17 Mayıs 2024 Cuma

Halkın direnişi kazandı: Keystone petrol hattı projesi iptal edildi

ABD ve Kanada'da çoğunlukla yerli halkların yaşam alanlarını talan eden Keystone petrol boru hattı sistemi projesinin en tartışmalı son aşaması, şirketin 9 Haziran'da projeyi sona erdirdiğini duyurmasıyla iptal edildi. 2010'da ABD'de komisyondan geçerek yapım izni alan projenin sahibi TC Energy (TransCanada Keystone), 31 Mart 2020'de son aşama için Kanada'nın Alberta eyalet komisyonundan da izin almıştı.

ABD ve Kanada'da yerli halkların yaşam alanlarını talan ettiği için iptal edilmesi mücadelesi yürüttüğü Keystone petrol boru hattı sistemi projesinin sona erdirildi. Şirket, dün yaptığı açıklamada projenin son aşamasının sona erdirildiğini duyurdu.

2010 yılında ABD'de komisyondan geçerek yapım izni alan proje TC Energy (TransCanada Keystone) tarafından yürütülüyor. Şirket, 31 Mart 2020'de son aşama için Kanada'nın Alberta eyalet komisyonundan da izin almıştı.

Proje hem yerli halkın yaşam alanlarına el konulması, hem de en fazla sera gazı salımına neden olması nedeniyle tepkiyle karşılanmıştı. Proje aynı zamanda ekosisteme en fazla zarar veren fosil yakıtlardan ham katran kumu taşıyacak olması nedeniyle de büyük tepkiyle karşılanmıştı. Fosil yakıtların yeraltında bırakılması için düzenlenen kampanyalarda (Leave It in the Ground) iklim krizine karşı mücadelede, dikkatleri tüketim alanından fosil yakıtların üretim ve arz alanına çekmeyi başarmıştı.

Kanada'nın Alberta eyaletinden ABD'nin Texas ve Illinois eyaletlerindeki petrol rafinerilerine petrol iletmesi planlanan ve toplam 327 mil (526 km) uzunluğundaki boru hattının bulunduğu alan üzerinde petrol depolama ve dağıtım alanları kurulmasını öngören kapsamlı projenin ilk 3 aşaması Obama döneminde başlayıp bitirildi.

2015'te yükselen yaşam alanı savunması direnişi sonrası Obama projenin 4. ve son aşamasını durdurmuş ve TC Energy şirketine NAFTA anlaşmasına göre 15 milyar dolarlık bir dava açılmıştı. 2017'de ise Trump projenin tamamlanması için izni geri vermişti. Joe Biden ise Ocak 2021'de göreve gelişinin ilk gününde Trump'ın sağladığı izni iptal etti.

HALK 13 YILDIR MÜCADELE EDİYOR
Özellikle Nebraska'da yerli halktan topluluklar, çiftçiler ve çevreciler 13 yıldır eylemler, kampanyalar, davalarla projeye karşı mücadele yürütüyordu. Nebraska'daki yerli topluluklarından Larry Wright Jr. kararla ilgili, "Ponca ulusumuz adına vadesi çoktan gelmiş bu haberi memnuniyetle karşılıyoruz ve bunu halka anlatmak ve savaşmak için hiç yorulmadan çalışan herkese teşekkür ederim. Doğa ana için güzel bir gün" diye belirtti.

DİRENİŞ KAZANDI
Projenin ilk 3 aşaması 2010-2017 arasında tamamlanmış ve şu an fosil yakıt iletiminde kullanılıyor olsa da Kanada'dan başlayıp ABD'nin Montana, Güney Dakota, Nebraska eyaletlerinden geçen Keystone XL (eXport Limited) diye bilinen 4. aşamasının iptaliyle çevre örgütlerinin ve yerli halkların uzun soluklu direnişi başarıya ulaştı.

Bu karar diğer mücadeleler için de umut vermiş oldu. Şu anda Minnesota'da yapım aşamasında olan Enbridge 3 boru hattı projesine karşı yüzlerce kişi bu hafta eylemler yaptı, projenin durdurulması için Biden'a çağrıda bulundu.

Türkiye bugünlerde müsilajdan sel felaketlerine, kuraklıktan ormanların azalmasına, biyoçeşitlilik kaybından kentsel altyapıdaki sorunlara tüm eko-yıkıcı politikalar için iklim krizini bir bahane olarak kullanırken, iklim krizine neden olan sera gazı salımlarına neden olan fosil yakıtların kullanımının azaltılmasıyla ilgili herhangi bir hedef belirlenmiyor. Geçtiğimiz günlerde günlük 6800 varillik yeni petrol ve Karadeniz tabanında yeni fosil gazı "keşifleri" müjde olarak duyurulurken, ekoloji mücadelesi yürütenler Kazma Bırak kampanyasıyla Türkiye'nin bu ikiyüzlü politikalarına karşı mücadeleyi sürdürüyor.