HDP'li Toğrul: Kürtçe hala tutanaklarda 'x' diye geçiyor
HDP Milletvekili Mahmut Toğrul, 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı dolayısıyla Kürtçe ve Türkçe Meclis araştırması ve soru önergesi verdi. Kürt dili üzerindeki baskılara ve asimilasyona dikkat çeken Toğrul, "Hala meclis tutanaklarında, kürsüde konuşulan Kürtçe 'bilinmeyen dil 'anlaşılmayan dil', x şeklinde geçmektedir" dedi.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Antep Milletvekili Mahmut Toğrul, 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı dolayısıyla Meclis araştırma önergesi ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay'ın yanıtlaması üzerine soru önergesi verdi.
Toğrul Kürtçe ve Türkçe olarak sunduğu Meclis Araştırması talebi gerekçesinde şu ifadelere yer verdi:
"Türkiye'deki Kürt çocukların anadilinde eğitim görmemesi, sürdürebilir başarının önünde bir engeldir. Türkiye'deki eğitim dili; konuşulan diğer dillerin yok sayılmasına yönelik bir eğitim sistemidir; çocukları dilsel ve kültürel olarak zorla başka bir grupta eritmeye, asimilasyona dayanmaktadır. Bu da UNESCO Sözleşmesi'ndeki soykırım tanımlamalarına giriyor.
"AKP hükümetinin, Kürt dili üzerindeki baskıları artırmasının yanı sıra, kayyımların yaptıkları ilk iş sokak adlarını Türkçeleştirmek, Kürtçe tabelaları indirmek ve Kürtçe hizmet veren tüm kurumları kapatmak olmuştur. OHAL ile birlikte ise Kürtçe yayın yapan televizyon, gazete, kadın kurumları, Kürt Enstitüsü kapatılmıştır. Ayrıca, hala meclis tutanaklarında, kürsüde konuşulan Kürtçe 'bilinmeyen dil 'anlaşılmayan dil', x şeklinde geçmektedir.
"Yıllardır anadilde eğitim alma hakkı talepleri ve talep uğrunda verilen büyük toplumsal mücadelelere rağmen bugüne kadar ülke yönetimini devralan hiçbir iktidar tarafından bu talepler maalesef karşılanmamıştır. Devletin resmi ideoloji tezine göre; 'Anadili eğitim hakkını savunmak bölücülük yapmak olduğu gibi anadilde eğitim hakkının sağlanması ülkeyi bölmek ve ülke güvenliğini tehdit etmektedir' denilmektedir. Bu teze inanan ve de inandırılan kesimler ise otobüste veya parkta anadilinde konuşan yurttaşları linç etmektedirler. Şöyle ki, dünyanın hiçbir ülkesinde farklı dillerde eğitim yapılması, ülke güvenliği için tehdit olarak algılanmamıştır. Kürt halkının kendi varlığı ile eş anlamlı olarak gördüğü, ana dilini yaşatmak ve geliştirmek için bir Meclis Araştırma Komisyonu kurulmasını talep etmekteyiz."
'ANADİL HAKKINA ENGEL EVRENSEL SÖZLEŞMELERİN İHLALİDİR'
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay'ın yanıtlaması üzerine soru önergesi veren HDP Antep Milletvekili Mahmut Toğrul, Kürt dili üzerindeki baskıları örneklendirdi. Önergede şu ifadeler yer aldı:
"Ne önceki iktidarlar ne de AKP iktidarı Kürt dili üzerindeki baskıları kaldırmak ve Kürtçenin gelişmesi ve hayat bulması için önemli adımlar atmamıştır. Aksine, her geçen gün var olan baskılar daha da artmıştır. Kürt işçiler anadilleri ile konuştukları için linç girişimine maruz kalmışlardır. OHAL ile birlikte Kürt eğitim faaliyeti yürüten kültür merkezleri, dernekler ve özel okullar kapatılmıştır. HDP'li belediyelerin bünyesinde faaliyet yürüten Kürtçe kreşler kayyumlar tarafından kapatılmıştır. Ve bu kreşlerde Kürtçe ders veren öğretmenler ihraç edilmişlerdir. Oysaki anadilde eğitim verilen bu kreş ve derneklerde evrensel eğitim modelleri esas alınmıştır. Bunun yanı sıra Belediyelere bağlı kültür merkezleri kapatılmış ve çalışanları ihraç edilmiştir. Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 25'inin Kürtlerden oluştuğu gerçeğine rağmen, Kürt çocuklarına hâlâ anadilde eğitim hakkı tanınmamaktadır. BM Çocuk Hakları Sözleşmesinde beyan edildiği üzere her çocuk anadilinde eğitim erişimine sahiptir, kendi kültürüyle yaşama hakkına sahiptir. Türkiye anadilde eğitim hakkının önüne engeller koyarak taraf olduğu evrensel sözleşmeleri ihlal etmektedir."
Toğrul şu soruları yöneltti:
"-Cumhuriyetin ilanından bu yana Kürt dili neden kriminalleştirilmektedir?
"Kürt dilinin kamusal alanda görünür kılınması, eğitim, sağlık vb. hizmetlerin Kürtçe verilmesinde anayasal ne gibi engeller vardır?
-Bakanlığınızın ve İktidarın, Kürt diline anayasal bir statü kazandırmak için bir çalışması var mıdır?
-TBMM tutanaklarında Kürtçe neden “bilinmeyen x dil” olarak geçmektedir? Bu yanlışlığı düzeltmek için gerekli adımları atacak mısınız?
-Kürt dilinin gelişmesi için faaliyet yürüten kurumlar neden kapatılmaktadır?
-İktidarın, Kürt dilinin korunması ve geliştirilmesi için herhangi bir program ve projesi var mıdır?
-Türkiye'de Türkçe dışından hangi dilde eğitim verilmektedir?
-Bakanlığınıza/hükümetinize göre, Kürt dili ve kültürü üzerindeki baskıları ve engelleri kaldırmak; Türkiye için ne gibi tehdit ve sorun barındırmaktadır?"