Bekçilere silah kullanma yetkisi veriliyor
Çarşı ve mahalle bekçilerinin yetkilerini genişleten kanun teklifinin ilk 9 maddesi Meclis İçişleri Komisyonu'nda kabul edildi. Maddelerin yasalaşması durumunda kimlik sorma, sorgulama ve silah kullanma gibi yetkiler gelecek.
TBMM İçişleri Komisyonu'nda, Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu Teklifi'nin ilk dokuz maddesi kabul edildi.
Kabul edilen maddelerde, çarşı ve mahalle bekçisi olarak istihdam edileceklerde aranan şartlar, atama ve adaylık süreçleri, görev ve yetkileri ile çalışma şekillerine ilişkni esasların düzenlenmesi yer alıyor.
Teklife göre, polis ve jandarmaya yardımcı olmak için emniyet ve jandarma teşkilatları bünyesinde silahlı bir kolluk olarak çarşı ve mahalle bekçileri istihdam edilecek.
İçişleri Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikte belirlenen usul ve esaslara göre yapılacak giriş sınavında başarılı olmak şartı aranacak.
Bekçiler, görevlendirildikleri bölgede devriye hizmeti yürütecek, "şüpheli durum veya kişileri" bağlı bulundukları genel kolluk birimlerine bildirecek. Ayrıca, "kamu düzenini bozacak mahiyetteki" gösteri, yürüyüş ve karışıklıkların "önlenmesi" amacıyla polis ve asker gelineceye kadar "önleyici tedbirleri" alacak.
KİŞİ VE ARAÇLARI DURDURABİLECEKLER
Çarşı ve mahalle bekçileri, görev bölgesi ve çalışma saatleri ile sınırlı olmak kaydıyla kişileri ve araçları durdurabilecek. Durdurma yetkisinin kullanılabilmesi için "makul bir sebebin bulunması" gerekecek. Süreklilik arz edecek, fiili durum ve keyfilik oluşturacak şekilde durdurma işlemi yapılamayacak.
ÖNCE BELGESİNİ GÖSTERECEK SONRA KİMLİK SORACAK
Çarşı ve mahalle bekçileri, durdurdukları kişilere bekçi olduklarına dair belgeyi gösterdikten sonra, durdurduğu kişiye durdurma sebebini bildirecek, durdurma sebebine ilişkin sorular sorabilecek, kimliğini veya bulundurulması gerekli diğer belgelerin ibraz edilmesini isteyebilecek.
Kişilerin belgesinin bulunmaması, açıklamada bulunmaktan kaçınması veya gerçeğe aykırı beyanda bulunması dolayısıyla ya da başka bir nedenden kimliği belirlenemeyen kişi polis ya da jandarmaya teslim edilecek.
Durdurma süresi, durdurulma işleminin yapılması için ihtiyaç duyulan makul sürecen fazla olmayacak. Durdurma sebebinin ortadan kalkmasıyla kişilerin ve araçların ayrılmalarına izin verilecek.
KİŞİLER VE ARAÇLARDA AYRINTILI ARAMA YAPILAMAYACAK
Bekçiler, durdurduğu kişi üzerinde veya aracında silah veya tehlike oluşturan diğer bir eşyanın bulunduğu hususunda yeterli şüphenin varlığı halinde, kendisine veya başkalarına zarar verilmesini önlemek amacına yönelik el ile dıştan kontrol dahil gerekli tedbirleri alabilecek. Bu amaçla kişinin üzerindeki elbisenin çıkarılması veya aracın, dışarıdan bakıldığında içerisi görünmeyen bölümlerinin açılması istenemeyecek.
ZOR VE SİLAH KULLANMA YETKİSİ
Çarşı ve mahalle bekçileri, zor ve silah kullanma yetkisine sahip olacak.
Çarşı ve mahalle bekçileri, suç işlenirken veya işlendikten sonra, henüz izleri meydandayken, şüphelileri yakalamak, yakaladıkları şüphelilerin kendilerine veya başkalarına zarar vermelerini engelleyici tedbirleri almak, suç delillerinin kaybolmaması veya bozulmaması için gerekli muhafaza tedbirlerini almak, varsa olayın tanıklarının kimlik ve adres bilgilerini tespit ederek polis ve jandarmaya bildirmekle görevli ve yetkili olacak.
Bekçiler, haklarında tutuklama veya yakalama kararı çıkarılmış kişileri gördükleri takdirde yakalayacak ve bağlı bulunduğu polis ve jandarmaya teslim edecek.