19 Mayıs 2024 Pazar

İran ve Doğu Kürdistan'daki eylemlerde 20 kişi yaşamını yitirdi

İran ve Doğu Kürdistan'da benzine yapılan yüzde 200'lük zamma karşı protestolar sürüyor. İran güvenlik güçlerinin saldırısında 20'den fazla kişi yaşamını yitirirken binden fazla kişinin de gözaltına alındığı bildirildi.

İran ve Doğu Kürdistan'da (Rojhilat) geçtiğimiz Perşembe günü benzine yapılan ve Cuma günü açıklanan yüzde 200'lük zamdan hemen sonra eylemler sürüyor. Tahran, Tebriz, Kerec, Kirman, Kirmanşah, İsfahan, Şiraz, Bircend, Geçsaran, İlanm, Ahvaz, Zencan, Yezd gibi şehirler başta olmak üzere onlarca şehir, kasaba ve ilçede başlayan eylemler dün gün boyu ve gece sürdü.

Protestolar Doğu Kürdistan şehirleri başta olmak üzere İran'ın 31 eyaleti ve bu eyaletlere bağlı birçok şehrinde devam etti. Pazar günü ise eylemler hemen hemen İran ve Doğu Kürdistan'ın tüm şehir ve kasabalarına yayılarak devam etti. Pazar günü Tahran, Tebriz, Meşhed, Ahvaz, İsfahan, Yezd, Kirman, Kirmanşah ve Kereç başta olmak üzere ülke genelinde 1080 noktada eylem düzenlendi.

ESNAF KEPENK KAPATTI, ÖĞRENCİLER DE KATILDI
Eylemler nedeniyle birçok şehirde okullar tatil edilmişti. Okulların tatil edildiği birçok kentte öğrenciler de eylemlere katıldı. Öğrencilerin eylemlere katıldığı kentlerden biri olan Tebriz'de üniversite kampüsünde toplanan yüzlerce öğrenci benzin zammını protesto etti.

Esnaf ve tüccarların kepenklerini kapatarak eylemlere destek verdiği kentlerden biri başkent Tahran'dı. Tahran Çarşısı Esnaf Birliği Başkanı Ahmed Kerimi İsfahani, piyasanın güvenlik ve istikrarı sağlanmadan kepenklerini açmayacaklarını söyledi.

Eylemlerde 100'den fazla banka ve 50'den fazla dükkan ateşe verildi. Yine onlarca polis aracı ile Besic karargâhları da ateşe verildi.

BİLANÇO AĞIRLAŞIYOR
İran rejim güçlerinin eylemcilere karşı silahlarla saldırması sonucu çok sayıda kişinin hayatını kaybettiği belirtildi. Şu ana kadar 21 kişinin yaşamını yitirdiği, yüzlerce kişinin yaralandığı belirtiliyor. Bazı kaynaklara göre ise ölü sayısının 30'ün üzerinde olduğu ifade ediliyor. İran resmi kaynaklarının verdiği rakamlara göre üç günde 1000'den fazla kişinin gözaltına alındığını açıkladı.

İNTERNET KESİLDİ
İran eylemlerin örgütlenmesi ve halk isyanının dış kamuoyuna yansımasını engellemek için dün sabah saatlerinden itibaren internet hatlarını kesti. İran'da Cumartesi'yi Pazar'a bağlayan gece İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi'nin talimatıyla Telekomünikasyon Bakanlığı internete erişimi 24 saat engelleme kararı aldı. Şu ana kadar İran'ın birçok merkezinde internet hatları kesilmiş durumda. İnternet hatları kesildiği için eylemlerin yapıldığı birçok merkezden ölü, yaralı, gözaltına alınanlar hakkında sağlıklı bilgi alınamıyor.

HAMANEY ZAMMI SAVUNDU
İran'ın Dini Lideri Ayetullah Seyid Ali Hamaney, benzine yapılan zamma destek verdi, eylemlere tepki gösterdi.

İran devlet televizyonunda yayımlanan konuşmasında Hamaney, benzine zam yapma kararının uzman görüşleri sonrası alındığını ve uygulanması gerektiğini belirtti ancak yetkililerden başka ürünlerde fiyat artışı yaşanmasını önlemelerini istedi.

Hamaney, "Ben uzmanı değilim ama üç ayrı kurumun başı zammı onaylamışsa, ben de desteklerim" dedi.

BOKAN PARLAMENTERİ İSTİFA ETTİ
İran Parlamentosu'nda Bokan Parlamenteri olarak yer alan Qasım Osmani de istifa ederek tepki gösterdi. Osmani, benzine yapılan zammın parlamentoda görüşülmeden ve parlamenterlerin onayını almadan yapılması, parlamenterlerin hiçbir fonksiyonunun olmadığını ortaya çıkardığını belirtti. Osmani, böyle bir parlamentoda parlamenter olmanın da hiçbir anlamının kalmadığını ifade ederek, Parlamentoya istifa dilekçesini verdi. Osmani'nin istifası henüz parlamento tarafından onaylanmadı.