28 Mart 2024 Perşembe

Erdoğan ve Putin görüşmesinin ana gündemi Suriye

Erdoğan dün Rusya Devlet Başkanı Putin ile görüştü. Ana gündemi Suriye olan 4 saatlik görüşmenin ardından ortak bir bildiri yayımlandı.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin'in davetlisi olarak Rusya'nın Soçi kentine gitti.

Erdoğan'a, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı Hakan Fidan, İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir eşlik etti.

SURİYE VURGUSU DİKKAT ÇEKTİ
Görüşme öncesi basına açık bölümde konuşan Erdoğan, ikili görüşmenin Türkiye ve Rusya'nın bölgede oynadığı rol bakımından çok önemli sözleriyle, görüşmenin ana gündeminin Suriye olduğunu ifade etti. Rusya ile yapacakları görüşmelerin bölgeye rahatlama getireceğini öne süren Erdoğan, "Suriye'deki gelişmeleri bu vesileyle özellikle ele almamız inanıyorum ki bölgeye ayrıca rahatlama getirecektir. Terörle mücadelede dayanışmamız büyük önem arz ediyor ve bu konuyla ilgili olarak da atacağımız adımlar, yapacağımız görüşmelerle inanıyorum ki bir güç kazanacaktır" diye konuştu.

Her iki ülke heyetinin Türkiye'de yaptığı görüşmelerin de verimli geçtiğini belirtti, "Siyasi, ekonomik ve ticari alanlarda birçok konuları ele aldılar ve şimdi de bizim bu konulardan sonra buna bir adeta nokta koymamız inanıyorum ki Türkiye-Rusya ilişkilerinde çok farklı bir sayfayı da açacaktır. Gerek enerjide gerek Karadeniz hattının tarımda, tahılda buradan atılan adımlar, turizmde yapılan görüşmeler, ulaşımla ilgili olarak atılan adımlar ki bütün bunlarla beraber bölgedeki bazı adımların atılması, bunlar gerek heyetlerimizin yaptığı ama bizim de bugün başa baş ikili bu görüşmeyi yapmak suretiyle Türkiye ve Rusya'nın bölgede oynadığı rolü ortaya koyması bakımından çok önemli" dedi.

EKONOMİK İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASI İMZALANDI
Türkiye-Rusya arasında Ekonomik İşbirliği Mutabakat Zabtı imzalandı. Mutabakat zabtını, Ticaret Bakanı Mehmet Muş ve Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak imzaladı. Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, Türkiye ile Rusya arasındaki doğal gaz ticareti ödemelerinde kısmen rubleye geçilmesi konusunda anlaşma sağlandığını ve kademeli şekilde ulusal para birimlerine geçileceğini bildirdi.

Görüşmelerden önemli sonuçlar elde edildiğini dile getiren Novak, "Ticaret, ekonomi ve neredeyse tüm sektörlerde ilişkilerimizin gelişimini yeni bir düzeye taşıyan müzakereler çerçevesinde bugün çok önemli kararlar alındı" dedi. Erdoğan ve Putin'in iki ülke arasındaki ticaret hacmini 100 milyar dolara çıkarma konusundaki talimatı anımsatan Novak, bu talimatı yerine getirmek için gerekli prosedürleri basitleştirme adımları attıklarını söyledi.

Novak, Rusya ile Türkiye arasında özellikle ulaştırma, sanayi, tarım, turizm ve bilgi teknolojileri alanında işbirliğinin gelişeceğini belirtti.

Rusya ile Türkiye arasındaki doğalgaz ticaretiyle ilgili de önemli kararlar alındığını söyleyen Novak, doğalgaz teslimatında ulusal para birimlerine geçme kararı alındığını belirtti, kısmen ruble cinsinden ödemeye başlanacağı konusunda anlaşmaya varıldığını aktardı.

AKKUYU NÜKLEER SANTRALI 2023'TE FAALİYETE GEÇECEK
Novak, Erdoğan-Putin görüşmesinde Türkiye'de yaratacağı yıkım nedeniyle ekolojistlerin karşı çıktı ve büyük bir işçi sömürüsü ve ölümlerin yaşandığı Akkuyu Nükleer Santrali'nin 2023 yılında faaliyete geçmesi kararı aldı.

Görüşme öncesi basına açık bölümde konuşan Putin, Türkiye ile ekonomik işbirliğini güçlendirmek amacıyla yeni bir anlaşma imzalamayı umut ettiğini bildirdi. Putin, "Ticari ve ekonomik ilişkilerimizi güçlendirmek için bugün burada bir memorandum imzalamayı umut ediyorum" dedi.

Görüşmenin ardından ortak bildiri yayımlandı. Bildiride, "Liderler, Suriye'de tüm terör örgütlerine karşı mücadelede dayanışma ve eş güdüm içinde hareket etme kararlılıklarını teyit etmişlerdir" denildi.

Bildirinin devamında şu ifadelere yer verildi.
"♦ İki lider, Türkiye-Rusya ilişkilerinin, mevcut bölgesel ve küresel tüm sınamalara rağmen, karşılıklı saygı ve mütekabil çıkarların tanınması temelinde ve uluslararası yükümlülüklerle uyumlu olarak ilerletilmesi yönündeki ortak iradelerini teyit etmişlerdir.

♦ Bu anlayış çerçevesinde Türkiye-Rusya ikili ilişkilerinin gündeminde yer alan konular üzerinde kapsamlı istişarelerde bulunan liderler; iki ülke arasındaki ticaret hacminin tespit edilen hedefler doğrultusunda ve dengeli bir temelde artırılması; ekonomi ve enerji alanlarında iki ülkenin birbirlerinden beklentilerinin mütekabiliyet çerçevesinde karşılanması; ulaştırma, ticaret, tarım, sanayi, finans, turizm ve inşaat gibi sektörlerde uzun süredir iki ülke gündeminde bulunan konularda işbirliğinin güçlendirilmesi yönünde somut adımlar atılması üzerinde mutabık kalmışlardır.

♦ Bölgesel konular bağlamında, liderler, Türkiye ile Rusya arasında var olan samimi, açık sözlü ve güvene dayalı ilişkilerin bölgesel ve uluslararası istikrarın tesisi açısından taşıdığı kilit öneme işaret etmişlerdir. İki lider bu çerçevede, Ukrayna limanlarından tahıl ve gıda ürünlerinin emniyetli taşınmasına yönelik İstanbul mutabakatına varılmasında iki ülke arasındaki yapıcı ilişkilerin rol oynadığını teyit etmişlerdir. İki lider, Rusya'nın tahıl, gübre ve gübre üretimi için gerekli hammaddenin kesintisiz ihracı dahil, İstanbul mutabakatının lafzı ve ruhuna uygun şekilde tam olarak uygulanması lazım geldiğinin altını çizmişlerdir."

GÖRÜŞME ULUSLARARASI BASININ DA GÜNDEMİNDE
Görüşmeye ilişkin Alman basınında yer alan yorumlarda, Putin'in Türkiye'den satın alacağı SİHA'lar karşılığında Türk devletine Kuzey ve Doğu Suriye'deki saldırılarına olur verdiği yazıldı.

AFP'den Dmitry Zaks'ın imzasıyla yayınlanan analizde Erdoğan ile Putin görüşmesine ilişkin "rekabetçi işbirliği" tanımı yapılırken, "Erdoğan Soçi ziyaretinde, Karadeniz'de Ukrayna'nın tahıl sevkiyatlarının yeniden başlamasını düzenlemeye yardımcı olmanın diplomatik başarısından çok yararlanacak" ifadeleri yer aldı.

VOA'dan Dorian Jones imzalı haberde ise "Tahıl anlaşmasının Rusya ve Türkiye arasındaki ilişkileri derinleştirdiği" analizine yer verildi. Haberde "Türkiye-Rusya ilişkileri, Kuzey Afrika'dan Ortadoğu'ya, Kafkasya'ya, rekabet ve işbirliği karışımıyla iç içedir. İkisinin ayrıca enerji konusunda derinleşen bir ortaklığı var" denildi.

BİR SONRAKİ TOPLANTI TÜRKİYE'DE
Erdoğan ve Putin görüşmesinde ayrıca Türkiye-Rusya Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi'nin müteakip toplantısının Türkiye'de gerçekleştirilmesi üzerinde mutabık kalındığı açıklandı.