17 Mayıs 2024 Cuma

Mülteci ve LGBTİ+'ların yaşadığı hak ihlalleri: Şikayete gidiyorum, suçlu oluyorum

HEVİ LGBTİ+ Derneği'nin Mülteci LGBTİ+ Sağlık Hakkı ve Ayrımcılık Raporu: Şikâyetçi olan gözaltına alındı üniversiteye gidene 'gelme' dendi.

HEVİ LGBTİ+ Derneği hem mültecilerin hem LGBTİ+'ların sağlık ve hukuki anlamda yaşadıkları hak ihlallerini raporlaştırdı. Farklı kentlerde yaşayan mülteci LGBTİ+ların deneyimlerine yer verilen 'Mülteci LGBTİ+ Sağlık Hakkı ve Ayrımcılık Raporu'nda dikkat çekici ifadeler yer alıyor. 

Birgün'ün aktardığı habere göre, sağlık hizmetlerine erişimde büyük sorunlar yaşadıklarını vurgulayan mülteciler şikâyet mekanizmalarına başvurmaktan çekindiklerinin de altını çizdi. Herhangi bir konuda şikâyet edildiğinde mültecilik dosyasında sorun yaşandığı belirtilen rapora göre mülteciler 'suçlu' bile sayılabiliyor. Raporda mültecilerin deneyimlerine şöyle yer veriliyor:

"Türkiye'de olduğum için, trans olduğum için her hareketimden korkuyorum. Mesela bir sorun yaşıyorum, gidip şikâyet etmek istiyorum. Göç İdaresi bunu fark ediyor, sürekli şikâyette bulunan kişileri tespit ediyor. Sonra bu kişi başvurusu ve mültecilik dosyası üzerinden sorunlar yaşıyor. Dosyan belki iptal olmuyor; ama işlemler yavaşlatılıyor hatta durduruluyor. Bu sebeple mülteciler çoğu zaman gitmiyor, şikâyette bulunmuyor. Ben kendi adıma bunu söyleyebilirim ki, ben çoğunlukla şikâyetçi olarak gittiğimde nedense suçlu olarak çıkıyorum. Mesela eski sevgilim beni tehdit etti, şiddet uyguladı. Gittim, şikâyetçi oldum. Karakola gittiğimde beni gözaltına aldılar ve kimse bana inanmadı.

'NE ZAMAN GELSEN SORUN OLUYOR'
"Üniversitede sorunlar yaşadım. Hatta son yıl bana 'Sen üniversiteye gelme, zaten seni mezun edeceğiz. Sen ne zaman üniversiteye gelsen, sorun oluyor' denildi. Birileri tarafından sözlü saldırıya uğruyorum. Taciz ediliyorum. Birileri fiziksel saldırıda bulunuyor, şiddet uyguluyor.

"Türkiye'de psikoloji açısından sorunlar yaşıyorum. BM'yi aradım ve durumu anlattım, yaşadığım sorunlardan bahsettim ve intihar etmeyi düşündüğümü söyledim. Aldığım cevap 'Sen bilirsin' oldu.

"İrritabl bağırsak sendromu hastalığım var ve her ay düzenli olarak ilaç kullanmam gerekiyor, ancak sigortam olmadığı için doktora gidemiyorum."

SAĞLIK HİZMETLERİNDE AYRIMCILIK
Raporda, mülteci LGBTİ+ların sağlık hizmetlerine erişimde; dil bariyeri, kurumsal bürokrasi, karmaşık sağlık sistemi ve hastane düzeni, LGBTİ+ fobi, ayrımcılık ve ırkçılık gibi çok sayıda sorun yaşadığı vurgulandı.

Raporun öneriler kısmında ise şöyle dendi: "Sağlık hakkının en temel insan haklarından biri olduğu bilgisiyle hareket edilerek yasal düzenlemeler gözden geçirilmeli, göçmen ve mülteci LGBTİ+ların sağlık hakkına erişimine engel olan hükümler kaldırılmalıdır. Uluslararası koruma başvurusunun reddedildiği durumlarda, bu karar kesinleşene kadar başvurucunun genel sağlık sigortasından yararlanması sağlanmalıdır. Sağlık çalışanlarının tamamının LGBTİ+ fobi, ayrımcılık ve ırkçılığa karşı eğitilmesi için gerekli çalışmalar yürütülmelidir."