Okyanus sıcaklığı artıyor: Ahtapotların yaşamı tehdit altında
Okyanus sıcaklığı günden güne artıyor. 2023 yılında yaşanan artış son dönemin sıcaklık artışının rekorunu kırarken, Avustralyalı araştırmacılar okyanus sıcaklığındaki artışın ekosistemin vazgeçilmez parçası olan ahtapotların görme yetisini bozabileceğini, gebelik dönemindeki anneler ile doğmamış yavrularda ölüm oranlarının artabileceğini gözler önünü serdi.
Kapitalist ülkelerin politikaları nedeniyle iklim krizi günden güne derinleşiyor. İklim krizine bağlı olarak okyanus sıcaklıkları da rekor oranda artış gösteriyor. Avrupa Birliği'nin iklim değişikliğini izleyen kuruluş Capernicus, 2023 yılında deniz yüzeyi sıcaklığının 2016 yılının aynı dönemindeki rekorunu aştığını duyurmuştu. Geçmiş yıllara nazaran 2023 yılında 20,96 dereceye kadar sıcaklık çıktı.
DÜNYANIN OKSİJEN İHTİYACININ YARISINI OKYANUSLAR ÜRETİYOR
İklim dengesi açısından hayati öneme sahip olan okyanuslar sıcaklığı emer ve dünyanın oksijen ihtiyacının yarısını üretir, düzenli hava hareketlerini oluşturur. Ancak sular ısındıkça karbondioksit emme kapasitesi azalır ve gezegenin ısınmasına yol açan atmosferdeki gaz miktarının daha da artmasına neden olur. Yine su ısısının artması buzulların eriyerek okyanuslara karışması ve deniz seviyelerinin yükselmesini de hızlandırır.
DENİZ CANLILARININ YAŞAMINI TEHDİT EDİYOR
Isınan okyanuslar ve sıcak hava dalgaları deniz canlılarının yaşamını tehdit ediyor. Balıklar, balinalar gibi türler soğuk su arayışıyla göçüyor bu da beslenme zincirini bozuyor. Yine köpekbalıkları değişimden huzursuz olarak saldırganlaşıyor.
AHTAPOTLARIN GÖRME YETİSİNİ ETKİLİYOR
Avustralyalı araştırmacılar, okyanus sıcaklığındaki artışın ahtapotların görme yetisini bozabileceğini ortaya koydu. Ekosistemin vazgeçilmez parçası olan ahtapotların ayrıca gebelik dönemindeki anneler ile doğmamış yavrularında ölüm oranlarını artırabileceğini gözler önüne serdi.
GEBELİK DÖNEMİNDEKİ ANNELERDE PREMATÜRE ÖLÜMLER ARTIYOR
25°C'ye maruz kalan ahtapotların, görme ile ilgili protein üretiminde önemli düşüşler gözlemlendi. Bu proteinlerden biri, hayvanların göz merceklerinde berraklık ve optik netlik sağlamada yüksek miktarda bulunan yapısal bir protein, diğeri ise gözün fotoreseptörlerindeki görsel pigmentlerin yeniden oluşumundan sorumlu. Daha yüksek sıcaklıklar, doğmamış yavrularda ve gebelik dönemindeki annelerde prematüre ölümlerin artışıyla ilişkilendirildi. 25°C sıcaklıkta üç ahtapot türünden ikisinin yumurtaları hiç çatlamazken, üçüncü türde yalnızca yarısı çatladı. Araştırmacılar, bu sıcaklıkta hayatta kalan yavruların aşırı termal stres altında olduğunu ve yetişkinliğe ulaşma şanslarının düşük olduğunu belirtti. Araştırmacılar üç derecelik bir değişimle bile organizmaların işlevselliğinde bozulmaların başladığını kaydetti.