KADIN

Halk�n�n tutku çiçe�i: Dolares Ibarruri

HABER MERKEZ�
19 Mart 2018 Pazartesi

Demir �eneli Melekler, sizleri d�nyan�n sokaklar�n� ad�mlayan kad�nlar�n ya�amlar�n� ke�fe ��kar�yor! Tarihin sayfalar�nda gizlenen kad�nlar�n hayatlar�, umutlar� ve m�cadeleleri Kibele'nin nefesiyle ula��yor. "Hayat�n her alan�nda sava�mak istiyorum" diyerek tarihe iz b�rakm�� kad�nlar�n hikayeleri Mart ay� boyunca her g�n ETHA'da.

Dolores; bir Bask köyünde ba�layan, Madrid önlerinde süren bir hayat. Halk�n Tutku Çiçe�i (La Pasionaria), partisinin önderi.

Komünist kad�n önder Dolares Ibarruri, uzun ve dolu bir hayat�n sahibi oldu. 9 Aral�k 1895'te Bask bölgesinin Vizcaya kentine ba�l� Gallarta'n�n bir köyünde yoksul bir ailenin fazlaca çocu�undan birisi olarak do�du. Bask halk�ndan maden i�çisi bir babaya ve �spanyol halk�ndan bir anneye sahipti. Bask bölgesinde büyüdü, i�çilerle ya�ad� ve bir ya�tan sonra bal�k satarak, hizmetçilik ve terzilik yaparak o s�n�fa dahil oldu. Okumak istiyordu, henüz küçük ya�larda hitabet yetene�i oldu�u ö�retmeni taraf�ndan fark edilmi�ti, sa�l�k durumu nedeniyle de çal��maya elveri�le de�ildi. Ö�retmen olmak için ba�lad�� e�itimi, ailesinin kitap, yemek ve giyecek ihtiyaçlar�n� kar��layamamas�yla son buldu. �ki y�l diki� enstitüsüne devam ettikten sonra bölgedeki i� evlerinde temizlikçi olarak çal��maya ba�lad�. Genç bir kad�n i�çi olarak komünistlerle tan��t�. Komünist bir maden i�çisi olan Julian Ruiz ile evlendi. Alt� çocu�u olsa da bunlardan ancak ikisi ya�am�n� devam ettirebildi. Açl�k ve yoksulluk Bask i�çisinin kaderi ve çocuklar�n�n ya�am hakk�n�n da en büyük engeliydi.

'MADENC� TORUNU, MADENC� KIZI, MADENC� KARISI VE MADENC� KARDE��'

Genç i�çi bir kad�n olman�n bütün dezavantajlar�n� devrimcili�iyle, öncü rolüyle bir f�rsata dönü�türebilmi�ti Dolares Ibarruri. "Fa�izmi Ezece�iz" diyerek ba�lad�� kitab� yaln�zca bir otobiyografi de�il ayn� zamanda halk�n�n, maden i�çilerinin bir incelemesi niteli�i de ta��yor. "Ba�lang�çta maden vard�" der, Ibarruri. Dante'nin cehenneminden farks�z barakalarda kalan madencileri, yeryüzünde aç bekleyen aileleri, ay sonu ödenen maa�lar� ve isyanlar� anlat�rken. �spanya'n�n ilk sosyalistlerinin özelinde Bask bölgesindeki çal��malar�n�n ilk y�llar�n� yine kendi gözlemleriyle ortaya koyar. Ba�lang�çta Carlist Katolik olan Ibarruri, hikayesini halk�ndan kopartmaz, ilk sosyalist i�çilerin Carlistlerle aras�ndaki çat��malar� ve safla�may� de�i�imin bir öznesi olarak ba�ka bir özveriyle anlat�r.

Maden çocuklar�ndan biriydi. Ömrü maden i�çilerinin ars�nda ba�lad� ve devam etti. Bask bölgesindeki yo�un madenci grevlerinin tam ortas�nda kald�, onlardan etkilendi. Yürümeyi ve ko�may� ö�rendikleri anda yuvaya gönderilen madenci çocuklar�ndan biriydi. Gallarta'da erkek çocu�u olan ailelerin �ansl� oldu�unu, çal��abilecek eri�kinli�e gelen her erkek çocu�un madene gönderildi�ini anlatt�� kitab�nda daha önce s�n�f arkada�� olan genç erkeklerin madene gidi�inden ve yine bir ço�unun çok genç ya�ta hayat�n� kaybedi�inden nas�l etkilendi�ini anlat�r. Kendi varl��n� ise ayn� kitab�nda �u cümlelerle tan�mlar:

"Soyum sopum hep madencidir. Madenci torunu, madenci k�z�, madenci kar�s� ve madenci karde�iyim. Madencilerin ya�am�nda bana yabanc� gelen hiçbir �ey yoktur. Üzüntülerini, tutkular�n�, dillerini ve kabal�klar�n� yak�ndan bilirim."

Zenginlerin evlerinde çal��maktan b�kt�� s�ralarda tan��t�� genç Julian Ruiz ile evlenir. Evlilik tamamlanmas� gereken bir gelenek, bir kaç�� yoludur onun için. Geçmi�te madenlerde çal��an kad�nlara özendi�ini, evlenen ve çal��ma hayat�ndan kopan kad�nlar�n ya�ad�� zorlu�un çok daha kötü oldu�unu �u cümlelerle savunur: "Madende çal��t�� sürece, kad�n bir i�çiydi ve i�çi olarak, di�erleriyle birlikte sömürüye kar�� ç�kma hakk�na sahipti. Evde ise toplumsal ki�ili�inden s�yr�l�yor, özveriyle, yoksullu�a ve gerek kocas�n�n, gerekse çocuklar�n�n ya�amlar�n� daha çekilebilir hale getirecek her türlü hizmete mahkum ediliyordu. Bu yüzden kad�n�n kendi gereksinimleri ihmale u�ruyor, kendi ki�ili�i hiçe indirgeniyordu. Zamanla, ev halk�na ayak ba�� olan, 'bir �eyden anlamayan ihtiyar kad�n' haline geliyor, ev halk�n�n hizmetçisi, torunlar�n dad�s� olup ç�k�yordu. Bu, ku�aklar boyunca süregelen bir gelenekti."

KOMÜN�ZM: HAYATA AÇILAN B�R PENCERE

Eve s�k��t�� sefalet içinde geçen bunalt�c� günlerde maden grevlerini izledi. "Hayata aç�lan bir pencereydi benim için" dedi�i, Marks ve Engels'in metinleriyle tan��t� ayn� süreçte. �yi bir okuyucu ve gözlemci olu�u onu iyi de bir yazar haline getirdi. 1918'de 23 ya��ndayken madenci gazetesi El Minero Vizcaino'ya (Vizcaya'l� Madenci) yazmaya ba�lad�.

1917 y�l� �spanya için de oldukça hareketlidir. Her yerde büyük i�çi grevleri ba�lar, bu s�rada Ibarruri'nin kocas� Ruiz de tutuklan�r. Direni� ve bask�lar�n birbirini izledi�i �spanya'ya umut ise Bol�evikler olur. Bol�eviklerin iktidar� ele almas� ve Sovyetler Birli�i'nin kurulu�u, �spanya halklar� için de umut olur. Ibarruri de bu süreçte Bask Komünist Partisi üyesi olur. Gazeteye yaz� yazarken kullanmaya ba�lad�� La Pasionaria (Tutku Çiçe�i) ismi, yaz�lara at�lan bir imzay� a�acak ve onun gerçekli�i haline gelecekti. Parti üyesi olduktan bir kaç y�l sonra 1920'de ta�ra komitesine seçildi. �yi bir geli�im seyri izliyor, ham olarak ke�fedilmi� ajitasyon-propaganda alan�ndaki yetene�i üzerine çok çal��yordu. Okumak, yazmak ve kitlelere seslenmek temel dertlerinden biriydi. Bask Komünist Partisi'nin bir ta�ra komitesinden �spanya Komünist Partisi'nin 1930 y�l�nda seçildi�i Merkez Komitesi'ne uzanan yoldaki örgütsel ba�ar�s�, temelde geli�me azmi ve halk�yla bütünle�mi� yap�s�ndan geliyordu.

1921 yaz�nda, partisinin düzenlemeye karar verdi�i silahl� bir ayaklanmay� o dönem oldukça heyecanla kar��lasa da ileriki süreçte bu karar�n yanl��l��n� anlat�r ve dönemin parti yöneticilerini suçlar. Ayaklanma gerçekle�seydi Baskl� devrimcilerin bir katliamla kar�� kar��ya olacaklar�n� söyler ve o dönemki ayaklanma �srar� hakk�nda özele�tiri verir.

'MADR�D GÜNLER� VE YEN� GÖREVLER'

1931 y�l�nda, �spanya'da �kinci Cumhuriyet kurulur ve Ibarruri solu�u Madrid'de al�r. Parti yöneticileri taraf�ndan gönderildi�i Madrid'de partinin merkez yay�n organ� olan Mundo Obrero (��çilerin Dünyas�) gazetesinin editörlü�ünü yapmaya ba�lar, mücadelenin kalbi haline gelen Madrid'den seslenir, Madrid'den devam eder yoluna. Toplamda günümüz eksenine yak�n bir kad�n mücadelesinden bahsedemesek de kad�nlar�n ya�am ko�ullar� üzerine e�ilir, kad�nlar�n gündelik hayattaki sorunlar�na çözüm arar, yaz�lar� ve konu�malar�yla kad�nlar� en temel haklar� için mücadele etmeye ça��r�r. Bu alanda yürüttü�ü mücadeleye olan ba�l�l��, yaz�m ve hitabet yetene�inin gittikçe ilerleyen seyri sonucu ayn� süreçte politbürodaki kad�n faaliyetlerinin de sorumlusu olur.

Çal��malar�, yaz�lar� ve konu�malar� gerekçe gösterilerek bir kaç kez tutuklan�r, tutsakl�k günlerini de yetenekli bir propagandac� olarak bo� geçirmez elbette. Bir dönem adli gerekçelerle tutuklu bulunan kad�nlarla birlikte kal�r ve komünizme, komünistlere olan yanl�� bilgileri ve önyarg�lar� k�rar. Bu, Ibarruri'nin temel yeteneklerinden biridir ve iç sava� günlerinde de bu yetene�i onu ön plana ç�karacakt�r. Tutukluluk döneminde adli tutuklu kad�nlarla olan etkile�iminin bir parças�n� �u �ekilde anlat�r:

"O gece, rahibeler, bizim ko�u�u tefti� edip kap�lar� kilitledikten sonra, üst güverte bir dershane havas�na büründü. Ko�u� arkada�lar�ma, Komünizmin ne demek oldu�unu, kad�nlar için nas�l bir anlam ta��d��n� anlatt�n. Onlara, Sovyetler Birli�i'nden ve dünyan�n bu ilk sosyalist ülkesindeki kad�nlardan söz ettim. Oradaki kad�nlar� �spanya'daki kad�nlarla k�yaslad�m. Onlar� suç i�lemeye, fuhu� yapmaya iten nedenleri aç�klad�m. �çlerinden bir tanesi sordu: 'Benim gibi bir kad�n da sayg�de�er bir insan olabilir mi dersiniz?' 'Elbette. Komünistler sana her zaman yard�ma haz�rd�r.' 'Peki, h�rs�zlar için de durum ayn� m�?' 'Tabi, onlar için de ayn�.' 'Peki, kimse bizim geçmi�imizi hat�rlatmayacak m�?' 'Hay�r, hiç kimse. Size geçmi�inizden ötürü hakaret etmeye kalk��anlar cezaland�r�lacak.' Tam bu s�rada, rahibelerle bizim ko�u� adas�ndaki cama vuruldu. Bu, konu�mam�z�n dinlendi�ine ve art�k yatma zaman�m�z�n geldi�ine i�aretti."

1933'te devrimin yeni fakat h�zl� süreçlerden geçen Sovyetler Birli�i'ne gider ve Moskova'daki Komintern'e (Komünist Enternasyonal) delege olarak kat�l�r. Sovyetler Birli�i'ne bu geli�i son olmayacakt�r. K�z� Amaya ve o�lu Ruben'le birlikte mücadelesini sürdürmek oldukça zordur. Çocuklar�yla yeterince ilgilenememek onun için önemli bir sorun haline gelir. Partisinin de yönlendirmesiyle, çocuklar�n� yakla�an sava� riskinden uzak büyümesi, iyi yeti�mesi ve bak�lmas� için Sovyetler Birli�i'ne gönderir. 1935 y�l�nda Sovyetler Birli�i'ne gönderilen Amaya uluslararas� bir çoçukevine yerle�tirilirken, Ruben ise Stalin Otomobil Fabrikas�nda tornac� ç�ra�� olarak ya�am�na devam eder.

1936 seçimlerinde, bir ço�u kendisi gibi politbüro üyesi olan 17 yolda��yla birlikte �spanya Temsilciler Meclisi'ne seçilir. Mecliste, sosyal politikalar üzerine yo�unla�an bir çal��ma yürütür. Özelinde çal��ma, bar�nma ve sa�l�k sorunlar�na yo�unla��r.

FRANCO FA��ZM�NE NO PASARAN!

Demokratik yollarla iktidara gelen �spanya'n�n �kinci Cumhuriyetine kar�� fa�ist General Francisco Franco liderli�inde bir grubun ayaklanmas�yla ba�layan ve emperyalizmin deste�iyle devem eden �spanya �ç Sava��n�n ba�lamas�yla Ibarruri'nin mücadele ve hayat seyri de de�i�ir. Ibarruri, art�k sözünü Madrid barikatlar�n�n ba��nda söyler. Cephelerde çarp��an sava�ç�lar�n moral kayna�� onun sesi, kalemi olur. Tarih 16 Haziran 1936'y� gösterdi�inde me�ru meclisin kürsüsünden iç sava� boyunca komünistlerin slogan� haline gelecek ve tarihleri a��p bu gümüzün dahi parolas� olacak and� içer: No Parasan! (Geçemeyecekler)

Komünist Parti, kar�� devrimci ayaklanman�n ba�lamas�yla beraber cumhuriyeti savunmaya odaklan�r, bütün varl��yla buraya yüklenir. Fa�ist çetelerin Madrid'e yürümeye ba�lamas�yla beraber antifa�istler Guadarrma da�lar�na ç�karlar. Bu dönemi anlat�rken Sosyalist Gençler Birli�i'nin sava�ç� ruhundan övgüyle bahseden Ibarruri. Komünist Parti, 1933'de �spanya'n�n hemen her ilinde Antifa�ist ��çi ve Köylü Milis kuvvetlerini kurar, daha sonra Sosyalist Gençlik de bu yolu izler. 1934'de Asturia ayaklanmas�nda ilk silahl� çat��malar ba�lar.

Ibarruri, antifa�ist mücadelenin en çok kad�nlar içinden yükselmesi gerekti�inde �srarc�d�r. Fa�izmin birinci sald�r�s� kad�nlara, onlar�n ya�am alanlar�na, haklar�nad�r. Sava��n sefaleti en çok kad�nlar�n üzerinde etkisini gösterir ve tam da bu yüzden kad�nlar antifa�ist mücadelenin bayra��n� en önde dalgaland�ranlar olmal�d�r. Kad�nlar, sava� alanlar�ndan çok sava� gerisindeki haz�rl�klarda mühimmat yap�m�nda, erzaklar�n kar��lanmas�nda yer al�yordu. Ibarruri bu faaliyetlerin asla küçük görülmemesinden yarayd� ancak kad�nlar istedikleri takdirde sava� alanlar�nda bulunmal�yd�, onlar da erkekler kadar iyi sava�ç�lar olabilirlerdi, çünkü sava�ç� olmak kaba bir fiziki güçten de�il inançtan, kararl�l�ktan ve stratejik zekadan geçiyordu.

Kad�nlar, cephe gerisinde yaln�zca üretim faaliyetinde de�il yo�un propaganda faaliyetinde de bulunuyordu. Ibarruri'nin önderli�inde geni� halk kitlelerine iç sava��n seyrini, komünistlerin mücadelesini anlatmak her birinin temel görevlerindendi. Sava�ta yo�un erkek nüfusunun cephede olu�u cephe gerisinde kad�n örgütlenmesinin h�zlanmas�na da sebep oluyordu.

KOM�NTERN'�N ÇA�RISI: ENTERNASYONAL TUGAY

1936'da yükselen sava��n öncesinde de fa�izmin yükseli�i ve kalk��aca�� sald�r� öngörülür. 1935'teki Komintern'in 7. Kongresi'nde Komitern Genel Sekreteri Georgi Dimitdov, �spanya'dan kongreye kat�lan Dolores Ibarruri ve Jose Diaz'dan edindikleri bilgiler ��nda fa�izmin yükseli�ine kar�� spanya'y� hep birlikte savunma ça�r�s� yapar. 17 Temmuz 1936'da ba�layan iç sava� sonras� Enternasyonal Tugay 22 Ekin 1936'da Madrid'e vard��nda Dimitrov'un ça�r�s� kar��l�k bulmu� olur. Bu ça�r�ya kar��l�k verenlerden biri Dolares Ibarruri'nin o�lu Ruben'dir. Stalin Otomobil Fabrikas�nda tornac� ç�ra�� olan Ruben bir süre sonda havac�l�k okuluna kaydolmu� ve fa�izme kar�� anavatan�n� savunmak için �spanya'ya dönmü�tür. Ibarruri, Enternasyonal Tugay'a pek çok yerli yolda�� gibi oldukça önem atfeder. Onlar� kar��lad�� gibi onlar� yolculayacak olan tarihi konu�may� da o yapar.

Enternasyonal Tugay'�n co�kusunu �u dizelerle anlat�r Ibarruri: "Bütün dünya halklar�n�n belirtti�i karde�lik duygular�ndan yararlanan Komintern, bütün demokratlar� ve antifa�istleri �spanyol halk�n�n yard�m�na ça��rd�. Onlar�, �spanyol topraklar� üzerinde kendi ülkelerinin özgürlü�ü u�runa çarp��acak gönüllülerden olu�an taburlar kurmaya te�vik etti. Bu ça�r�ya ilk cevap verenler, Frans�zlar, Almanlar, �talyanlar ve Polonyal�lar oldu. Macar Komünisti Emli Kleher komutas�ndaki ilk Uluslararas� Tabur, Madrid'i savunmam�z için yard�ma geldi. Nazi canavar�n�n egemenli�i alt�ndaki Almanya'dan bile, antifa�ist sava�ç�lar ve komünistler yard�ma ko�tu. Devrimci ülkülerin ate�li savunucular� olan bu ola�anüstü militanlar�, Hitler bile köle haline getirmeyi ba�aramam��t�. Bulgar halk�n�n devrimci lideri, Hitler'in can dü�man� Dimitrov'un ülkesinden yüzlerce i�çi, köylü ve ayd�n ko�arak devrimci tecrübelerini �spanya'ya getirdiler. �talya'dan gelen yüzlerce tecrübeli sava�ç�n�n yan� s�ra bize içten ba�l� olan Fransa'dan binlerce militan ak�n etti."

�ç sava� boyunca dü�ülen fikir ayr�l�klar�nda, stratejik belirlemelerde Ibarruri önemli bir yere sahiptir. Milis kuvvetleriyle sürdürülmek istenen sava�a kar�� ç�kar. Kenti korumak bak�m�ndan milislerin son derece de�erli oldu�unu vurgulasa da düzenli bir orduya kar�� komünistlerin ordula�mas� gerekti�inde �srarc�d�r. Komünist Partinin bütünü gibi o da Troçkist ve anar�ist ak�mlara �iddetle kar�� ç�kar. �ç sava� öncesinde de toprak reformu gibi hayati ilerlemeleri de onlar�n itirazlar�na ra�men gerçekle�tirmi�lerdi. Madrid'in s�n�rlar�n� korumak bak�m�ndan önemli olan milis kuvvetleri bir araya getirerek Cumhuriyet Ordusu kurmak konusunda �srarc� çabalar sonuç verir ve ordunun kurulu�u için yap�lan çal��malarda Ibarruri de yer al�r. Daha sonra, iç sava� boyunca partisi taraf�ndan sava� meydanlar� ve cephe gerisindeki propaganda faaliyetlerinde görevlendirilir. Görev bilinciyle ku�anm��l��n� ve partisine olan ba�l�l��n� �u cümlelerle dillendirir: "Parti beni, ba�ka yolda�larla birlikte gerekti�inde Guadarrama, Somosierra, Ciudad Universiteria Aragon, Atalonia ve Estremadura cephelerine ate� hatlar�n�n içerisine yolluyordu. Oradaki askerlere partinin sesini duyuruyor, yard�m elini uzat�yorduk. �unu itiraf edeyim ki, sivil halktan çok askerlerin aras�nda rahat ediyordum. Ba�ard��m�z i�lerin �erefi tümüyle partiye aittir. Her birimiz gücümüzü partiden al�yorduk. Onun politik faaliyetlerinden esinleniyor, onun sayesinde kusurlar�m�z�n, zaaflar�m�z�n üstesinden geliyorduk."

Komünist Parti, Troçkistlerin ve anar�istlerin sald�r�lar�na ra�men elverdi�i ölçüde din özgürlü�ünden yana oldu ve onlara ra�men halk�n ya�am�n� normalle�tirme çabas�na giri�ti. Kiliselere ve inançl� halk kitlelerine dönük sald�r�lar�n kar��s�nda net bir �ekilde duranlardan biri de Ibarruri'ydi. Otobiyografisinde de iç sava� döneminde tutuklanan rahibelere olan yakla��m�n� ve onlar� hangi yollarla ikna ederek antifa�ist fikriyata dahil etti�ini anlat�r. Özellikle anar�istlerin gördükleri her dindara sald�rma pratikleri onu zorlasa da sab�rla komünistlerin halka zarar vermeyece�ini anlat�yor, onlar� 5. Alay'a götürüp gezdirerek nas�l insanlar olduklar�n� gösteriyordu. Çocuklara bakabileceklerini söyleyen rahibelere samimi davranan Ibrruri komünistlerin onlara çocuk emanet etmeyece�ini ancak cephe gerisinden çe�itli üretimlerle antifa�ist mücadeleye dahil olabileceklerini söyler. Komünistlerin gelece�i onlar�n eline terk edilemeyecek kadar de�erlidir ancak ayn� komünistler halk�n hiçbir kesimini d��lamadan mücadele etmenin öneminin de fark�ndad�r.

Fransa'ya çe�itli görü�meler yapmak için yola ç�kt�� s�rada, anar�istlerin etkili oldu�u Katalonya'dan geçerken oldukça rahats�z olur. Anar�istler sosyalistlere yo�un bask� uygulamaktad�r, Genel ��çi Sendikas� üyesi pek çok i�çi katledilmi�tir. Kendilerine normal prosedürde olmayan pasaport uygulamalar�n�n dayat�ld�� s�rada onlardan da sözünü esirgemez ancak o La Pasionaria'd�r, geçi�i sözlerine ra�men engellenmez. Bu bask� ve uygulamalar, FAI (Anar�ist Gizli Örgütü) ile POUM (Troçkist Partisi) taraf�ndan Barselona'daki hükümet yetkililerine kar�� yap�lacak bir ayaklanman�n, Ibarruri'nin de tarifiyle "Katalonya'da kar�� devrim"in habercisiydi.

KOMÜN�ST PART�N�N VE HALKIN YÜZ AKI 5. ALAY KURULUYOR

Komünist Partinin göz bebe�i ve yüz ak� olan 5. Alay'�n kurulu�u, antifa�ist mücadelenin yap� ta�lar�ndan biri haline gelir. Komünistler bu alayla birlikte yaln�zca askeri sorunlara de�il politik e�itime de yönelirler. Politik e�itim sürecinin önemli bir parças� olan Popular Militia (Halk Milisi) gazetesi günde 75.000 tiraja ula��r.

Francoculara esir dü�erek hayat�n� kaybeden çoban-ozan-asker Miguel Hernandez'in 5. Alay için yazd�� ve daha sonra siperlerde mar�a dönü�en �iiri, bu günleri ve 5. Alay'� en güzel haliyle anlat�r:

Komünist Parti sava�ta en ön safta,

Be�inci Alay� kurdu,

Savunmak için �spanya'y�

�spanya'n�n çiçe�i,

En k�rm�z� çiçe�i halk�n,

Omuz omuza dört taburla

Dövü�üyor Madrid sokaklar�nda

Anac��m, anac��m, Bak �uraya!

�ark�larla yürüyor alay�m�z

Yürüyor sava�a do�ru..

5. Alay yaln�zca sava� esnas�nda de�il ülkenin gelece�ini de dü�ünerek hareket eder. Sava� s�ras�nda pek çok bilim insan� ve sanatç�n�n hayat�n� kaybetmesi sonucu bir ço�unu ikna ederek Madrid'den gönderir. Sava� bir gün bitecek ve cumhuriyetin onlara ba�ka alanlarda ihtiyac� olacakt�r. Partinin Merkez Komitesi ise sava�ç�lardan olabildi�ince ayr�lmaz. Tüm bu fikriyat ve planlar�n temelindeki insanlardan biri Ibarruri'dir. Antifa�ist mücadele önemlidir ancak sava��n ve ülkenin gelece�i sa�lam planlar üstüne kurulmal�d�r, partinin önderleri ise asla sava�ç�lardan ayr� dü�memelidir.

Madrid barikatlar�nda umut ve sevinçle kar��lanan Enternasyonal Tugay'� u�urlama onuru Ibarruri'nindir. Fa�izme kar�� bir araya gelen 54 ülkeden 32.000 devrimciye duyulan minnet yenilgi duygusunu a�ar. "Burada kalanlara ve gidenlere" der Ibarruri. Kalanlar, halklar�n özgürlü�ü u�runa �ehit dü�enlerdir, �spanya topraklar� sar�p sarmalar onlar�. �spanya halklar�n� tugay� unutmamaya ça��r�r ve onlara ödenecek bir borçlar�n�n her daim olaca��n� söyler.

Madrid, Barselona, Valensiya, Bilbao ve Malaga gibi önemli direni� kentleri dü�mese de General Franco'nun fa�izmi �spanya'da hakimiyet sa�lar. 1939'da iç sava� sona erer ve General Franco'nun fa�izmi 1975'te o ölene kadar hakimiyetini sürdürülür.

Dolares Ibarruri iç sava� yenilgisi sonras� 1937'de Sovyetler Birli�ine yerle�ir. �spanya �ç Sava��ndan sa� ç�kan o�lu Ruben, Nazilere kar�� antifa�izmin bayra��n� Stalingrad barikatlar�nda K�z�l Ordu saflar�nda dalgaland�r�rken 1942'de �ehit dü�er.

Ibarruri, 1944 y�l�nda �spanya Komünist Partisi'nin Genel Sekreteri olur, 1960'da Ba�kanl�k görevini alana dek partisinde bu görevi sürdürür. Sovyetler Birli�i'nde ya�ad�� süre boyunca politik faaliyetlerine ve görevine devam eder. 1964'te Lenin �eref Rütbesi Ödülü'nü al�r, daha sonra ise Lenin �eref Rütbesi takdim edilir.

Ibarruri, 40 y�l hasretle kavu�may� bekledi�i �spanya'ya k�z� Amaya ile birlikte 1977'de döner. �lerleyen ya��, vatan�ndan uzak kal�� mücadelesinden geri ad�m atmas�na bahane olmaz asla. 1977 Haziran seçimlerinde �spanya Parlamentosu milletvekili seçilir. 1989 y�l�nda 93 ya��ndayken zatürre sonucu hayat�n� kaybedene kadar ne sesi k�s�l�r ne kalemi yazmay� b�rak�r, genç devrimcilerle sokaklar� ad�mlamaktan vazgeçmez.

Hemingway'in, Neruda'n�n ve Naz�m'�n dizelerinde kendine yer edinir La Pasionaria. Ya�arken efsanele�en komünist bir kad�n olarak anlat�l�r hikayesi. Onun hikayesi ve onun "No Pasaran" diyen sesi, Madrid'den Stanlingrad'a, oradan Rojava'ya ula�an bir sonsuzluktad�r.

*Sosyalist Kad�n'�n 19. say�s�nda yer alan Fatma Edemen imzal� yaz�d�r. Yaz�n�n orijinal ba�l�� "�spanya'n�n en k�z�l çiçe�i: Dolares Ibarruri"dir.

Halk�n�n tutku çiçe�i: Dolares Ibarruri

�lgili Haberler