19 Mayıs 2024 Pazar

Uluslararası Af Örgütü: İran'da en az 143 kişi öldü

Uluslararası Af Örgütü, İran'da süren rejim karşıtı eylemlerde en az 143 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı.

Uluslararası Af Örgütü, İran'da 15 Kasım'da benzin fiyatlarına yapılan zamma karşı başlayıp rejim karşıtı eylemlere dönüşen protestolara ilişkin yazılı açıklama yaptı.

Örgüt, sahadaki gazetecilere ve aktivistlere dayandırdığı araştırmalara göre, 15 Kasım'da başlayan eylemlerde bugüne dek en az 143 kişi hayatını kaybetti. Yaşanan bu ölümlerden büyük çoğunluğunun işe polisin kasten göstericileri ateşli silahlar ile hedef alması sonucu gerçekleştiği kaydedildi.

CAN KAYBI SAYISI YÜKSELEBİLİR
Af Örgütü, bir eylemcinin gözyaşartıcı gazdan, bir diğerinin fiziksel şiddet görmesi sonucu hayatını kaybettiğini, çoğu eylemcinin ise polisin direkt hedef alması sonucu hayatını kaybettiğini ve hayatını kaybedenlere dair sayının yükselebileceğini belirtti.

Ülkede 15 Kasım'da benzin fiyatlarına beklenmedik şekilde en az yüzde 50 zam yapılması ve daha ucuz fiyata benzin satışına kota konması üzerine en az 21 şehirde eylemlere başlamıştı. 5 gün süren eylemler sırasında İran devleti internete erişimi kesti. İnternetin tekrar geri gelmesinin ardından eylemler sırasında polisin uyguladığı yöntemlere dair yeni videolar ortaya çıkmaya başladı.

YARALILARIN HAYATI TEHLİKEDE
Uluslararası Af Örgütü, yaptığı son açıklamada İranlı yetkililerin yaralanan eylemcileri hastanelerden toplayarak gözaltına aldığını, bunun da yaralıların hayatını tehlikeye attığını da açıkladı. Yine hayatını kaybeden eylemcilerin cenazelerinin ailelerine teslim edilmediği ve bazı durumlarda güvenlik güçlerinin bu cenazeleri başka yerlere taşıdığı öne sürüldü.

AİLELERDEN KURŞUN PARASI İSTENDİ İDDİASI
Hatta bazı durumlarda yetkililerin hayatını kaybedenlerin yakınlarına cenazeyi teslim almak için para ödemeleri gerektiğini, bunun sebebinin ise "eylemcilerin vücuduna isabet eden kurşunun maliyeti ve eylemlerin kamu malına verdiği zarar" olarak belirtildiği iddia edildi.

Bu iddiaların bir İranlı yetkili tarafından reddedildiği de açıklamaya eklendi.

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, "yabancı güçler" tarafından körüklenen eylemlere karşı İran devletinin zafer kazandığını söylemişti.

Bir sivil toplum kuruluşu olan ve internete uygulanan blokajları takip eden Netblocks internet sitesi, 16 Kasım'da attığı tweetinde İran hükümetinin interneti kestiğini teyitleyerek ülkede internet aktivitesinin sadece yüzde 7'sinin gerçekleştiğini açıkladı.24 Kasım itibarıyla internet bağlantısı normale dönmeye başlasa da Netblocks halen İranlıların internet üzerinden dünyaya bağlanmakta sıkıntı yaşadığını belirtti.