GÜNCEL

'Mardin, Diyarbak�r ve Van'da son üç y�lda yasak olmayan gün say�s� nedir?'

ANKARA
18 Kas�m 2019 Pazartesi

HDP Siirt Milletvekili Meral Dan�� Be�ta�, bölge illerinde s�k s�k uygulanan eylem ve etkinlik yasaklar�na ili�kin Cumhurba�kan� Yard�mc�s� Fuat Oktay'a "Mardin, Diyarbak�r ve Van'da son üç y�lda yasak olmayan gün say�s� nedir?" diye sordu.

Halklar�n Demokratik Partisi (HDP) Siirt Milletvekili Meral Dan�� Be�ta�, eylem ve etkinliklerin yasaklanmas�na ili�kin Cumhurba�kan� Yard�mc�s� Fuat Oktay'�n yan�tlamas� istemiyle Meclis Ba�kanl��na soru önergesi verdi.

Bar��ç�l toplanma ve gösteri hakk� kamuya aç�k alanlar da dahil olmak üzere tek ba��na veya ba�kalar�yla birlikte bar��ç�l toplanma, protesto, grev, oturma eylemi vb. düzenleme ve bunlara kat�lma hakk�n� içerdi�ini ifade edilen önergede, " Bu hak ayn� zamanda anayasal güvence alt�ndad�r. Ayr�ca bunun yan� s�ra yasal zeminde nispeten düzenlenen bu hakk�n uygulamada tamamen yok say�ld��na ve bilhassa OHAL dönemi sonras�nda yasaklamalar�n giderek art��na �ahit olmaktay�z. OHAL dönemi sonras�nda il valilikleri herhangi bir toplumsal gündemi gerekçe yaparak 30 günlük eylem etkinlik yasa�� getirmektedir" denildi.

Valiliklerin dayanak olarak ald�� 2911 say�l� Toplant� ve Gösteri Yürüyü�leri Yasas�'n�n 17'nci maddesindeki, 'Bölge valisi, vali veya kaymakam, milli güvenlik, kamu düzeni suç i�lenmesinin önlenmesi, genel sa�l��n ve genel ahlak�n veya ba�kalar�n�n hak ve özgürlüklerinin korunmas� amac�yla belirli bir toplant�y� bir ay� geçmemek üzere erteleyebilir veya suç i�lenece�ine dair aç�k ve yak�n tehlike mevcut olmas� halinde yasaklayabilir' hükmüne göre dahi bak�ld��nda bu uygulaman�n keyfiyete dönü�tü�ünün aç�k oldu�una dikkat çekilen önergede, "Madde metninde dahi valilerin yetkisi belirli bir toplant� ile s�n�rland�r�lm�� oldu�u halde valilerin tüm toplant�lar� yasaklama kararlar� verdikleri gözlemlenmektedir. Yani uygulamada esasen demokratik kriterlere örtü�meyen yasa metni dahi geni� yorumlanarak keyfi bir biçimde yurtta�lar�n toplanma haklar� yasaklanmaktad�r. Bu uygulama Diyarbak�r-Mardin-Van illerinde belediye ba�kanlar�n�n görevden al�narak yerlerine kayy�m atanmas� ile çe�itli illerde uygulanmaya ba�lanm��t�r. Keza Suriye'nin kuzeyine yönelik operasyon yahut ba�ka herhangibir toplumsal geli�me valiliklerce bu yönlü kararlar al�nmas�na gerekçe gösterilmektedir" diye belirtildi.

Be�ta� bu ba�lamda Cumhurba�kan� Yard�mc�s� Oktay'�n �u sorular� yan�tlamas�n� istedi:

-Vilayetlerde toplant� ve yürüyü�leri belli bir süre ile yasaklanmas� yönünde bir genelge yay�nlam�� m�d�r? �ayet böyle bir genelge mevcut ise kapsam� nedir?
-Al�nan kararlar�n baz� dönemlerde �ehre d��ar�dan giri�leri de kapsamas�n�n izah� nedir? Ülkede ilan edilmemi� bir ola�anüstü hal mi vard�r?
-Valiliklerce al�nan toplant� ve gösterilerin yasaklanmas�na dair kararlar Anayasa ve uluslararas� sözle�melere ayk�r� de�il mi?
-Anayasaya ayk�r� yasaklama kararlar� alan valiler için adli ve idari i�lem yap�lacak m�d�r?
-Bu uygulamalar ola�anüstü hal uygulamas� oldu�una göre, ola�anüstü hal karar� al�nm�� vilayet var m�d�r? �ayet OHAL karar�na konu bir vilayet yok ise bu uygulaman�n dayana�� nedir? Dayana�� olmayan bu idari i�lemlerin sorumlusu kimdir? Bu talimatlar Cumhurba�kanl�� taraf�ndan m� verilmektedir?
-Son üç y�l içerisinde toplam kaç il ve ilçede kaç gün yasaklama karar� verilmi�tir?
-Yasaklama karar� verilen il ve ilçeler hangileridir? Yasaklama karar� gerekçeleri ve konular� nelerdir?
-Yasaklama karar� verilmeyen gün say�s� nedir?
-Mardin, Diyarbak�r ve Van'da son üç y�lda yasak olmayan gün say�s� nedir?
-Hak ve özgürlükler somut ve yak�n bir tehlike olmad�� müddetçe k�s�tlanamaz iken valilikler neden olas�l�klar� gerekçe göstererek keyfi bir biçimde ki�i hak ve özgürlüklerini k�s�tlamaktad�rlar? Bu yetkiyi nerden almaktad�rlar?
-Valiliklerce al�nan yasaklama kararlar� ile toplumun iktidar�n uygulamalar�na yönelik ele�tirileri mi bast�r�lmak istenmektedir?
-�ktidar�n toplumdan bir endi�esi mi vard�r? Toplumun endi�elenmesine yol açacak toplumsal geli�meler bilinmesine ra�men neden bunda �srar edilmekte ve hukuk ilkelerinden taviz verilmektedir?
-Hukuk devleti ilkelerinin gere�inin yap�lmas� ve Anayasal güvence alt�nda olan haklar�n temini için bir çal��ma yürütecek misiniz?

'Mardin, Diyarbak�r ve Van'da son üç y�lda yasak olmayan gün say�s� nedir?'

�lgili Haberler