'Mutfaktaki yangını sokağa taşıyalım'

Samsun Sosyalist Kadın Meclisleri (SKM), 25 Kasım nedeniyle "Kriz ve kadın" konulu panel düzenledi.

 

Akademisyen Melda Yaman'ın katıldığı panel, Samsun SKM sözcüsü Fatma Çelik'in ekonomik krizin kadınların yaşamına etkisi üzerine yaptığı konuşma ile başladı.

 

Çelik, "Ekonomik krizi yaşanan siyasal krizden ayrı düşünmemek gerekir. Krizin faturasını halklar, yoksulluk, topu işten çıkarma, cinsiyetçilik ve savaşlarla ödüyor. Toplumsal erkeklik katlanarak büyüyor ve kadının yaşamına şiddet olarak yansıyor" dedi.

 

Kadına yönelik şiddet, taciz ve tecavüze karşı birlikte mücadele etmenin yollarını tartışmak için bir araya geldiklerini söyleyen Çelik'in ardından panele geçildi.

 

KRİZ KADIN İÇİN İŞSİZLİK DEMEK

 

 

Akademisyen Melda Yaman, "TÜİK'in açıkladığı verilere göre son 14 yılın en yüksek enflasyon değerlerini gördük. Ekonomik kriz, kapitalizmin neoliberal saldırılarının ataerkil ilişkilerle yeniden harmanlanmasını sağlayacak ortamı besledi" dedi.

 

Neoliberal politikaların derinleştirilerek erkek egemen politikaların kadınların günlük yaşamını kâr odaklı esir aldığını belirten Yaman, "Kriz sebebiyle özel sektörde ve kamuda kendini gösteren ekonomik daralmanın ilk sonuçlarından biri işsizlik. İşten çıkarmalarda her daim ilk gözden çıkarılanlar hep kadınlar oluyor" diyerek Kasım 2000  ve Şubat 2001 krizlerinin ardından kadın işgücünün yüzde 33' ünün işsiz kaldığını ifade etti.

 

KRİZ UCUZ İŞGÜCÜ OLAN KADINI İSTER

 

"Bu yalnızca kriz dönemlerine özgü bir durum değil fakat kriz dönemlerinde tüm dünyada kadın istihdamı artıyor. Bunun sebebi güvencesiz ve ucuz işgücü. Kadının güvencesiz ve ucuz işgücü olarak kullanılması özellikle hane içindeki çalışmalarda kendini gösteriyor. Sosyal devlet ilkesi gereği aslında devletin ücretsiz yapması gereken hasta,yaşlı ve çocuk bakımı kadının sırtına yük olarak bindiriliyor" diyen Yaman, 2001 krizinde istatistiklere göre bebek bezi satışının azaldığını kaydetti.

 

Kriz dönemlerinde kadının ev içi emek sömürüsünün arttığına değinen Yaman, "Tasarruf politikası gereği kadınlar evde nerelerden tasarruf yapacağını düşünmesinin yanı sıra ev içinde arta kalan zamanda ev idaresine destek olmaya çalışıyor. Bu da sermayenin işine geliyor. Artan pahalılıkta ücretlere zam yapmak yerine ücretsiz kadın emeğini devreye sokuyor" dedi.

 

Yaman, erkek egemenliği ve kapitalizmin yoğun saldırılarıyla karşı karşıya kalınan bu dönemde mücadele etmenin ve mutfaklardaki yangını sokağa taşımanın önemli olduğunu vurguladı.

 

Yaman, kadınların birlikte mücadelesi ve kadın dayanışması ile sistem krizinin üstesinden gelinebileceğini belirtti.

 

MAKRO MARKET İŞÇİSİ: KRİZ EN ÇOK BİZİ ETKİLİYOR

 

Yaman'dan sonra katılımcılar söz aldı. Samsun'da işten çıkarılan ve kıdem tazminatı ödenmeyen Makro Market işçisi kadın, "Ekonomik kriz en çok kadınları etkiledi. Kadın iş hayatında yaşadığı sorunların yanı sıra temizlik, bulaşık gibi kadın işi olarak adlandırılan işleri yapmak zorunda bırakılıyor. Üstelik erkekten daha az ücret alıyor. Bu durumun sebebi yalnızca kriz değil" diyerek cinsiyetçi iş bölümüne dikkat çekti.

 

DİRENİŞTE KADINLARI İSTEMİYORLAR

 

Makro market işçisi kadın şöyle devam etti: "Krizi bahane ederek işverenler işçi çıkarıyor. Türkiye genelinde 256 şubesi bulunan Makro market Samsun'da 380 işçiye haklarınız korunacaktır vaatlerinde bulunarak mağazalarını Taze Marketleri'ne devretti. Yasal haklarımız olan kıdem ve ihbar tazminatlarımız ödenmedi. Haklarımızı almak için direniyoruz. Kadınlar süren direnişte erkeklere göre daha çok zorluk çekiyor çünkü babaları, eşleri direniş alanlarına göndermek istemiyor. Dünyanın en güzel mücadelesi hak mücadelesidir."

 

Direnişteki işçiler adına "Sen kendini üzme kadın, senin içinde mücadele yürütecek kız kardeşlerin burada" diyen kadın işçi, direnişe destek çağrısı yaptı.

 

Panel soru cevap bölümü ile sonlandırıldı.