Kayyum darbesine uluslararası alandan tepkiler 

Kayyum darbesine uluslararası alandan da tepkiler yükseliyor. Çok sayıda yerden gelen mesajlarda, halk iradesinin gasp edilmesinin tepki gösterildi. 

Alman Yeşiller Partisi, Avrupa Yeşiller Partisi, AKPM Sosyalist Grubu, Norveç Kızıl Parti, Katalonya Cumhuriyetçi Sol Parti, AB-Türkiye Yurttaş Komisyonu, Avrupa Parlamentosu Dış İlişkiler Komitesi, Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi ile BASK Bölgesi, İsviçre, İspanya ve pek çok yerden kayyum darbesine tepki geldi.

Dayanışma mesajları ve tepkilerin bir kısmı şöyle:

Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi Başkanı Marc Cools: "Türk yetkililerinin, dört belediyenin (Mardin, Batman, Halfeti ve Esenyurt) seçilmiş belediye başkanlarını görevden alma ve yerlerine İçişleri Bakanlığı tarafından atanan valileri getirme kararından derin endişe duyuyorum. Haziran 2024'te Hakkari Belediye Başkanının görevden alınmasının ardından gelen bu kararlar, Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi ve Venedik Komisyonu tarafından yerel demokrasinin özüne zarar verdiği düşünülen kayyum atama uygulamasının en son örneğini oluşturmaktadır. Bu belediye başkanları, kongremizin de gözlemci olduğu 31 Mart 2024 Yerel Seçimlerinde seçmenler tarafından seçilmişti. Kongre, geçen ay kabul edilen 519(2024) Sayılı Tavsiye Kararında, kayyum atama uygulamanın sona erdirilmesi gerektiğine dikkat çekerek yetkililere, adayların seçime katılma yeterliliğine sahip olup olmadığının seçim öncesinde ve kesinleşmiş bir mahkeme kararı varsa değerlendirilmesi gerektiğini hatırlatmıştır. Belediye başkanının görevden alınması durumunda ise belediye meclisinin onun yerine geçecek belediye başkanını seçme hakkına sahip olması gerektiği belirtilmiştir. Kongre, bu tavsiyenin uygulanmasını sağlamak amacıyla Türk yetkililerle siyasi diyaloğunu sürdürmeyi dört gözle beklemektedir."

'KÜRT HALKININ KENDİNİ YÖNETME HAKKI VAR'
Avrupa Yeşiller Partisi: Türk hükümeti Mardin, Batman ve Halfeti'deki DEM Parti belediye başkanları yerine seçilmemiş kayyumlar atadı. Polis, barışçıl protestolara karşı sert müdahalelerde bulunuyor. Türkiye'ye baskıyı sona erdirme çağrısında bulunuyoruz. Kürt halkının kendi yöneticilerini seçme hakkı vardır.

Almanya SPD Milletvekili ve AKPM Sosyalist Grup Başkanı Frank Schwabe: Mardin, Batman ve Halfeti Belediye Başkanları demokratik olarak seçilmişlerdir. Hiçbir hükümet onları görevden alma yetkisine sahip değildir. Derhal görevlerine iade edilmelidirler.

'KAYYUMLAR DEMOKRASİYE KARŞI SALDIRIDIR, AB TEPKİ GÖSTERMELİDİR'
AP Türkiye Raportörü ve Avrupa Parlamentosu Dışişleri Komitesi Üyesi Nacho Sanchez Amor: "Esenyurt'un ardından şimdi sırada, son yerel seçimlerde DEM Parti tarafından açık şekilde kazanılan Mardin, Batman ve Halfeti var. İddialar ne olursa olsun, kayyım sistemi hükümetin halkın iradesini gasp ettiği, demokrasiye yönelik apaçık bir saldırıdır ve buna karşı net bir AB tepkisi gerekmektedir."

'ERDOĞAN, TÜRKİYE'DE YASAL OLARAK SEÇİLMİŞ BELEDİYE BAŞKANLARINI GÖREVDEN ALDI'
Norveç Kızıl Parti Milletvekili Hege Bae Nyholt, Norveç Dışişleri Bakanı Espen Barth Eide'ye şu soruyu yöneltti: "Mart 2024'te Türkiye'de yerel seçimler yapıldı. Seçimi bölgedeki Kürt partileri kazandı. Türkiye makamları, İstanbul'un Esenyurt ilçesi, Mardin, Batman ve Halfeti'deki belediye başkanlarını görevden alıp yerlerine kayyum atadı. Yetkililer, bu kişilerin PKK ile bağlantıları olduğunu iddia etti, ancak DEM ve CHP bunu demokrasiyi hedef alan bir saldırı olarak kınadı. Bu, Türk makamlarının Kürt partilerinden demokratik olarak seçilmiş temsilcileri görevden almasının ve hapse atmasının ilk örneği değil. Norveç hükümeti, Kürt bölgelerinde demokratik olarak seçilmiş belediye başkanlarının görevden alınması ve yerlerine kayyum atanması yoluyla demokrasinin zayıflatılmasını protesto edecek mi?"

Katalonya Cumhuriyetçi Sol Parti: "Türkiye Kürdistanı'ndaki son gelişmelerden derin endişe duyuyoruz. Halkın iradesi hükümet tarafından zayıflatılmaktadır. DEM Parti ile dayanışma içindeyiz; Mardin, Batman ve Halfeti'de yerel yöneticilerin görevlerine iade edilmesi çağrısında bulunuyoruz."

AB-Türkiye Yurttaş Komisyonu: "İçişleri Bakanlığı Mardin, Batman ve Urfa'nın Halfeti ilçesine kayyumlar atamıştır. İstanbul'un en büyük ilçesi olan Esenyurt'un Kürt belediye başkanı ise 25 Ekim'de görevden alınmış ve hapse atılmıştır. Yerel seçimlerin hemen ardından Hakkari'ye de bir kayyum atanmıştı. Türkiye, bu adımları herhangi bir sonuçla karşılaşmadan atmaktadır. Başta Avrupa Konseyi olmak üzere, Avrupa Birliği ve Avrupa kurumları bu durumu hoşgörüyle karşılamaktadır. Yaptırım seçenekleri Türkiye için uygulanmamaktadır. Bu durum, Türkiye'nin antidemokratik ve Kürt karşıtı politikasına destek niteliğindedir ve kesinlikle kabul edilemez. Demokrasi, hukukun üstünlüğü ve seçmen iradesine saygı çerçevesinde net yanıtlar ve yaptırımlar gereklidir.

'BATI BU SALDIRILAR KARŞISINDA SESSİZ KALIYOR'
Bask Bölgesi Sendikası LAB: "Türkiye İçişleri Bakanlığının Kürdistan'da halkın iradesine el koymasını ve Mardin, Batman ve Halfeti Belediyelerine kayyum atamasını kınıyoruz. Bu belediyeler, 31 Mart 2024 Yerel Seçimlerinde Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM) tarafından kazanılmış ve meşru bir şekilde yönetilmekteydi. Kayyumlar, Kürt halkının sivil ve siyasi haklarının ciddi bir ihlalidir ve ne yazık ki benzer olaylar daha önce de yaşanmıştır. Bask Bölgesi, geçmişte siyasi katılım hakkının reddedilmesi, siyasi örgütlerin ve seçim adaylıklarının yasaklanması, yasa dışı ilan edilenlere yönelik baskı gibi deneyimlere tanık olmuştur. LAB, temel hak ihlallerinin kabul edilemez olduğunu, ancak NATO üyesi ve bölgesel bir güç olan Türkiye'nin Batı'nın çifte standartları nedeniyle cezasız kaldığını vurgulamaktadır. Venezuela'da iddia edilen usulsüzlükler eleştirilirken, Kürdistan'daki bu baskılar göz ardı edilmektedir. Batı'nın bu tutumunun demokrasiyi değil sermaye çıkarlarını korumayı amaçladığı ortadadır. Bask'taki LAB Sendikası olarak, Kürdistan'da yaşananları kınıyor ve Türkiye'nin Kürt halkının iradesine saygı göstermesini talep ediyoruz. Uluslararası toplumun Kürt meselesine demokratik bir çözüm için tüm araçlarıyla müdahale etme zamanı geldi. Bu, Kürdistan'ın kendi kaderini tayin hakkının tanınmasını ve ulusal haklarına saygı gösterilmesini de içermelidir."

'HALKIN SEÇİLMİŞ TEMSİLCİLERİNİ HİÇ KİMSENİN GÖREVDEN ALMA YETKİSİ YOKTUR'
İsviçre Ulusal Konseyi Milletvekili Fabian Molina (Sosyal Demokrat): "Mardin, Batman ve Halfeti'de seçilmiş belediye başkanlarının yerine kayyım atanması demokrasiye ciddi bir darbe olup Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartını da ihlal etmektedir. Türkiye halkı, kendi siyasi liderlerini seçme hakkına sahiptir."

Hamburg Parlamentosu Sol Parti Grup Eş Başkanı Cansu Özdemir: "Ankara rejiminden yerel demokrasiye bir saldırı daha! AKP, Kuzey Kürdistan şehirleri olan Mardin, Batman ve Halfeti'de seçilmiş eş belediye başkanlarını görevden alarak yerlerine rejime sadık emir kullarını atıyor."

İsviçre Sol Parti Milletvekili Lotta J Fornarve: "Mardin, Batman ve Halfeti'de demokratik olarak seçilmiş DEM Partili 3 belediye başkanı görevden alındı ve yerlerine rejime sadık isimler atandı. Sol Parti, bu durumu kınıyor ve Türkiye'yi demokrasiye ve halkın iradesine saygı göstermeye çağırıyor. Mardin, Batman ve Halfeti halkıyla tam dayanışma içerisindeyiz."

'AİHM KARARLARINI UYGULAYIN, KÜRT SEÇİLMİŞLERİ SERBEST BIRAKIN'
HRW Türkiye Direktörü Emma Sinclair: "Erdoğan hükümeti, aralarında deneyimli siyasetçi Ahmet Türk'ün de bulunduğu 3 Kürt belediye başkanını daha görevden aldı. Bu, HDP'nin eski Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ'ın haksız ve siyasi gerekçelerle tutuklanmalarının sekizinci yıldönümünde gerçekleşti. Onları şimdi serbest bırakın, AİHM kararlarını uygulayın."