ÖHD: Hapishanelerde sağlık hakkı ihlalleri yaşanıyor
ÖHD Ankara Şubesi, hapishane koşullarına ilişkin yaptığı basın açıklamasında, tutsakların sağlık hakkına erişiminin engellendiğini vurguladı.
Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD) Ankara Şubesi, hapishanelerde artan işkence ve tecrit politikalarına ve hapishanelerdeki sağlık koşullarına ilişkin basın açıklaması yaptı.
Şube binasında gerçekleştirilen açıklamayı avukat Dilan Denizhan yaptı.
ÖHD Ankara Şubesi'ne İç Anadolu'daki hapishanelerdeki tutsakların yakınları aracılığıyla neredeyse her gün başvuru yapıldığını söyleyen Denizhan, "İç Anadolu Bölge Hapishanelerinde gerçekleştirilen ziyaretlerden edinilen gözlem ve tespitler sonucunda mahpusların fiziksel tecrit, sosyal izolasyon, önleyici, birinci, ikinci ve üçüncü basamak sağlık hizmetlerine erişimde karşılaşılan engellemeler sebebiyle sağlık haklarının ihlal edildiği tespit edilmiştir" dedi.
Sağlık hakkına erişim sorunlarına ilişkin tespitleri ÖHD Ankara Şubesi Hapishane Komisyonunun 2024 yılının ilk 6 ayında hapishanelere yaptığı ziyaretler, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumunun Yozgat, Kırşehir ve Afyon hapishanelerine ziyaretler, Hasta Mahpuslara Özgürlük İnisiyatifi ile İnsan Hakları Derneği'nin İç Anadolu Bölgesi'ndeki ağır hasta mahpuslara raporlarından derlediklerini aktaran Denizhan, tutsakların tek kişilik hücrelerde tutulduğunu, havalandırmalarının ortak olmadığını söyledi. Havalandırma saatlerinin kısıtlandığını ve tutsakların tecrit koşullarında havalandırmaya çıkarıldıklarını anlatan Denizhan, "Sincan Yüksek Güvenlikli Hapishanelerindeki odalarda güneşlik denilen apartman boşluğuna benzeyen boş bir alana açılan pencerelerin olduğu, hücrelerde demir korkuluk ve eleğe benzeyen çelik bir ağla kapatılan pencereden gök yüzünü görmenin mümkün olmadığı, hücreye güneş girmediği tespit edilmiştir. Yine bu tip hapishanelerde mahpusların odalarını izleyen kameraların varlığı ve mahpusların özel alanlarına müdahalesi F Tiplerinde olduğu gibi 'gözetlenebilir hücre' anlayışının devam ettirildiği görülmüştür" diye ekledi.
'ATK TEK YETKİLİ MERCİ OLMAKTAN ÇIKARILSIN'
Hasta tutsakların durumuna dikkat çeken Denizhan, ceza ertelemesi, geri bırakılması düzenlemesi yapılmasını istedi. "Hastalık nedeniyle infazın geri bırakılması kararlarında 'toplum güvenliği bakımından ağır ve somut tehlike oluşturmayacağı değerlendirilen hükümlü" kriterinin kaldırılmasını, suç tipleri arasında ayrımcılık yapılmasının önlenmesi taleplerini dile getiren Denizhan, "Ağır hastalık, engellilik ve yaşlılık nedeniyle tahliyelerde, ATK tek yetkili merci olmaktan çıkartılmalı, tam teşekküllü devlet hastanelerine ve eğitim araştırma hastanelerine 'Cezaevinde kalabilir/kalamaz' raporu verme yetkisi düzenlenmelidir. İnsanlık onuru ile bağdaşmayan ağız içi arama uygulamasına ve diğer yasaklı arama usullerine son verilmeli, hasta mahpusların hastaneye sevkleri sağlanmalıdır. Mahpusların talebi doğrultusunda daha iyi tedavi görebilecekleri hastanelerin bulunduğu illere nakil talepleri kabul edilmelidir. Bu talepler keyfi gerekçelerle reddedilmemeli ve geciktirilmemelidir. Mahpusların muayenesi sırasında jandarmanın muayene odasında bulunması ya da muayenenin hükümlü ya da tutuklu kelepçeli iken gerçekleştirilmesi uygulamasına son verilmeli, hasta mahremiyeti gözetilerek ve eşit koşullarda, insan onuruna uygun olacak şekilde bir muayene gerçekleştirilmelidir" diye konuştu.