GÜNCEL

T�HV: �klim krizine kar�� önlem almamak hak ihlalidir

HABER MERKEZ�
8 A�ustos 2021 Pazar

Orman yang�nlar�na ili�kin aç�klama yapan Türkiye �nsan Haklar� Vakf�, ormanlar� koruma ve yang�nla mücadale konusunda gereken tedbirleri almayan iktidar oldu�unu belirtti.

Türkiye �nsan Haklar� Vakf� (T�HV), günlerdir süren orman yang�nlar�n�n yaratt�� tahribat�n ba� sorumlusunun, küresel iklim krizi ve ekolojik tahribata kar�� gerekli politikalar� üretmeyen, ormanlar� koruma ve yang�nla mücadale konusunda gereken tedbirleri almayan iktidar oldu�unu belirtti.

'�KT�DARIN YAKLA�IMI VURDUMDUYMAZLIK HAL�'
T�HV taraf�ndan yap�lan aç�klamada, yang�nlar�n Türkiye toplumunu nefes alamaz hale getiren siyasal, sosyal, ekonomik, kültürel ve ekolojik kriz ile yak�ndan ili�kili oldu�u vurguland�.

Aç�klamada, uluslararas� toplumun iklim krizi ve ekolojik tahribata kar�� sözle�me ve belgelerle hükümetleri acil eylem planlar� yapmaya ça��rd��, ancak Türkiye'de siyasal iktidar�n durumun vahametini kavrayamad��n� belirtilerek, "�ktidar�n konuya dair yakla��m� tam bir 'vurdumduymazl�k' halidir. Tüm eksiklik ve yetersizliklerine ra�men, halen bu konudaki en önemli uluslararas� belge niteli�indeki Paris Anla�mas�'n� �srarla onaylamayan son alt� ülkeden biri Türkiye'dir" denildi.

Aç�klaman�n sat�r ba�lar� �u �ekilde:

SORUMLULUKLARINI YER�NE GET�RM�YORLAR
"Devletlerin kendi yurtta�lar�na kar�� birinci görevi, onlar�n can ve mal güvenliklerini sa�lamak, haklar�n hayata geçirilmesini güvence alt�na almak ve sürdürmektir. Ayr�ca, gelecek ku�aklar�n haklar�n� da gözeterek, bir parças� oldu�umuz çevreyle ve çevrenin/ekosistemlerin canl� ve cans�z bile�enleri ile uyumlu bir �ekilde sürdürülebilir bir ya�am�n sa�lanmas� da devletlerin görev ve sorumlulu�udur.

"Oysa son haftalar içinde Türkiye'nin vicdan� adeta yang�nlarda yan�p sellerde bo�uluyor ve devlet erkini kullananlar sözü edilen bu görev ve sorumluluklar� hiçbir �ekilde yerine getirmiyor. K�sacas�, son günlerde ülkeyi kas�p kavuran, bir bütün olarak ekosistemde telafisi zor y�k�ma/k�r�ma, ülkenin maddi ve manevi de�er ve kaynaklar�n�n yitirilmesine yol açan orman yang�nlar�n�n ba� sorumlusu, küresel iklim krizi ve ekolojik tahribata kar�� gerekli politikalar� üretip hayata geçirmeyen; canl� ve cans�z varl�klar�yla birlikte ormanlar� koruma konusunda gerekli önlemleri almayan, aksine ormanlar� maden, turizm vb. gerekçeler ile sermayenin ç�karlar�na pe�ke� çeken; yang�nla mücadele için zorunlu araç, teçhizat ve personeli zaman�nda haz�r etmeyen, gerekli tedbirleri almayan; yerel yönetimleri ve sivil toplumu yang�n ve onun yaratt�� krizle mücadele sürecinden d��layan; yurtta�lar�n dayan��ma hakk�n� engelleyen; toplumun haber ve bilgi alma hakk�n� k�s�tlayan, hatta ele�tirilerde bulunan ve hakikati haber yapanlar üzerinde yarg�sal bask� olu�turan; y�llard�r sürdüre geldi�i ayr�mc�, ötekile�tirici ve kutupla�t�r�c� söylemleri bu süreçte de devam ettirmekte hiç bir beis görmeyen siyasal iktidard�r.

YIKIM A�IR BOYUTLARDA
"Gelinen noktada, ya�anan y�k�m her bak�mdan çok a��r boyutlardad�r. Yang�nlar�n ba�lad�� 28 Temmuz 2021 tarihinden bu yana yetkililer taraf�ndan can kay�plar�na dair sadece 2 A�ustos 2021 tarihinde bir aç�klama yap�ld�. Buna göre en az 8 yurtta��m�z ya�am�n� yitirdi. Yaral�lar�n kesin say�s� ise bilinmiyor. Ancak yetkililerin yine 2 A�ustos 2021 tarihine kadar yapt�� çeli�kili aç�klamalara dayanarak, en az bin civar�nda yurtta��n sa�l�k deste�i alacak düzeyde yang�nlardan etkilendi�i söylenebilir. Ekosistemlerin bünyelerinde bar�nd�rd�� tüm canl� ve cans�z bile�enleriyle birlikte maruz kald�� kay�plar� ise tahmin etmek neredeyse imkâns�z. �imdilik 'katliam boyutunda' demekten ba�ka bir çaremiz yok. Kaç yurtta��m�z ya�am yerlerini terk etmek zorunda kald�, mülklerini ve gelir kaynaklar�n� kaybetti, bunun ekonomik ve sosyal boyutu nedir bilemiyoruz. Ya�anan bu a��r felaketin yol açt�� travman�n bireysel ve toplumsal etki ve boyutlar�n� kavramak ise oldukça uzun bir zaman alacak. Bunlar�n hepsi ba�l� ba��na yüzle�meyi gerektiren birer hak ihlali niteli�indedir. Dahas� ekosistemlerin maruz kald�� k�r�m�n gelece�e de sarkan bir �ekilde, küresel çapta muazzam olumsuz etkileri olacakt�r.

SORUMLULAR AÇI�A ÇIKARILMALI
"Sonuç olarak ifade etmek isteriz ki; ya�anan tüm ihlallerin ve hak kay�plar�n�n üstü yine cezas�zl�k z�rh� ile örtülmemeli, süreç h�zl�, �effaf ve etkin bir �ekilde soru�turularak sorumlular aç��a ç�kar�lmal�d�r. Ayn� �ekilde, yang�nla mücadele konusunda ya�anan eksikliklerden sorumlu olanlar da aç��a ç�kar�lmal�d�r. Yan� s�ra, yang�nla mücadele için acilen �effaf ve kat�l�mc� (yurtta�lar�, sivil toplumu ve yerel yönetimleri dahil eden), bilimsel yöntemleri, temel hak ve özgürlükleri gözeten, toplumu do�ru ve h�zl� biçimde bilgilendiren yeni bir kriz yönetimi olu�turulmal�d�r. Öte yandan bir dakika dahi yitirmeksizin, artan �iddetiyle devam edece�i bilimsel olarak da kesinle�mi� iklim krizi ve ekolojik tahribat�n y�k�c� etkilerine kar�� ba�ta bilim insanlar�, ilgili uzmanlar, sivil toplum örgütleri ve dezavantajl� gruplar olmak üzere, tüm toplumsal kesimlerin aktif kat�l�m�yla kapsaml� plan ve programlar geli�tirilmeli, yerel, bölgesel, ulusal ve uluslararas� ölçeklerde acil eylem durumuna geçilmelidir. Yang�nlarda ya�am�n� yitirenler ve canl� ve cans�z tüm bile�enleri ile k�r�ma u�rayan ekosistemler için duydu�umuz derin üzüntüyü ifade eder, tüm zorluk, bask� ve engellere kar��n büyük bir özveriyle yang�nla mücadeleyi sürdürenlere, dayan��may� büyütenlere sonsuz te�ekkürlerimizi sunar�z."

T�HV: �klim krizine kar�� önlem almamak hak ihlalidir

�lgili Haberler