GÜNCEL

Türkiye Ormanc�lar Derne�i'nden �kizdere Raporu

R�ZE
10 May�s 2021 Pazartesi

�kizdere'de yap�lmak istenen ta� oca�� çal��malar�n�n yarataca�� sorunlara ili�kin rapor haz�rlayan Türkiye Ormanc�lar Derne�i, dönü�ü mümkün olmayan zararlara dikkat çekti ve projenin derhal sonlanmas�n� istedi.

Türkiye Ormanc�lar Derne�i, �kizdere'de iktidara yak�nl��yla bilinen Cengiz Holding taraf�ndan yap�m� devam eden ta� oca�� çal��malar�na ili�kin haz�rlad�� raporu yay�mlad�.

Yap�lan çal��man�n tamamen yanl�� bir yerde planland�� belirtilen aç�klamada, "Bu �ekilde dik, sarp ve ormanlarla kapl�, köy yerle�imlerinin ortas�nda ve tar�m alanlar�na neredeyse biti�ik yerlerde ta� oca�� kurulmas�, ocak daha faaliyete ba�lamadan çevre ihtilaflar�n�n olu�mas�na neden olmaktad�r. Öte yandan yöre insan�n� etkileyecek, mevcut ya�am birliklerini ve habitatlar� tamamen yok ederek kayal�k bir ekosisteme dönu�türece bir faaliyet için 'ÇED gerekli de�ildir' karar� verilmi� olmas� da ayr� bir sorundur. Bu durum çevre, orman ve do�an�n korunmas� ile ilgili yürürlükte olan yasalara da ayk�r�l�k te�kil etti�i gibi, telafisi mümkün olmayan zararlar ortaya ç�karmaktad�r" denildi.

'PTD'S� REV�ZE ED�LEREK VAL�L��E SUNULDU'
Projenin tan�t�m dosyas�n�n (PTD) 21 A�ustos 2020'de haz�rlanarak Rize Valili�i'ne ba�vuruldu�u hat�rlat�lan aç�klamada, "PTD'de hammadde üretim izni 97,88 hektar olan alan�n 13,45 hektar�nda çal��laca�� aç�klanm��t�r. ÇED Yönetmeli�ine göre 25 hektardan küçük maden ocaklar, Yönetmeli�in EK-2 listesinde kald�� için ÇED raporu haz�rlanmamakta ve 'ÇED gerekli de�ildir' karar� verilerek h�zl� bir �ekilde ocak faaliyetleri ba�lat�lmaktad�r. Nitekim Ocak 2021'de, �kizdere'deki bazalt oca�� PTD'si revize edilerek yeniden Rize Valili�ine sunulmu� ve 27 Ocak'ta ÇED gerekli de�ildir karar� verilerek oca��n faaliyete ba�lamas�n�n önü aç�lm��t�r. Hemen sonras�nda ise 8 Mart'ta ayn� bazalt ta� oca�� için 13,45 hektar olan izin alan�n� 37,02 hektara ç�kartacak kapasite art�� için süreci ba�lat�lm��t�r. PTD'de ta� oca��n�n tamamen orman alan� içinde oldu�u belirtilmesine ra�men, alanda tar�m alanlar� da bulundu�u için 20 Mart tarihli Cumhurba�kan� Karar� ile bazalt oca�� ve ba�lant� yolu üzerindeki ta��nmazlar�n acele kamula�t�r�lmas�na karar verilmi�tir" bilgileri yer ald�.

'YÖRE �NSANINI ETK�LEYECEK'
Yöre insan�n� etkileyecek, mevcut ya�am birliklerini ve habitatlar� tamamen yok ederek kayal��a dönü�türecek bir faaliyet için verilen "ÇED gerekli de�ildir" karar�n�n ayr� bir sorun olarak ortaya ç�kt�� belirtilen aç�klamada, "Üstelik bu karar verildikten sadece k�rk gün sonra 13,45 hektar olan ocak alan�n�n 37,02 hektara ve 15.7 milyon ton olan y�ll�k ta� üretiminin 20 milyon tona ç�kar�lmas�na yönelik kapasite art�� için ÇED ba�vurusunda bulunulmu� ve ba�vuruda 2025 y�l�na kadar üretim yap�laca�� aç�klanmaktad�r. Ta� oca��n�n gerekçesi olarak �yidere ilçesinde yap�lmas� planlanan lojistik merkez ve liman gösterilmektedir. Ancak bu lojistik merkez ve liman�n ÇED raporunda 'Proje kapsam�nda herhangi bir malzeme oca�� i�letilmesi veya haz�r beton tesisi kurulmas� planlanmamaktad�r' diye yazmas�na ra�men �kizdere'deki ta� oca��nda i�lemlere ba�lanm��t�r" ifadeleri yer ald�.

'PROJE TANITIMINDAK� TAAHHÜTLERE UYULMUYOR'
Projesinin hukuki bir temeli olmad��n�n alt� çizilen raporda, daha ocak için kaz� faaliyetleri ba�lamadan sadece yol geni�letilmesi çal��malar�nda dahi oca��n proje tan�t�m dosyas�ndaki taahhütlere uyulmad�� vurguland�. Orman Kanunu'nu ayk�r� olarak çal��man�n sürdü�ünün alt� çizilen raporda, "Özetle do�rudan ve dolayl� olarak dere yata��na müdahale edilmi�tir. Karadeniz Bölgesindeki sellerin büyük bir ço�unlu�unun nedeni dere yataklar�na yap�lan 2 müdahalelerdir."

'B�RÇOK TA� OCA�I REHAB�L�TE ED�LMED�'
�imdiden bölgede sel riskinin artt��n� ve derelerden akan suyun kalitesinin erozyon nedeniyle bozuldu�u aktar�lan aç�klamada, gelecekte ya�anmas� olas� sel ve heyelanlara kar�� yetkililer uyar�larak acilen ocak faaliyetlerinin sonlanmas� istendi. Ta� oca��n�n faaliyete ba�lamas�ndan sonra olu�acak toz kirlili�i nedeniyle vadideki ormanlar�n, çay alanlar� ve bahçe bitkilerinin olumsuz etkilenece�i uyar�s�nda da bulunulan raporda �u ifadeler yer ald�: "Çok dar ve dik bir vadide yank�lanaca��n�n da hesaba kat�larak, i�letmeden kaynaklanan gürültünün, ba�ta uyku bozuklu�u olmak üzere insanlarda ruhsal sorunlar yaratmas� ve yaban hayvanlar�n� da olumsuz etkilemesi kaç�n�lmazd�r. Di�er yandan ta� oca��n�n faaliyetin sona ermesinden sonra rehabilite edilece�i de proje tan�t�m dosyas�nda taahhüt edilmektedir. Ancak s�yr�lmas� öngörülen toprak miktar� sadece 20 cm kal�nl�ktad�r ve faaliyet sonras� som kayan�n üzerine serilecek 20 cm toprak üzerinde a�aç yeti�mesi mümkün de�ildir. Nitekim ülkemizde ba�ta mermer ocaklar� olmak üzere birçok ta� oca��n�n rehabilite edilemedi�i de ortadad�r."

Türkiye Ormanc�lar Derne�i'nden �kizdere Raporu

�lgili Haberler