Türk Tabipleri Birliği'nden çağrı: Patent kaldırılmalı
TTB, Dünya Tabipler Birliği'ne ve ülke tabip örgütlerine, patent haklarının kaldırılması için yetki ve etki sahibi ulusal ve uluslararası kurumlar nezdinde girişimde bulunmaları çağrısında bulundu.
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Pandemi Çalışma Grubu, Dünya Tabipler Birliği'ne ve ülke tabip örgütlerine, patent haklarının kaldırılması için yetki ve etki sahibi ulusal ve uluslararası kurumlar nezdinde girişimde bulunma çağrısı yaptı.
Konuya ilişkin yapılan açıklamada, Covid-19 pandemisinin sona ermesi için; geliştirilen aşıların tüm dünyada yaygın olarak uygulanması çok kritik bir önem taşıdığına vurgu yapıldı. Açıklamada, aşılamanın geciktiği her dakika küresel olarak hastalık yayılmaya devam ettiği ve yaşam kayıplarına yol açtığı belirtildi.
Durumun ciddiyetini dikkate alan kamu kurumları ellerindeki bilgi birikimini ve tüm kaynakları küresel bir felaketle karşı karşıya olunması nedeniyle şirketlerle paylaştığını, devletler şirketlere "hızlı çözüm finansmanı" adı altında milyarlarca dolarlık kamu fonu aktardığı ifade edilen açıklamada, bunun sonucunda hızla birçok aşının geliştirildiği kaydedildi.
TTB, "Şimdi yeterli doz aşı üretimi ve küresel erişim için çaba harcanması gerek. Ancak bu aşamada aşılara erişimin önünde büyük bir engel olarak karşımıza patent hakları çıkarıldı. Oysa, küresel olarak çok yaygın bir biçimde görülmesi ve giderek artan bir biçimde ölümlere neden olması; Dünya Ticaret Örgütü'nün (DTÖ) Doha Deklarasyonu'nda tanımlanan TRIPS Anlaşması'nın esnetilmesi ve patent korumasının askıya alınmasının koşullarının oluştuğunu göstermektedir. Nitekim ABD ve AB benzer yönde açıklamalarda bulunarak patentin kaldırılmasını destekleyeceklerini belirtmiş, Dünya Sağlık Örgütü de bu tutumu alkışlamıştır. Hal böyle iken DTÖ ekim ayından beri bu konuyu müzakere etmesine rağmen hala bir karar vermemiştir" dedi.
Patent korumasının esnetilmesi, "İlaç Patent Havuzu" oluşturulabilmesini ve bu yolla aşıya eşitlikçi bir biçimde erişilebilmesini sağlayacağını ifade eden TTB, "Gecikilen her dakika göz yumulan ölümler anlamına gelmektedir" diye belirtti.
Türk Tabipleri Birliği, açıklamasında şunları kaydetti:
🔹Kamu kaynakları, bilim insanları ve toplumun katılımıyla geliştirilen aşı ve ilaçların şirketlerce patentlenmesinin adil olmadığı,
🔹Aşı ve ilaçlar üzerindeki fikri mülkiyet haklarının erişim üzerinde büyük bir engel oluşturduğu,
🔹Pandemide yaşanan büyük insani krizin ancak aşılar üzerindeki patent haklarının kaldırılmasıyla ve üretim olanaklarının artırılması ile mümkün olacağı, noktalarında toplumun ve politika belirleyenlerin dikkatini çeker.
TTB ayrıca, Dünya Tabipler Birliği'ne ve ülke tabip örgütlerine, patent haklarının kaldırılması için yetki ve etki sahibi ulusal ve uluslararası kurumlar nezdinde girişimde bulunmaları yönünde çağrıda bulunur.