17 Mayıs 2024 Cuma

İHD'den yerel seçimler raporu: Hayalet seçmen sayısı 44 bin

31 Mart yerel seçimleri sürecinde yaşanan hak ihlallerine ilişkin raporunu açıklayan İHD, seçim güvenliğini tehlikeye atanlar hakkında etkin soruşturma başlatılması çağrısı yaptı.

İnsan Hakları Derneği (İHD) 31 Mart yerel seçimler sürecinde yaşanan hak ihlallerine ilişkin raporunu Ankara'da bulunan genel merkezinde açıkladı.

Raporu okuyan İHD Eş Genel Başkanı Hüseyin Küçükbalaban, Türkiye'de 22 ilde 300 kişilik gözlem grubu ile seçimleri takip etmek için Yüksek Seçim Kurulu'na (YSK) 20 Mart tarihinde başvuruda bulunduklarını ancak ret yanıtı aldıklarını, bu nedenle İHD gönüllüleriyle birlikte seçim sürecini gözlemlediklerini belirtti.

'HAYALET SEÇMEN' SAYISI 44 BİN
Seçmen listelerinin askıya çıkmasıyla birçok il ve ilçe merkezinde tek daireye yaşaması mümkün olmayacak sayıda insan yazıldığını ve pek çok ile seçmen kaydırıldığını aktaran Küçükbalaban, "Kaydırılan seçmenlerin çoğunun genç, erkek ve asker olduğu, kütüklerinin oy kullandıkları yerlerde olmadığı ve toplu şekilde oy kullanmaya getirildikleri seçim günü gözlenmiştir. Ülke genelinde 'hayalet seçmen' olarak nitelendirilen seçmen sayısı yaklaşık 44 bindir" dedi.

'PEK ÇOK PARTİ SALDIRIYA UĞRADI'
Seçim sürecinde seçime giren pek çok partinin seçim büro ve araçlarına, adaylarına, çalışanlarına saldırı gerçekleştirildiğini kaydeden Küçükbalaban, "Siyasetçiler gözaltına alınıp tutuklanmış, seçim büroları taşlı sopalı saldırıya uğramış, adaylar miting sırasında fiziki şiddete uğramıştır. Seçim sonrası Van Büyükşehir Belediye Başkanı seçilen Abdullah Zeydan'ın memnu haklarının iadesi kararının idari bir talimatla ortadan kaldırılıp en çok ikinci oyu olan iktidar partili adaya mazbata verilmesine karar verilmesi sonrası Van'da başlayan ve pek çok ile yayılan protestolarda çok sayıda kişi işkenceyle gözaltına alınmıştır" dedi.

Seçim günü Diyarbakır'da yaşanan bir kavgayı ayırmak isteyen DEM Partili sandık görevlisi Emin Çelik'in vurularak öldürüldüğünü ifade eden Küçükbalaban, "Seçimden sonra yapılan itirazlar ve protestolarda da yaralananlar olmuştur" dedi.

'TOPLU OY KULLANMA, MÜKERRER OY GİBİ PEK ÇOK USULSÜZLÜK YAŞANDI'
Küçükbalaban, "Türkiye'nin değişik illerinde toplu oy kullanma, oy yakma, oy kullanırken sandıktan fotoğraf çekilmesi, mükerrer oy kullanılması gibi pek çok usulsüzlük yaşanmıştır. Seçmen kütükleri ile ilgili hatalar, hileler konusunda muhalefet partilerinin yapmış olduğu şikayetlerin önemli bir çoğunluğu YSK tarafından kabul edilmemiştir. Bu mekanizma açıktır, ancak etkili değildir" dedi.

'SEÇİM GÜVENLİĞİNİ TEHLİKEYE ATANLAR HAKKINDA SORUŞTURMA BAŞLATILMALI'
Küçükbalaban, taleplerini şöyle sıraladı:
🔹"Seçim güvenliğini tehlikeye atan kişi ve gruplar hakkında etkin soruşturmalar başlatılmalıdır,
🔹Yukarıda derneğimizce tespit edilen seçim usulsüzlükleri iddialarına ilişkin gerekli araştırmalar yapılmalı ve gerekli önlemler alınmalıdır,
🔹Yurttaşların doğru ve güncel haber almasına yönelik çalışma yürüten basın mensuplarının can güvenliklerini sağlanmalıdır,
🔹Belediye başkan adayları ile siyasi partiler adına itiraza yetkili olan avukatlar ve siyasi parti görevlilerine yönelik engelleme ve saldırılara ilişkin gerekli önlemleri alınmalıdır,
🔹Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile birlikte yargı kurumlarında siyasi baskının arttığı bilinmektedir. Bununla birlikte Yargıtay ve Danıştay'ın kendi üyeleri arasında oluşturduğu YSK yapısının yeni anayasal rejim düşünülerek yeniden gözden geçirilmesi gerekmektedir. YSK çoğulcu bir yapıya kavuşturulmalı, kararları Anayasa Mahkemesi denetimine açık tutulmalıdır,
🔹OHAL ve OHAL sonrası dönemde seçim kanunları ile ilgili yapılan tüm değişikliklerin geri alınması gerekmektedir,
🔹Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerde ön görülen mekanizmalarda seçim usullerine ilişkin tavsiyelerin dikkate alınması gerekmektedir,
🔹Türkiye'de bir an önce bağımsız seçim gözlemciliği yapma ile ilgili kanuni düzenleme yapılmalıdır,
🔹Seçimlerde kolluk görevlilerinin belli bir bölgeye kaydırılarak seçim sonuçlarını değiştirmeye yönelik uygulamalarının önüne geçecek yasal değişiklikler yapılmalıdır,
🔹Türkiye'deki medyanın seçim yasaklarına uymasını sağlayacak yasal değişiklikler yapılmalıdır,
🔹Seçim sonuçları ile ilgili yayın yapan başta Anadolu Ajansı ve TRT olmak üzere çeşitli ajansların seçim manipülasyonları yapmasının önüne geçecek tedbirler alınmalıdır,
🔹 Türkiye'deki seçmen kütüklerinin sorunlu olması nedeni ile seçmenlerin oy kullanırken parmak boyası ile oy kullanması sağlanmalıdır. Seçmen kütüklerinin güncelleştirilmesi ve gerçeğe yakın kütük oluşturulması için özel çalışma yapılmalıdır."