20 Mayıs 2024 Pazartesi

HDP: Torba yasa ile işten çıkarmalar yasaklanmıyor

"Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Taslağı"na ilişkin açıkama yapan HDP Emek Komisyonundan Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Şaziye Köse, "Taslak kamuoyuna 'işten çıkarmalar yasaklandı' şeklinde yansıtılmışsa da gerçek böyle değildir: İşten çıkarmalar yasaklanmamıştır" dye belirtildi.

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Emek Komisyonundan Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Şaziye Köse, "Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Taslağı"na ilişkin yazılı açıklama yaptı.

'İŞTEN ÇIKARMA GERÇEK ANLAMDA YASAKLANMALIDIR'
Taslağın ile çok sayıda kanunda değişikliği içerdiği, bu torba yasa tasarısında, "işten atma yasaklanıyor" şeklinde kamuoyuna yansıtılan taslağın basına yansıyan biçiminin bile vahim olduğunu ifade eden Köse, "Taslak, işçilere kısmi bazı haklar getirirken, getirdiğinden daha fazlasını da geriye götürmeyi hedeflemektedir. Hükümet bu tasarı ile işçilerin gözünü boyayıp, patronların gizli ve açık taleplerini hayata geçirme çabası içerisindedir. Taslak kamuoyuna 'işten çıkarmalar yasaklandı' şeklinde yansıtılmışsa da gerçek böyle değildir: İşten çıkarmalar yasaklanmamıştır. Tazminatsız işten çıkarmanın (4857/25-II) önünde bir engel bulunmamaktadır. İşverenlerin çeşitli nedenlerle kıdem ve ihbar tazminatı vermemek için sıklıkla başvurduğu bu madde ile işçilerin işten çıkarılması devam edecektir. İşten çıkarma yasağına uymayan işverenlere getirilmiş bir yaptırım da söz konusu değildir. Talebimiz açıktır: İşten çıkarma gerçek anlamda yasaklanmalıdır" diye belirtti. 

BU DÜZENLEME İLE İŞÇİLERE DAHA DÜŞÜK ÖDEME YAPILACAK
Taslağa göre, kısa çalışma ödeneğinden faydalanamayan işçilerin de bu ödenekten yararlanması sağlanacaktır. Kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayanlara verilecek aylık tutar 1.177,20 TL olacak. Ancak, halen kısa çalışma ödeneğinden yararlanan işçiler en az 1.752 TL alırken, bu tutar 4.381 TL'ye kadar çıkabiliyordu. Köse, "Bu düzenlemeyle işçilere daha düşük ödeme yapılması amaçlanmaktadır" dedi.

'ŞÇİLER YİNE SEFALETE MAHKUM EDİLİYOR'
Köse, "Taslağa göre, ücretsiz izne ayrılacak işçilere İşsizlik Sigortası Fonundan 1.177 TL verilecektir. Hükümet tarafından önerilen bu tutar ile asgari ihtiyaçların bile karşılanmasının mümkün olmadığı açıktır. Dolayısıyla, işçiler yine açlığa ve sefalete mahkum edilmektedir" diye belirtti.

Fiilen uygulansa da halen kanunlarda ücretsiz izin söz konusu değildir ve bu ancak işçinin onay vermesi durumunda kullandırılabilmektedir. Köse, "Bu torba yasa tasarısıyla şu anda pek çok patronun 'zorla dilekçe imzalatarak' çalışanlarını ücretsiz izne çıkarmasına yasal dayanak sağlanacaktır. Ücretsiz iznin bir yıl içinde 30 günü geçmesi durumunda işçiler ve aileleri Genel Sağlık Sigortası kapsamında sağlık hizmetlerinden yararlanamayacaktır. 30 günlük ücretsiz izin sonrası işçiler gelir testi yaptırıp, genel sağlık sigortası primlerini de kendileri yatırmak zorunda kalacaktır" diye vurguladı.

Köse açıklamasının devamında şu ifadelere yer verdi:
"Patronlar bundan böyle kısa çalışma ödeneğinden yararlanmak amacıyla başvuru işlemleriyle uğraşmayacak, işçileri ücretsiz izne çıkarma yolunu seçecektir. Kısa çalışma ödeneğinin kabulü durumunda, işveren açısından ilk bir hafta için yarım ücret ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu nedenle, işverenlerin, kısa çalışma ödeneği başvurusu yapmaktan vazgeçmeleri gündeme gelebilecektir. Dolayısıyla, hükümet işçileri ücretsiz izne çıkarmaya teşvik etme yolunu seçmektedir."

İşçilerin taleplerinin kendilerinin de talebi olduğunu vurgulayan Köse, talepleri şöyle sıraladı:
Sağlık, temizlik, gıda gibi acil ve zorunlu sektörler dışındaki tüm işyerlerinde "üretime ara verilmeli" çalışanlar "ücretli izne" çıkarılmalıdır.
İşsizlik Sigortası Fonunun, işveren destek fonuna dönüştürülmesine son verilmelidir. 
Fondan yararlanma koşulları acilen yeniden düzenlenmeli, yararlanamayan işçilerin yararlanması sağlanmalıdır.
Fondan yapılan ödemeler, asgari ücretin altında kalmamalıdır.
Ücretsiz izni yasalaştırma girişiminden vazgeçilmelidir.
Gelire ihtiyacı olduğunu beyan edenlere en az asgari ücret tutarında aylık gelir desteği verilmelidir.
İşsizlik Sigortası Fonundan yararlanmak için beyan yeterli olmalıdır.