Sur saldırıların izlerini hala taşıyor
Sur'da özyönetim direnişi ve sokağa çıkma yasaklarının uygulandığı dönemde devlet tarafından yıkılan mahallelere girişler hala yasak. 6 yıldır yasaklı ilan edilen bölgeye giren MA, yıkılmış evlere Erdoğan, Atatürk ve Türk bayrağının asılı olduğunu görüntüledi.
Diyarbakır'ın tarihi Sur ilçesinde 2015 yılında başlayan özyönetim direnişi ve ardından devletin sokağa çıkma yasağı ilan ederek başlattığı saldırıda yaşanan yıkım 6 yıl sonra görüntülendi.
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Kültür Mirası Listesi'nde yer alan Sur'da, 6 Eylül, 13 Eylül, 10 Ekim ve 28 Kasım 2015 tarihlerinde toplam 4 kez sokağa çıkma yasağı ilan edildi. En son aynı yılın 2 Aralık'ında Cevatpaşa, Dabanoğlu, Fatihpaşa, Hasırlı, Savaş ve Cemal Yılmaz mahallelerinde yasak ilan edildi. Bu yasak dünyanın en uzun süreli yasağı oldu. Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'nin (TMMOB) uydu görüntülerine dayandırarak hazırladığı raporlarda, yasak sonrası 6 mahallenin yüzde 72'si tamamen yıkıldı. Yine cami, kilise, okul, hamamların da aralarında olduğu 334'ü tescilli olmak üzere 3 bin 569 yapı yıkıldı. Son yıllarda bu sayının daha da arttığı belirtiliyor.
HAPİSHANE TİPİ EVLER
Bu yapıların yerlerine, F ve S Tipi hapishaneleri benzeyen evler inşa edildi. Daha önce hem havadan hem de iç kısımları görüntülenen bu hapishane tipi evler, makine kesimi bazalt taşlarla tek tip ve tek renk şeklinde yapıldı. Kent mimarisine aykırı olan evlerin etrafı uzun süre bariyerlerle kapalı tutuldu. Bir süre önce evlere giriş ve çıkışlara izin verildi. Sur Belediyesi kayyumu Abdullah Çiftçi, Aralık ayında yaptığı açıklamayla 6 mahalleye giriş-çıkış yasağı olmadığını, sadece şantiye alanlarının kapalı olduğunu belirtti.
6 YILDIR SAKLANAN EVLER GÖRÜNTÜLENDİ
Şantiye alanı olarak gösterilen yerler, yasak sonrası yıkımın en çok yaşandığı Dabanoğlu, Fatihpaşa, Hasırlı, Savaş ve Cemal Yılmaz mahallelerini kapsıyor. Söz konusu yerleri, üzerinden geçen 6 yılın ardından görüntüleyen Mezopotamya Ajansı (MA), 6 yıldır herkesten saklanan bölgede ayakta kalan tarihi evleri görüntüledi.
ATATÜRK, ERDOĞAN VE TÜRK BAYRAĞI
Sur'un tarihi evlerini tek tipleştiren restorasyon adı altındaki çalışmalar sürerken, bazı tarihi evlerde 6 yıl önce devletin saldırılarının izlerini görülüyor. Mermi izlerinin yanı sıra yoğun saldırı nedeniyle yıkılan evlerinde yer aldığı görüntülerde, restore edilen binalara Atatürk, Tayyip Erdoğan ve Türk bayrağının asılı olması dikkat çekiyor.
DUVARLARDAKİ İZLER
Dış kısmı restore edilen fakat içinde yaşanan devlet saldırısının izlerini taşıyan evlerden birinde, yıkılmış duvarlar, kurşunlanmış camlar ve şarapnel parçalarının izleri, yakılmış eşyalar, çatışmada kullanılan mevzilere rastlamak mümkün.
Çalışmaların başlamadığı etrafı sadece saclarla kapatılan evlerde ise devletin saldırılarının izleri daha belirgin. Turuncu, kırmızı, sarı, mavi renkleriyle Sur'un rengarenk havasını yansıtan bu evlerin her yerinde kurşun ve şarapnel parçaları, yakılmış, yıkılmış eşyalar var.
Ermeni Katolik Kilisesi'ndeki çalışma tamamlanmış olmasına rağmen kilisenin ayaklarında çatışma izleri silinememiş.
HALK EVLERİNİ SATMAK ZORUNDA KALACAK
Halkın yaşam alanını önce yıkan ardından yenileme adı altında yaşanmaz mekanlar inşa eden devlet, aslolarak bölge halkına göç politikası izliyor. Tamamlanmasının ardından ev sahiplerinden restorasyon adı altında yapılan çalışmaların masrafını ödemelerinin istenecek, ödeyemeyenler ise satmak zorunda kalacak. Çalışmaların halka yeni yaşam alanı kurmak değil, Sur'un orada yaşayan halkın elinden alınması amacı taşıdığı açıkça ortaya çıkıyor.