8 Ağustos 2025 Cuma

Protezleri nedeniyle spora katılamayan tutsağın tahliyesi ertelendi

Bacağında protez bulunan Delal Tekdemir adlı tutsak, spor faaliyetlerine katılamadığı için "iyi halli" değil denilerek tahliyesi engellendi.

Tutsaklara dönük tahliye erteleme bahanelerine her gün bir yenisi ekleniyor. Doğubayazıt Belediyesi Eşbaşkanlığı yaptığı 2017 yılında kayyum darbesiyle görevden alınan ve tutuklanan Delal Tekdemir, infazının tamamlanmasının ardından "iyi halli" olmadığı bahanesiyle tahliyesi ertelendi.

23 Haziran'da tahliye edilmesi gereken Tekdemir, iki bacağında protez olması nedeniyle spor faaliyetlerine katılmaması bahane edilerek, Bakırköy Kadın Kapalı Hapishanesi İdare ve Gözlem Kurulu kararıyla infazı 4 ay ertelendi.

Tekdemir'in spor faaliyetlerine katılmadığı gerekçesiyle "iyi halli" olmadığının savunulmasını DEM Parti Ağrı Milletvekili Nejla Demir, Meclis gündemine taşıdı. Demir, Tekdemir'in ağır sağlık sorunlarına rağmen tahliyesinin "iyi hal" gerekçesiyle ertelenmesinin nedenlerini Adalet Bakanı Yılmaz Tunç'a sordu.

'KEYFİ KARAR'
Delal Tekdemir'e dönük uygulamanın Türkiye'deki hapishanelerde siyasi tutsaklara yönelik artan hak ihlallerinin çarpıcı bir örneğini oluşturduğuna işaret eden DEM Parti Milletvekili Demir, "Delal Tekdemir'in yaşamsal ihtiyaçlarını dahi karşılamasını zorlaştıran sağlık sorunları bilinmesine rağmen, hakkında verilen infaz erteleme kararı açıkça keyfidir. Cezaevi idarelerinin sübjektif değerlendirmeleriyle cezanın fiilen uzatılması, bir yargı kararı olmaksızın ikinci kez cezalandırmadır" dedi.

2020 yılında yürürlüğe giren "Gözlem ve Sınıflandırma Merkezleri ile Hükümlülerin Değerlendirilmesine Dair Yönetmelik"e dayanılarak siyasi tutsakların tahliyelerinin "iyi hal" adı altında keyfi biçimde engellenmeye başlandığını vurgulayan Demir, bu yönetmeliğin ardından infazı ertelenen mahpus sayısında ciddi bir artış yaşandığını ifade etti.

Demir, önergesinde Adalet Bakanı Tunç'a şu soruları yöneltti:
" Türkiye cezaevlerinde 2020 yılında yürürlüğe giren Gözlem ve Sınıflandırma Merkezleri ile Hükümlülerin Değerlendirilmesine Dair Yönetmelik sonrasında, 'iyi hal' değerlendirmeleri gerekçe gösterilerek infazı ertelenen mahpus sayısı kaçtır? Bu mahpusların kaçı siyasi mahpustur?
Söz konusu yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden bu yana, kadın mahpuslar özelinde infaz yakma kararı verilen kişi sayısı nedir? Bu kadın mahpusların kaçında kronik ya da ağır sağlık sorunları tespit edilmiştir?
Delal Tekdemir örneğinde olduğu gibi, mahpusların sağlık durumu, yaşamsal ihtiyaçları ve fiziksel engelleri göz önünde bulundurulmadan yapılan 'iyi hal' değerlendirmeleri bakanlığınızca nasıl denetlenmektedir? Bu denetimler hangi sıklıkla ve kim(ler) tarafından yapılmaktadır?
Okuma-yazma kursuna katılmamak ya da protezli bacaklarla spor faaliyetlerine katılmamak gibi gerekçeler, iyi hal değerlendirmesinde objektif ve mantıklı bir kriter midir? Bu tür örnekler hangi yasal dayanakla 'iyi halin' olmaması olarak değerlendirilmektedir?
İnfaz yakma kararlarının hukuki denetimi ne şekilde yapılmaktadır? Bu kararların keyfi ve sübjektif olduğu yönünde yapılan başvurulara karşı Bakanlığınızın geliştirdiği bir denetim veya itiraz mekanizması var mıdır?
♦ Gözlem ve sınıflandırma kurullarında görev alan personelin siyasi mahpuslara yönelik kararlarında ayrımcılık yaptığına dair iddialar Bakanlığınıza ulaşmış mıdır? Bu tür iddialar hakkında yürütülen herhangi bir soruşturma veya inceleme var mıdır?
Kadın, hasta ve engelli mahpuslara yönelik infaz yakma uygulamaları hakkında Bakanlığınızca yıllara göre hazırlanmış bir istatistik, yıllık rapor veya etki analizi bulunmakta mıdır? Varsa kamuoyuyla paylaşılacak mıdır?
♦ Mahpusların cezalarının tamamlanmasına rağmen tahliye edilmeyip cezalandırılmaya devam edilmesi, Anayasa'da yer alan kişi güvenliği ve özgürlüğü hakkı ile bağdaşmakta mıdır?"

AĞIR SAĞLIK SORUNLARI NEDENİYLE TAHLİYE EDİLİP TEKRAR TUTUKLANDI
Kayyum darbesinin ardından 2017 yılında tutuklanan Tekdemir, ağır sağlık sorunları nedeniyle daha sonra tahliye edilmiş, cezasının Yargıtay tarafından onanmasıyla 2021 yılı sonunda yeniden tutuklanmıştı.