15 Kasım 2024 Cuma

Türkiye'nin havası AB'ye göre en az yüzde 33,4 daha kirli

HDP Ekolojiden Sorumlu Eş Genel Başkanı ve İzmir Milletvekili Çepni, Türkiye'de sonyıllarda artış gösteren hava kirliliğine ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanı Kurum'un yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi.

İstanbul, İzmir, Ankara ve Bursa başta olmak üzere Türkiye'deki önceki yıllara göre hava kirliliğinde artış gözleniyor. Türkiye için hava kirliliğine bağlı ölümlerin sayısı, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) tarafından her yıl yaklaşık 30 bin olarak tahmin ediliyor.

Dünya Sağlık Örgtü'nün (WHO) raporlarına göre ise dünya çapında her yıl yaklaşık 7 milyon insan hava kirliliği nedeniyle hayatını kaybediyor. WHO, 2019 yılı için sağlık açısından en önemli 10 tehdit arasında ilk sıraya hava kirliliği ve iklim değişikliği sonucunu ortaya çıkan sağlık sorunlarına yer veriyor. Solunum fonksiyonlarındaki olumsuz etkileir ile astım, nefes darlığı, akciğer kanseri gibi hastalıklara neden oluyor. Ayrıca kalp damar hastalıklarında artışa neden olmakla birlikte, pıhtı oluşumu, felç, kalpte ritim bozukluklarına yol açıyor.

HAVA KİRLİLİĞİ AB MEVZUATINDAKI SINIR DEĞERLERİNİN İKİ KATI
Türkiye'deki hava kirliliği sınır değerleri AB Mevzuatındaki sınır değerlerinin yaklaşık iki katı. Örneğin Türkiye'de 24 saatlik ortalama SO2 (Kükürtdioksit) sınır değeri 225 µg/m3 iken bu değer AB'de 125 µg/m3 olarak uygulanıyor. Benzer şekilde PM10 (Partikül Madde) sınır değeri Türkiye'de 90 µg/m3 iken AB'de 50 µg/m3 olarak uygulanıyor. WHO verilerine göre Türkiye'nin havası AB'ye göre en az yüzde 33.4 daha kirli. 

TMMOB Çevre Mühendisleri Odası'nın hava kirliliği raporunda en dikkat çekici durum ölçüm istasyonlarının son bir yıldır yeterli ölçüm yapmadığı, en önemli kirlilik parametrelerini ölçmediği. PM2,5 parametresine göre, 313 istasyonun 68 tanesinde ölçüm yapılmış ve ölçüm yapılan istasyonların yüzde 69'unda güvenli veri alımı yok. PM10 parametresine göre, 219 istasyonun yüzde 38'inde güvenli veri alımı yoktur. Yaklaşık 60 milyon kişi PM10 yıllık ortalama limitin aşıldığı ve yaklaşık 20 milyon kişi ise soluduğu hava hakkında yorum yapılamayan yerlerde yaşıyor.

Saatlik ve günlük SO2 ölçümü yapan 81 ildeki 213 istasyonun yüzde 44'ünde güvenil veri alımı yoktur ve yaklaşık 30 milyon kişi güvenli veri alımının olmadığı bu bölgelerde yaşıyor. NO2 (azotdioksit) parametresine göre, 173 istasyonun yüzde 56'sında güvenli veri alımı yok. CO (karbonmonoksit) parametresine göre 101 istasyonun yüzde 63'ünde güvenli veri alımı yoktur.

HDP MİLLETVEKİLİ ÇEPNİ'DEN SORU ÖNERGESİ 
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Ekolojiden Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı ve İzmir Milletvekili Murat Çepni, bu veriler ışığında Türkiye'deki hava kirliliğine ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum tarafından yanıtlanması üzerine Meclis'e soru önergesi verdi. 

Çepni'nin yönelttiği sorular şöyle: 

Bakanlığınız çevre kirliliğine dair gerekli denetlemeleri ne sıklıkla yapıyor?

 Çevre kirliliğine karşı Bakanlığınızın bir çalışması var mıdır? Çevre kirliliğini önlemeye yönelik adımlar atılacak mıdır?

 Bakanlığınızca yürütülen Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği'ne uygunluk kontrol ediliyor mu?

 Ülkemizde kaç noktada hava kalitesi verileri izleme istasyonu vardır? Bu istasyonlarda ölçülen verilerdeki hata payı yüzde kaçtır? Bu istasyonların bakım ve kalibrasyonu yapılmakta mıdır?

 Hava kirliliğine sebep olan bazı önemli parametrelerin ölçülmemesinin sebebi nedir? Bu parametreleri ölçmek için bir çalışma ne zaman başlatılacaktır?

 Uygulanan mevzuattaki sınır değerlerin AB standartlarına göre düzenlenmesine yönelik bir çalışmanız var mıdır?"

 Bakanlığınız Paris İklim Anlaşması'nın uygulanması için nasıl planlamalar yapmıştır?