26 Nisan 2024 Cuma

İHD'den Çerkes soykırımını tanıma çağrısı

İHD, Çerkes soykırımının dünyaca tanınması, hafıza merkezlerinin kurulması, onarıcı adaletin yanı tanıma, özür dileme ve kayıpların tazminin gerçekleşmesini istedi. 

21 Mayıs 1864 yılında gerçekleşen Çerkes Soykırım Günü'ne ilişkin açıklama yapan İnsan Hakları Derneği (İHD), soykırımın insanlık suçu olduğunu ve bir halkın, topluluğun hedef alındığını kaydetti.

İHD, bir milyonun üzerindeki Çerkes'in, 156 yıl önce yaşadıkları topraklardan zorla sürüldüğü hatırlatılan açıklamada, Avrupa tarihinde yaşanan ilk etnik temizlik ve soykırım olduğunu ifade etti.

Çarlık Rusyası'nın Kafkasya'nın doğusunda, Dağıstan ve Çegen-İnguş Bölgesi'nde savaş boyunca kadın, çocuk ayırmaksızın imha politikası izlediği vurgulanan açıklamada, "Bir milyonu aşkın Çerkes katledildi, daha fazlası vatanından sürgün edildi. Beş yüz binin üzerinde insan sürgün yolculuğunda ve ilk yerleştikleri bölgelerde yaşamını yitirdi. Sadece Trabzon'da 53 bin Çerkes öldü. Vubıhların dilini konuşabilen kalmadı. Adıgelerin bir boyu olan Natuhayların adı bugün sadece tarih kitaplarında kaldı" denildi.

Açıklamada, soykırıma uğrayan tüm halklar gibi Çerkes halkı içinde öncelikle yaşadıkları soykırımın dünyaca tanınması, hafıza merkezlerinin kurulması, onarıcı adaletin yani tanıma, özür dileme ve kayıpların tazmininin gerçekleşeceği sürecin bir an önce başlatılması istendi.

İHD, taleplerini şöyle sıraladı:

- "Türkiye ve diğer devletler tarafından 'Çerkes Soykırım ve Sürgünü' tanınmalıdır. Çerkes halkının soykırım nedeniyle yaşadıkları kayıpları tazmin edilmelidir.

- Toplumsal barışın inşası için Türkiye'de yaşayan tüm farklı kimliklerle beraber Çerkeslerin de dillerini, kültürlerini, kimliklerini yaşayabilmek ve yaşatabilmesi adına tüm kolektif hakları tanınmalı ve var olan yasal engeller kaldırılmalıdır.

- Engellerin kaldırılmasına ek olarak, Çerkes dili ve kültürünün gelişmesi için özel önlemler alınmalıdır."