de�il; bölgesel bar��n, istikrar�n ve ortak gelece�in payda�� olarak görmeli, d��lay�c� de�il kapsay�c� bir vizyon geli�tirmelidir.
10. Yeni bir sosyo-ekonomik kalk�nma stratejisi: Özellikle gençlerin ve kad�nlar�n bölgeye dair umutlar�n� yeniden canland�racak, tar�m, hayvanc�l�k, e�itim ve teknoloji odakl� bölgesel kalk�nmay� hedefleyen bütüncül bir strateji geli�tirilmelidir."

ÖZEL: BARI�I �N�A ETMEK HEP�M�Z�N ORTAK SORUMLULU�UDUR
Bir mesaj da CHP Genel Ba�kan� Özgür Özel taraf�ndan gönderildi. Özgür Özel'in mesaj�nda �unlar yer ald�: "Bar��, yaln�zca çat��malar�n sona ermesi de�il; adaletin tesisi, haklar�n tan�nmas� ve farkl�l�klar�n güven içinde bir arada ya�ayabildi�i kapsay�c� bir toplumsal düzenin kurulmas�d�r. Gerçek ve kal�c� bar��, özgürlük, e�itlik ve kar��l�kl� sayg� ilkeleri üzerine in�a edilir. Toplumsal bar��n temeli; ço�ulcu demokrasi, kat�l�mc� yönetim anlay��, hukukun üstünlü�ü ve insan haklar�n�n evrensel de�erler çerçevesinde korunmas�d�r. Bu de�erler etraf�nda at�lacak her ad�m tüm toplumun ortak gelece�i aç�s�ndan hayati önem ta��maktad�r. Cumhuriyet Halk Partisi olarak bu süreçte kullan�lan dilin birle�tirici, kapsay�c� ve umut verici olmas� gerekti�ine inan�yoruz. Bar�� konu�mak, bar�� istemek ve bar�� in�a etmek hepimizin ortak sorumlulu�udur. Bu anlaml� bulu�man�n, toplumsal diyalogu güçlendirmesini, kar��l�kl� anlay��a zemin haz�rlamas�n� ve bar�� içinde bir gelecek için ortak iradeyi peki�tirmesini temenni ediyorum."

�stanbu'da 'Bar���n Yolunu Açmak' konferans�

�lgili Haberler

�stanbu'da 'Bar��n Yolunu Açmak' konferans�