4 Kasım darbesinin 3. yılı: AKP'nin HDP'yi tasfiye planı tutmadı

AKP iktidarının halkın iradesini gasp ettiği 4 Kasım darbesinin üzerinden 3 yıl geçti. 4 Kasım 2016 tarihinde gözaltına alınarak tutuklanan HDP'nin önceki dönem eş genel başkanı Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş ile 5 milletvekili hala rehin tutuluyor. 

Erdoğan iktidarı, HDP'nin yüzde 13.12 oy oranıyla çıktığı 7 Haziran 2015 seçimlerine giderken "çözüm sürecini" bitirdi, 2014 yılının Ekim ayında MGK'da kararlaştırılan "çöktürme planı" devreye sokuldu. 

Önce milletvekillerinin dokunulmazlıklarını kaldıran yasa tasarısı 20 Mayıs 2016 tarihinde Meclis'e getirildi. Tasarı AKP, MHP ve CHP ittifakıyla 376 oyla kabul edildi. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, AKP-MHP iktidarına desteğini "Anayasaya aykırı ama evet" sözüyle açıkladı. Böylece CHP'nin de desteği ile milletvekillerinin siyasi faaliyetlerinden dolayı tutuklanmasının önü açıldı.

Değişikliğin kabul ediği süreçte, HDP’li 55 milletvekili hakkında 511 fezleke hazırlanmıştı. HDP’li vekiller, haklarında açılan soruşturmalarda mahkemeye gitmeme ve ifade vermeme kararı aldı. Zorla götürülmeleri durumunda da "Sizden hiçbir talebim ve beklentim yoktur. Siyasi faaliyetlerim nedeniyle ancak beni seçen halkım sorgulayabilir" şeklinde ortak savunma yapmayı tercih etti.

HDP'nin Meclis'ten tasfiye edilmesinin amaçlandığı süreç, 15 Temmuz darbe girişiminin ardından hızlandı. Erdoğan'ın "Allah'ın lütfu" diyerek karşıladığı darbe girişiminin ardından 20 Temmuz 2016 tarihinde OHAL ilan edildi. 

HDP'li vekillere yönelik tutuklama saldırısı ise 4 Kasım gecesi başladı. Ankara, İstanbul, Diyarbakır ve Mardin'de HDP Eş Genel Başkanları Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş ile 9 milletvekili ev baskınları ile gözaltına alındı. Bingöl, Diyarbakır, Hakkari, Şırnak ve Van savcılarının kararıyla yapılan siyasi soykırım operasyonunda eşbaşkanları ve milletvekilleri Bingöl, Diyarbakır, Hakkari ve Şırnak polis müdürlüklerine götürüldü.

Mahkemeye çıkartılan HDP Genel Başkanları Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş, Grup Başkanvekili İdris Baluken, Milletvekilleri Abdullah Zeydan, Ferhat Encu, Gülser Yıldırım, Leyla Birlik, Nursel Aydoğan ve Selma Irmak tutuklandı. İmam Taşçıer, Ziya Pir ve Sırrı Süreyya Önder ise denetimli serbestlik hükümleri uygulanarak serbest bırakıldı.

Rehin alınan milletvekilleri önceden hazırlanan uçak, helikopter ve zırhlı araçlarla Edirne, Kandıra ve Silivri cezaevlerine aynı gün sevk edildi.

Tutuklama operasyonu ile birlikte, vekillerin yargılama süreçleri devam ederken milletvekillikleri düşürülmeye başlandı. 11 HDP’linin, milletvekilliği düşürüldü. 

4 Kasım operasyonun ardından da milletvekilleri çeşitli defalar gözaltına alındı.

Diyarbakır 2. Ağır Ceza Mahkemesi'ndeki KCK Ana Davası'nın 8 milletvekili hakkında "zorla getirilme" kararı vermesinin ardından HDP Grup Başkan Vekili Çağlar Demirel ile milletvekili Besime Konca tutuklandı. 

Adana milletvekili Meral Danış Beştaş, 30 Ocak 2017 tarihinde gözaltına alınarak tutuklandı. HDP sözcüsü ve Kars milletvekili Ayhan Bilgen de ertesi gün hapsedildi. 

HDP Muş milletvekili Burcu Çelik 19 Nisan 2017, 24 Haziran 2018 seçimlerinde Hakkari’de HDP’den milletvekili seçilen Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Eş Başkanı Leyla Güven, Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nin kararıyla tahliye edilmeden 10. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından yeniden tutuklandı.

Sırrı Süreyya Önder de, 2013 yılındaki Newroz mitinginde yaptığı konuşma nedeniyle 3 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı. Cezasının onaylanmasının ardından 6 Aralık 2018 tarihinde tutuklanan Önder, Anayasa Mahkemesi'nin "hak ihlali" kararının ardından 4 Ekim 2019'da tahliye edildi.

4 Kasım darbesi ile tutuklanan milletvekillerinden 7'si hala hapishanede tutuluyor.

7 HDP'linin isimleri ve tutuldukları hapishanelerin isimleri şöyle:

Figen Yüksekdağ, Çağlar Demirel, Selma Irmak ve Gülser Yıldırım Kandıra 1 No'lu Hapishanesi, Selahattin Demirtaş ve Abdullah Zeydan Edirne F Tipi Hapishanesi, İdris Baluken Sincan 1 No'lu F Tipi Hapishanesi'nde tutuluyor. 

4 Kasım darbesinin ardından başlanan siyasi soykırım operasyonları kapsamında tutuklanan DBP Eş Genel Başkanı Sebahat Tuncel, HDP Eski Eş Genel Başkan Yardımcısı Aysel Tuğluk, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Gültan Kışanak ve Van Büyükşehir Belediyesi Başkanı Bekir Kaya'nın da içinde olduğu çok sayıda seçilmiş siyasetçi de hala hapishanede. 

4 Kasım'ın ardından da hızını artırarak süren siyasi soykırım operasyonlarıyla AKP-MHP iktidarı, HDP'yi tasfiye ederek siyaset sahnesinden silmeyi amaçladı. "Kayyum" politikasını da devreye soktu, HDP'li belediyelere el koydu. Ancak HDP'yi tasfiye ederek siyaset sahnesinden silmeyi başaramadı.