GÜNCEL

ÖHD'den �ç Anadolu Bölgesi Hapishaneleri Hak �hlali Raporu

ANKARA
13 Ocak 2021 Çar�amba

ÖHD Ankara �ubesi Hapishane Komisyonu, �ç Anadolu Bölgesi Hapishaneleri Hak �hlali Raporunu aç�klad�. Raporda, tutsaklar�n maruz kald�� kötü muamele ve i�kence yer al�rken, pandemi sürecinde de birçok hakk�n ihlal edildi�inin alt� çizildi.

Özgürlük �çin Hukukçular Derne�i (ÖHD) Ankara �ubesi Hapishane Komisyonu, �ç Anadolu Bölgesi Hapishaneleri Hak �hlali Raporu’nu �ube binas�nda düzenledikleri bas�n toplant�s�nda aç�klad�.

Avukat Hülya Y�ld�r�m, tutsaklar�n 27 Kas�m 2020 tarihinden bu yana PKK Lideri Abdullah Öcalan üzerinde uygulanan tecridin kald�r�lmas� ve hapishanelerde devam eden hak ihlallerinin sona erdirilmesi için açl�k grevinde oldu�unu hat�rlatt�. Y�ld�r�m, tutsaklar ve hapishane idareleriyle yapt�klar� görü�melere ili�kin ayr�ca bir rapor daha yay�nlayacaklar�n� duyurdu.

ÖHD Ankara �ubesi Hapishane Komisyonu üyesi Yunus Emre �ahan, Ankara Sincan Kad�n, Ankara Sincan 1 No' lu F Tipi, Eski�ehir H Tipi, Afyon 1 No' lu T Tipi, Karabük T Tipi, Bünyan Kad�n, Bünyan 1 No' lu T Tipi, Bünyan 2 No' lu T Tipi, Tokat T Tipi, Amasya E Tipi ve K�r�kkale F Tipi hapishanelerini ziyaret ettiklerini söyledi.

8 CEZAEV�NDE AÇLIK GREV� EYLEM�
K�r�kkale F Tipi, Sincan Kad�n, Tokat T Tipi, Karabük T Tipi, Eski�ehir H Tipi, Bünyan Kad�n Kapal� ve Bünyan 1 No'lu T ile 2 No'lu T Tipi hapishanelerinde tutuklular�n gruplar halinde süresiz- dönü�ümlü açl�k grevini sürdürdü�ünü aktaran �ahan, "Yasal ve uluslararas� mevzuat, evrensel hukuk ilkeleri ile birlikte göz önüne al�nd��nda; mahpuslar�n talebinin hali haz�rda yürürlükte olan hukuk normlar�n�n uygulanmas� talebinden ibaret oldu�u aç�kt�r. Ki�inin savunma hakk� ba�lam�nda adil yarg�lanma hakk� ve manevi varl��n� geli�tirme hakk�na aç�kça ayk�r� olan Abdullah Öcalan üzerindeki tecrit uygulamas�n�n bir an önce ortadan kald�r�lmas� gerekmektedir" dedi.

Avukat Yunus Emre �ahan, rapordaki hak ihlallerini s�ralad�. Raporda öne ç�kan hak ihlalleri �öyle:

S�NCAN'DA TUTSAKLARA ��KENCE VE KÖTÜ MUAMELE
■ "Sincan 1 No'lu F Tipi Cezaevi'nde Devrim Taylan Y�lmaz, Yücel Yavuz'un maruz kald�� fiziksel, psikolojik �iddet ve ard�ndan gerçekle�tirilen ç�plak arama, sonras�nda tutsaklar�n hücrede tutulmalar� i�kence ve kötü muamele yasa��n�n ihlalidir. 2 ki�inin bulundu�u ko�u�ta daha önce ayakta say�m istenmezken tutsaklar�n say�m� yap�labilmesine ra�men ayakta say�m dayat�lmas�, küfür edilmesi, fiziksel �iddet uygulanmas�, infaz koruma memurlar�n�n ko�u�ta üst aramas� yapmalar�na ra�men hücreye yerle�tirirken ç�plak aramaya tabi tutmalar� aç�kça psikolojik ve fiziksel i�kencedir. 2 ki�inin bulundu�u ko�u�ta ayakta say�m�n dayat�lmas� keyfidir.

AFYON'DA TUTSAKLARA AYAKTA SAYIM DAYATILDI
■ Afyon 1 No'lu T Tipi Kapal� Hapishanesi ve Bünyan 1 No'lu T Tipi Kapal� Cezaevi'nde gerçekle�tirilen ayakta say�m uygulamas� da evrensel hukuk ilkelerine ayk�r�d�r. Mahpuslar�n beyanlar� do�rultusunda ivedilikle soru�turma ba�lat�lmas�, ilgili kamu görevlilerinin tedbir amaçl� görevden uzakla�t�r�lmas� gerekirken mahpuslar hakk�nda zaman kaybetmeden soru�turma ba�lat�lmas� etkili soru�turma yürütme çabas� da olmad��n� göstermektedir.
■ Hapishanelerde dijital dönü�üm olarak adland�r�lan ‘Ak�ll� Teknolojilerin Ceza �nfaz Kurumlar�na Entegrasyonu Projesi' ile ilgili olarak ses ve görüntü alan cihazlar�n uygulamaya göre ko�u�lar�n ortak alan�na ya da hücre �eklinde olan odalarda ortak alan bulunmad��ndan odalar�n, ranzalar�n tam kar��s�na monte edilecek bir sistem oldu�u ifade edilmi�tir. Görüntü ve ses kayd� alabilen bu dijital sistemin hücre içine ya da ko�u� ortak alan�na yerle�tirilmesi ya da hücre ve ko�u�un özel alan�n� ihlal edecek mekânsal alanda bulunmas� kabul edilemez.

KELEPÇEL� MUAYENE DAYATMASI
■ K�r�kkale F Tipi Cezaevi'nden mahpus M.K, kendisine protez tak�lmas� gerekti�inin revir doktoru taraf�ndan dile getirildi�ini; ancak hastaneye gidemedi�ini, gitseler dahi kelepçeli �ekilde muayene edilmeye çal��ld�klar�n�, bunu kabul etmemeleri sebebiyle de tedavilerinin yar�da kald��n� ifade etmi�tir. Muayene s�ras�nda doktorun kelepçenin ç�kar�lmamas�n� istemesi için temel bir gerekçesi bulunmas� gerekirken, sa�l�k hizmeti almaya giden tutsak için bu sürecin i�kence haline gelmesi ve kötü muameleye maruz kalmas� onur k�r�c� muameledir. Ki�isel önyarg�lar ya da kurumsal yönlendirmelerle kelepçeli muayenenin aslolan uygulamaym�� gibi kullan�lmas� kabul edilemez.
■ Afyon 1 No' lu T Tipi Kapal� Cezaevi'nde tutsak M.S.A., M.S.K., �.Ç., Y.B. yakla��k bir senedir tekli hücrede tutulduklar�n� ve günde ortalama bir saat havaland�rma imkanlar�n�n oldu�unu belirtmi�lerdir. Bunun gerekçesinin ise Adalet Bakanl��'n�n emri oldu�u söylenmi�tir. Hücre cezas� bir disiplin cezas� olmas� halinde dahi tart��ma konusuyken disiplin cezas� olmaks�z�n ki�inin tamamen tecrit ko�ullar�nda tutulmas� da i�kence yasa��na ayk�r�l�k olu�turur.
■ Bünyan Kad�n Kapal� Hapishanesi, Eski�ehir H Tipi Kapal� Hapishanesi, Karabük T Tipi Kapal� Cezaevi'ndeki tutsaklar s�kça, gerekçesiz olarak ya da somut ve makul olmayan gerekçelerle mektuplar�n�n tamamen ya da belli bir k�sm�n�n engellenerek gönderilmedi�ini ifade etmi�lerdir.

MEKTUPLAR TARANIYOR
■ Karabük T Tipi Kapal� Cezaevi'nde açl�k grevinde olan tutsaklar�n sivil toplum örgütlerine, siyasi partilere ve kurumlara gönderdi�i mektuplardan sadece CPT' ye yaz�lan mektuplar�n�n gönderildi�i hususu ve tutsaklar�n hiçbir engele tak�lmayan, çok önce yaz�lan mektupla�malar�n�n örneklerinin soru�turma dosyalar�nda görüldü�ü ve tüm mektuplar�n gönderilmeden tarand�� dü�üncesini uyand�rd�� belirtilmi�tir. Tutsak mektuplar�n�n ar�ivlenip ar�ivlenmedi�inin Adalet Bakanl�� taraf�ndan derhal aç�klanmas� zorunlulu�udur.

PANDEM�DE TUTSAKLARIN B�RÇOK HAKKI �HLAL ED�LD�
■ Tutsak anlat�mlar� incelendi�inde görülecektir ki birçok hapishanede Covid-19 pandemi sürecinin yönetimine ili�kin sorunlarla kar��la��lmakta ve bu durum tutsaklar�n birçok hakk�n� ihlal etmektedir. Kronik ve acil a��r hastal�� bulunan tutsaklar�n hastaneye sevklerinin gerçekle�tirilmemesi ya da çok geç gerçekle�tirilmesi, dezenfektan verilmemesi, birçok ki�inin bir arada kald�� ko�u�larda çama��r suyu gibi hijyen malzemelerinin ihtiyac� kar��layacak düzeyde verilmemesi, maske verilmemesi, kantinden almak istedikleri malzemelerin ise fahi� fiyatlarla sat�lmas� ve ürün çe�itlili�inin bulunmamas� ortak sorunlardand�r.
■ OHAL sürecinden bu yana sohbet ve spor hakk� birçok hapishanede k�s�tl� olan tutsaklar�n �imdi de bu haklar� Covid-19 pandemi süreci gerekçe gösterilerek ellerinden al�nmaktad�r. Bu kapsamda pandemi kurallar� gözetilerek yeni mekânlar yarat�larak bu imkânlar tutsaklara sa�lanmal�d�r. Çünkü pandemi sürecinin ne kadar sürece�inin öngörülmezli�i tüm kurumlar�n, organizasyonlar�n ve ya�ant�lar�n bu sürece göre tekrar tasarlanmas�n� gerekli k�lmaktad�r. Avukat görü� odas�nda plastik cam ile görü� yapt�r�lmas� tam da bu sürece adaptasyonla ilgilidir. Ayn� özen ve ihtimam mahpuslar�n sosyal, kültürel ve sportif faaliyetleri için de gösterilmelidir."

ÖHD'den �ç Anadolu Bölgesi Hapishaneleri Hak �hlali Raporu

�lgili Haberler