GÜNCEL

Deprem bölgesinde e�itim ve bar�nma ba�ta olmak üzere sorunlar hala çözülmedi

ETHA
17 Eylül 2024 Sal�

Deprem bölgesinde 20 ay sonra bile e�itim altyap�s�n�n yetersiz oldu�unu, uygun bar�nma alanlar�na eri�imin hala acil ihtiyaç ve psikolojik destek çal��malar�n�n yetersiz oldu�unu kaydeden E�itim Sen MYK raporunda, sorunlar�n çözümü için önerilerde bulundu.

E�itim Sen Merkez Yürütme Kurulu, deprem bölgesinde ya�anan sorunlara ili�kin rapor haz�rlad�. 2024-2025 e�itim ö�retim y�l�n�n ba�lad�� ilk günlerde deprem bölgesinde bulunan Mara�, Ad�yaman, Antakya ve Malatya illerine ziyaretler yaparak okullarda ve konteyner kentlerde e�itim emekçileri ve kentlerdeki e�itimin bile�enleri ile bir araya gelerek, e�itimde ya�anan sorunlara yönelik gözlem ve incelemelerde bulunduklar�n� belirten E�itim Sen MYK, "Deprem bölgelerinde ya�anan y�k�m�n üzerinden 20 ay geçmesine ra�men, okullarda ba�ta bina ve fiziksel altyap� eksiklikleri olmak üzere, temizlik, içilebilir suya eri�im hem e�itim emekçileri hem de ö�renciler için ba�l�ca sorunu olu�turmaktad�r. Ayr�ca bar�nma ve ula��m gibi en temel ihtiyaçlar hala en önemli sorun alanlar�ndan olmaya devam etmektedir" dedi.

Rapor, �öyle devam etti:

E��T�M ALTYAPISI YETERS�Z
🔹"Okullar�n fiziksel altyap�s�, ö�rencilerin güvenli bir ortamda e�itim almalar�n� sa�layacak nitelikte de�ildir. E�itim binalar�n�n yetersizli�i, geçici konteyner s�n�flarla çözülmeye çal��lsa da uzun vadede bu durum ö�rencilerin e�itiminin aksamas�na ve e�itimin niteli�inin dü�mesine neden olmaktad�r.
🔹Depremden en fazla etkilenen illerden biri olan Hatay’da bulunan e�itim binalar�n�n üçte biri hasar görmü�, toplamda 1604 e�itim binas�ndan 210’u y�k�lm��t�r. Ayr�ca, 180 okul orta hasarl� olup, bunlar�n 141’i için güçlendirme karar� al�nm�� ve 71’inde çal��malar�n tamamland�� iddia edilmektedir. Kent genelinde 422 okulda bak�m ve onar�m çal��malar� tamamland�� ve depremden sonra 100 yeni okul in�a edildi�i ifade edilmektedir. Buna ra�men, hala birçok ö�renci konteyn�r okullarda e�itim görmektedir. Hatay’da okullar�n üçte ikisine yak�n� bu �ekildedir. 121 okul binas�n�n in�aat� devam etmektedir ve 34 yeni okul yap�m� planlanmaktad�r. Halihaz�rda ki okullar�n ço�unda ikili e�itim yap�lmakta olup, s�n�f mevcutlar� 40 ö�renciye dayanm��, ikili e�itim yapan okullara çözüm olarak gösterilen giri� saatlerinin çok erken ç�k�� saatlerinin geç olmas� ö�rencileri çe�itli risk ve tehlikelerle kar�� kar��ya b�rakmaktad�r. Depremden sonra okullarda yap�lan güçlendirme çal��malar� ve yeni okul in�aatlar� olumlu bir ad�m olarak görünse de sürecin yava� ilerlemesi ö�rencilerin e�itim hakk�na eri�imini zorla�t�rmaktad�r. Örne�in, 9 Eylül 2024 itibar�yla yeni e�itim ö�retim dönemine haz�rl�klar tamamlanm��, e�itim ö�retim y�l�n�n aç�l�� ile birlikte 400 binden fazla ö�rencinin yeni binalarda e�itim görece�i iddia edilmi� olsa da gerçekte birçok bina henüz tamamlanmam��t�r.
🔹Malatya ilinde de durum farkl� de�ildir. Deprem sonras� hasarl� oldu�u için y�k�m karar� al�nan birçok binan�n y�k�m i�leminin hala gerçekle�tirilmedi�i, ö�retmenlerin bir bölümünün hala konteyner kentlerde ya�am�n� sürdürdü�ü ve ö�retmenlerin bar�nma sorununun devam etti�i, �u ana kadar sadece 13 okulun tamamland��, bunlar�n da depremden önce ba�lanan projeler oldu�u görülmü�tür. Okullarda temizlik personelinin bulunmay��ndan kaynakl� ciddi bir hijyen sorununun ya�and�� tespit edilmi�tir. Buna ba�l� olarak önümüzdeki süreçte ciddi sa�l�k sorunlar� ve salg�nlar�n ya�anmas� kaç�n�lmazd�r. Tüm ülkede oldu�u gibi burada da okullarda sa�l�kl� içme suyuna eri�im ve sa�l�kl� beslenme ö�renci ve ö�retmenler aç�s�ndan büyük bir sorun olarak varl��n� sürdürmektedir. Tüm bu eksikliklerin yan�nda, deprem bölgesi olmalar�ndan kaynakl� hizmet puan�n� alamamalar� ve ek ödemelerin emeklili�e yans�t�lmamas� e�itim emekçilerinin ma�duriyetini artt�rmaktad�r.
🔹11bin 121 ö�retmen ve 160 bin 177 ö�renci ile yeni e�itim ve ö�retim y�l�na ba�lan�lan Ad�yaman’da ise hasarl� ve y�k�lan binalar�n yerine henüz yenileri yap�lmad�� için birçok okulda ikili e�itim yap�lmaktad�r. Ad�yaman �l Milli E�itim müdürlü�ü 28 okul binas�n�n in�aat�n�n tamamlan�p e�itim ö�retime aç�ld��n� belirtse de sadece 5 okulun eksik altyap� sorunlar� ile aç�ld�� tespit edilmi�tir. Okul binalar�n�n yetersizli�inden dolay� iki, üç hatta dört okulun ayn� binada e�itime ba�lad��, 42 metrekarelik konteyner s�n�flarda 40’tan fazla ö�renci ile e�itim yap�ld��, okullarda elektrik, internet, su ve kanalizasyon sorunlar�n�n oldu�u gözlemlenmi�tir. Tasarruf tedbirleri kapsam�nda getirilen k�s�tlamalar ve s�n�f birle�tirme vb. durumlardan dolay� çok say�da ö�retmen de norm fazlas� olmu� durumdad�r. Öte yandan ta��mal� e�itimin kald�r�lmas� özellikle k�rsalda ya�ayan ö�rencilerin okula eri�imlerini ve e�itim hakk�ndan yararlanmalar�n� çok daha fazla zorla�t�rmaktad�r. Ayr�ca, bölgede, birçok ailenin geçimini sa�lamak için tar�m bölgelerine gezici mevsimlik i�çi olarak göç etmek zorunda kalmalar�, çocuklar�n gittikleri yerlerde e�itim hakk�ndan mahrum kalmalar�na, geri döndüklerinde ise e�itimlerinden geri kalmalar�na sebep olmaktad�r.
🔹Di�er iller gibi Kahramanmara�’ta da depremin y�k�c� etkileri her alanda hissedilmektedir. Büyük bir �antiyeye dönü�türülen kentte, e�itim, sa�l�k ba�ta olmak üzere birçok kamu hizmeti büyük sorunlarla sürdürülmeye çal��lmaktad�r. Tamamlanan ve e�itime aç�lan herhangi yeni bir okul binas� olmad�� gibi konteyner kentlerdeki okullar, temizlik, altyap� ve ula��m sorunu gibi birçok sorunla yeni e�itim ö�retim y�l�na ba�lam��t�r. Birçok ki�i okul binalar�n�n güvenli�ine ili�kin endi�elerini ve yetkililer taraf�ndan gerçekle�tirilen denetimlere güvenmediklerini dile getirmi�tir. Hem ö�renciler hem de ö�retmenler, gözle görülür hasarlara ra�men güvenli ilan edilen binalara geri dönerken kendilerini güvende hissetmemektedir. Deprem bölgesinde �ehir merkezlerinde toplu ta��man�n neredeyse olmamas� ve ta��mal� e�itimdeki s�k�nt�lar okullara ula��m� hem e�itim emekçileri hem de ö�renciler için çok daha zor bir hale getirmi�tir.

UYGUN BARINMA ALANLARINA ER��M HALA EN AC�L �HT�YAÇ
🔹Depremden 20 ay sonra bile kal�c� konutlar�n in�a edilememesi, büyük bir sosyal sorun yaratm��t�r. Bu süreçte, deprem bölgesinde bar�nma sorunlar� giderek derinle�mi�tir. Kal�c� konutlar�n hala tamamlanmam�� olmas� nedeniyle konteyn�r kentlerde ya�am devam etmektedir.
🔹Konteyn�r kentlerdeki altyap� sorunlar�, deprem sonras� ya�am�n sa�l�kl� bir �ekilde sürdürülebilmesi için önemli bir engel te�kil etmektedir. Elektrik, su ve kanalizasyon hizmetlerinde ya�anan yetersizlikler, konteyn�r kentlerde ya�ayan insanlar�n ya�am kalitesini ciddi �ekilde dü�ürmektedir.
🔹Öte yandan, hijyen sorunlar� konteyn�r kentlerdeki ba�l�ca problemler aras�nda yer almaktad�r. Temiz suya eri�im, at�k yönetimi ve hijyen ko�ullar�n�n sa�lanamamas�, halk sa�l��n� tehlikeye atmakta ve salg�n hastal�klar�n ortaya ç�kma riskini art�rmaktad�r. Kentler, y�k�m�n etkisi ve yaratt�� sonuçlar ile sürekli bir toz tabakas� ve asbest riski alt�ndad�r.
🔹Okullarda yard�mc� personel görevlendirmelerinin �UP kapsam�nda gerçekle�tirilecek olmas� zaten hijyen s�k�nt�s� ya�ayan bölgedeki okullar� adeta bir salg�n hastal�k yuvas� haline gelmekle kar��ya b�rakmaktad�r.
🔹Okullar�n yeniden aç�lmas� ile e�itim emekçileri i�lerine geri dönerken, kendileri ve aileleri için uygun bar�nma ko�ullar�na eri�im hala en acil ihtiyaç olarak belirtilmi�tir.

PS�KOSOSYAL DESTEK ÇALI�MALARI YETERS�Z
🔹Psikososyal deste�e eri�im, travma ve yas ya�ayan hem ö�renciler hem de ö�retmenler için orta ve uzun vadede önemli bir ihtiyaçt�r. Deprem sonras� ö�renciler, a��r travmalar ya�am�� ve bu travmalar�n e�itime olan etkisi büyük olmu�tur. Ö�rencilerin psikososyal destekten yoksun kalmalar�, ö�renme süreçlerine kat�lmalar�n� zorla�t�rmakta, okul terklerini artt�rmaktad�r. Psikososyal destek yetersizli�i, ö�renci ba�ar�s�nda ciddi dü�ü�lere yol açmaktad�r.
🔹Depremden etkilenen bölgelerde görev yapan e�itim emekçileri de büyük travmalar ve zorluklar ya�amaktad�r. Aile bireyleri ve yak�nlar�n�n kay�plar�, konut kay�plar�, psikolojik travmalar ve i� yükünün artmas�, e�itim emekçilerinin motivasyonunu olumsuz etkilemektedir. Ayr�ca, e�itim emekçilerinin deprem sonras� süreçte yeterli psikososyal destek alamad�klar� görülmektedir.
🔹Deprem, hâlihaz�rda var olan e�itimdeki e�itsizlikleri daha da derinle�tirmi�tir. En temel haklardan bile mahrum olmak, maddi imkans�zl�klar, ö�rencilerin e�itim materyallerine ve dijital altyap�ya eri�imlerini zorla�t�rm��t�r. Depremden etkilenen bölgelerde internet ve dijital cihazlara eri�imin s�n�rl� olmas� nedeniyle e�itlik ve ayr�mc�l�kla ilgili endi�eler dile getirilmi�tir.

SONUÇ
🔹Deprem bölgesinde e�itim ve bar�nma sorunlar�n�n acilen çözülmesi gerekmektedir. Özellikle kal�c� konut in�aatlar�n�n h�zland�r�lmas� ve okullar�n tamamlanarak ö�rencilerin güvenli e�itim alabilece�i binalara kavu�mas� önemlidir. Okullardaki altyap� sorunlar�n�n çözülmesi ve hijyen ko�ullar�n�n iyile�tirilmesi, e�itim emekçilerinin ve ö�rencilerin sa�l��n� korumak ad�na öncelik olmal�d�r. Deprem bölgelerinde ö�rencilere yönelik psikososyal destek programlar� yayg�nla�t�r�lmal� ve uzman psikologlar okullarda sürekli hizmet vermelidir. Psikolojik dan��man ve Rehberlik ö�retmenlerinin say�s� art�r�lmal�, s�n�f içi destekleyici programlar hayata geçirilmelidir. E�itime e�it eri�im sa�lanmas� için bölgesel farkl�l�klar gözetilerek özel projeler geli�tirilmelidir. �htiyaç sahibi ö�rencilere tablet, bilgisayar ve internet eri�imi gibi kaynaklar sa�lanmal�d�r. Tüm okullarda en az bir ö�ün s�cak yemek ve içilebilir temiz su verilmelidir. Deprem bölgelerinde görev yapan e�itim emekçilerine yönelik maddi ve manevi destek art�r�lmal�d�r. Psikososyal destek programlar�, ö�retmenler için de uygulanmal�, çal��ma ko�ullar� iyile�tirilmelidir."

Deprem bölgesinde e�itim ve bar�nma ba�ta olmak üzere sorunlar hala çözülmedi

�lgili Haberler