Kim bu Venezuela'nın Kolektifleri?

Green Left Weekly'den Federico Fuentes yakın zamanda Venezuela'yı ziyaret etmiş ve ana akım medyada şeytanlaştırılan meşhur "Colectivos"a (Kolektifler) ziyaretinde yer vermişti. Medya onları silahlı çeteler olarak adlandırıyor ve ABD'li senatör Marco Rubio onların terörist listesine eklenmesini istiyor; fakat kim bu Venezuela'nın Kolektifleri? Bu ziyaretinde Fuentes cevabı öğrenmek için kolektiflerden bazılarıyla görüşme şansı buldu.

 

Caracas'ta 23 Ocak mahallesi etrafında yürürken Cucaracho'nun telsizinde bir anons geçildi: "Savaştayız ve bu saldırının ana hedefi halk hareketi, kolektifler. Bu tesadüf değil: kolektiflerin kendilerine temel engeli teşkil ettiğini biliyorlar ve 23 Ocak buz dağının görünen yüzü."

 

Cucaracho, stratejik bir şekilde başkanlık sarayına yakın konumlandırılmış tarihsel olarak militan bu mahallede aktif olan Alexis Vive kolektifinin bir üyesi. Tarihi ve konumu nedeniyle 23 Ocak mahallesi sık sık kolektifler için ana üslerden biri olarak anılıyor. Uluslararası medyada şeytanlaştırılan ve muhalefetin hedefi olan kolektifler, Başkan Nicolas Maduro'nun rakiplerinin aşağılamalarının sembolü haline geldi. Medyada düzenli bir şekilde silahlı çeteler ve Maduro hükümetine desteğin son kalesi olarak resmediliyorlar. Ama kolektifler ile ilgili gerçek, Venezuela'daki hemen hemen her şeyle ilgili olduğu gibi, tamamen farklı. Bugün kolektif adıyla bilinen grupların çoğu Maduro ve onun selefi Hugo Chavez'in öncesine dayanıyor.

 

KÖKENLERİ

 

Kolektifler neredeyse tamamı Venezuela'nın Bolivarcı Devrimi altında gelişen topluluk örgütlenmeleridir.

 

Cucaracho, "Kolektifleri Ortadoğu'da işgale karşı direnen isyancı gruplara benzer bir şey olarak görüyorlar. Bizi bu nedenle şeytanlaştırıyorlar. Bizi bir bariyer, savunmanın son hattı olarak görüyorlar, ama gerçekliğimizi görmeye yanaşmıyorlar" diye açıklıyor.

 

Alexis Vive kolektifi, Panal 2021 komününün kurulmasında kritik bir noktadaydı. Chavez tarafından teşvik edilen komünler ülke çapında demokratik toplumsal örgütlenmenin temel biçimi.

 

23 Ocak mahallesinin bir kesimindeki 3600 aileden oluşan Panal 2021 komününün kendi işlettiği, fırın ve şeker paketleme merkezi gibi işletmeleri, kendi radyosu ve kablolu TV istasyonu, kendi ulaşım ve gıda dağıtım merkezleri ve hatta kendi yerel para birimi var. Komünün tüm işletmelerinden elde ettiği kâr, komünal bankaya yatırılıyor ve topluluk tarafından kararlaştırılan projeler için yeniden dağıtılıyor.

 

"Komün fikri iktidarın dağıtılmasıdır" diyor Cucaracho ve ekliyor: "Böylece kararı alan halk oluyor. Bizim rolümüz kadroları eğitmek ve stratejik komün vizyonunu halka anlatmak. Ama biz de topluluktaki herhangi biri gibiyiz: herkesin girdiği kuyruğa giriyoruz, yaşlılara yardım ediyoruz, bu toplumun bir parçasıyız."

 

Bu, kolektiflerin kendini toplumsal çalışmalarla sınırladığı anlamına gelmiyor. Apure eyaletinin başkenti San Fernando'da, kolektif üyesi olarak damgalanan Motorizados motorlu kuryeler birliği üyeleriyle konuştum.

 

Onlardan biri, "şiddet yanlısı olanlar muhalefettekiler" diyor. "Dükkanları yağmalıyor, evleri ateşe veriyorlar. E, ne oluyor sonra? Biz, Motorizados, çıkıp geliyoruz ve onlar kaçıyor, geri dönmüyorlar. Bizi dükkanları yağmalarken veya kaos yaratırken göremezsiniz. Ama diğerlerinin de insanların evlerini yakmasına izin vermeyeceğiz." Bir diğeri ise 2017'de ülkeyi sarsan şiddetli hükümet karşıtı protesto dalgasından bahsediyor: "En son protesto ettiklerinde bir çocuk yuvasını yaktılar. Bu nasıl protesto böyle? O çocukların olan bitenle hiçbir ilgisi yok, öyleyse neden hedef alındılar?"

 

Junior, basında kolektif olarak kötülenen diğer bir grup olan ama kökenleri '90'larda kurulmuş bir grup köylü hakkı kampanya yürütücüsüne dayanan Bolivar ve Zamora Devrimci Akımı'nın (CRBZ) bir üyesi. ABD'nin "insani yardım" iletme adı altında Venezuela'nın egemenliğini ihlâl etme girişiminde bulunduğu 23 Şubat'ta Venezuela-Kolombiya sınırında hazır bulunanların arasındaydı. Junior, CRBZ'nin o günlerde bazı üyelerini sınıra gönderme kararı aldığını açıklıyor. "Bu içeride alınmış bir karardı. Politik açıdan en net, en hazır olanlarımız oraya gidenlerdi. Hükümet bizden gitmemizi istediği için gitmedik. Bizi oraya götüren politik bilincimizdi."

 

23 Şubat'taki olayların gelişimi şiddet olasılığının her daim mevcut olduğu anlamına geliyor. Neyle karşılaşacağını bilmeyen Junior "psikolojik olarak en kötüsü için, gelebilecek her türlü şeye karşı hazırlandıklarını" söylüyor. "Ailenizi veya çocuklarınızı düşünerek oraya gidemezdiniz. Yani oraya devrime, ülkenizin savunmasına yapacağınız katkıyı düşünerek, annenizin, babanızın, çocuklarınızın, çocuklarınızın çocuklarının geleceği için savaşmaya gidiyor oluşunuz gerçeğiyle gitmek zorundaydınız. Egemenliğimizi, ülkemizin ve ulusumuzun egemenliğini savunmaya gittik. Eğer askeri bir müdahale gerçekleşseydi, biz orada hazırdık ve ancak bizi aşarak geçmek zorundalardı; çünkü bu bölgenin her bir santimini savunmak için savaşmaya gönüllü bir halkız biz."

 

Nihayetinde, muhalefetin girişimi başarısız oldu. Basının Venezuela ordusunun insani yardım kamyonlarını yaktığı yalanı bile protestocu muhaliflerin yangına neden olduğunu gösteren videolar ile açığa çıkarıldı. Aynı medyaya göre, kolektifler sınırın Venezuela tarafındaki protestoculara saldırdı. Ama Junior olayların farklı bir versiyonunu anlatıyor: "Tachira sınır bölgesi çok karmaşıktır. Venezuela muhalefeti orada güçlerini artırmak için Kolombiyalı paramiliterlerle çalışıyor. 23 Şubat'ta sınırın bu tarafında Kolombiyalı paramiliterlerin kontrolünü ele geçirmek için mücadele ettikleri, onlar adına stratejik bir bölge olan çatışmalı alanlarda küçük gösteriler vardı. Bunların varlıkları muhalefete lojistik ve kuvvet sağlıyordu."

 

Muhalif protestocuların araçlarını yakmalarından sonra Junior, kendisinin ve diğer bazı CRBZ'lilerin eve dönmek için başka araçlar bulmak zorunda olduklarını söylese de paramiliter varlığına rağmen muhalefet umduğu türden bir şiddeti yaratamadı.

 

MEDYANIN YANLILIĞI

 

"Medya genel olarak olayların gerçekliğini yansıtmıyor. Gerçek şu ki şiddet çok baskın bir şekilde karşı taraftan geliyor" diye belirtiyor Junior. "Muhalefet sürekli şiddeti kışkırtmak istiyor çünkü medyanın basitçe hükümetin sorumlu olduğunu, hükümetin insanlara baskı yaptığını söyleyeceğini biliyorlar ve bunu müdahale için bir bahane olarak kullanıyorlar."

 

Konuştuğum kolektif üyeleri, bazı örneklerde devletin istihbarat ajanlarının muhalif protestolarına saldırmak ve korkutmak için ya belirli kolektiflerin içine sızmış olduğunu ya da kolektif üyeleri kılığına girdiklerini kabul ediyorlar. Ancak bu, genel bir durumdan çok istisna olsa da medyanın odaklandığı şey bu gruplardı.

 

Pedro Gual Diplomasi Yüksek Çalışmaları Enstitüsü'nde bir doktora öğrencisi olan Rafael Ramos medyanın kolektifler tasvirinin açık bir niyeti olduğu görüşünde. "Bu editoryal çizgi, uluslararası kamuoyunu Chavismo'nun tüm desteğini yitirdiğine inandırmak için zorlanıyor. Venezuela'nın söz söyleme hakkı olmayan bir diktatörlük olduğu ve Chavismo'nun sadece muhtemelen yok edilmesi gereken kalan birkaç destekçi ile sınırlandığı görüşünü satıyorlar. Böylelikle, Chavistlere, yani kolektiflere yönelen şiddet zaten çok az kişiden oluştukları için meşrulaştırılıyor. Medya onları canavarlaştırıyor, insan değillermiş gibi sunuyor ve onlara hayvanlarmış gibi davranmak veya onları öldürmek nihayetinde fark etmez oluyor. Yaratmak için çabaladıkları uluslararası imaj şiddeti haklı çıkarma girişimidir."

 

Konuştuğum kolektif üyeleri bunları çok iyi anlıyor. Cucaracho'nun telsizinden sesini duyduğum Robert Longa "biz diğer herkes gibi insanız" diyor. "Toplum içinde yaşıyor, komünlere, meclislere katılıyoruz, krizle başa çıkmak için gıda üretmenin yollarını arıyor ve çalışıyoruz. Ama savaşta olduğumuzun bilincindeyiz. Ama bu savaş muhalefete karşı değil, çünkü aslında muhalefet diye bir şey yok. Maduro'yu deviremezler. Biz emperyalizme karşı ayaktayız. Kolektiflere saldırıyorlar, çünkü modelimizi savunma irademiz var. Kolektifler, komünal bir devletin yaratılması ve halk örgütlenmesi yoluyla Bolivarcı Devrimi derinleştirme amacıyla örgütlenmektedir. Katılımcı demokrasi temelinde bir halk hükümeti: bunun ileri gitmek için doğru yol olduğuna inancımız tam. Sorunlarımızı devrim içinde çözeceğiz. Bizler Chavistiz ve Chavez'e ihanet etmeyeceğiz. Chavist olduklarını iddia edip Chavismo'yu öldürenler var. Devlet kurumlarına sızmış bize karşı çalışan insanlar var. Halk devrimin ilerletilmesini istiyor. Toprağın köylülere verilmesi ve fabrikaların işçiler tarafından devralınması için bürokratlardan temelli kurtulmak istiyorlar. Devrimin radikalleşmesini istiyoruz. Tüm iktidarın halkta olmasını istiyoruz: peşinde olduğumuz şey bu. Ancak, şimdi meselemiz ‘gringo'larla. Bu sorunu çözdükten sonra kendi iç meselelerimizle ilgileneceğiz."

 

* Ivana Benario, Green Left Weekly'de yayınlanan yazıyı ETHA için çevirdi.