HDP: Esnaf zincir marketler karşısında kepenk kapattı
HDP milletvekilleri Garo Paylan ve Gülüstan Kılıç Koçyiğit ile Meclis'te düzenlediği basın toplantısında, Covid-19 salgını döneminde zincir marketlerin, özellikle küçük esnafı zor durumda bıraktığını, büyük oranda esnafın bu süreçte kepenk kapattığını söyledi.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Ekonomi Komisyonundan Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Garo Paylan, Muş Milletvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit ve İstanbul Milletvekili Erol Katırcıoğlu imzasıyla Meclis'e 'Zincir Marketler Kanun Teklifi' verdi. Esnafın zincir marketlere karşı korunmasını öngören düzenlemeler içeren kanun teklifi Meclis'te düzenlenen basın toplantısıyla kamuoyuna duyuruldu.
Basın toplantısında konuşan Paylan "Yasa teklifimiz her mahalleye, her ilçeye ve köye kanser gibi yayılan zincir marketleri kontrol altına almayı amaçlıyor" dedi.
Zincir marketlerin esnafın durumunu daha da zorlaştırdığını kaydeden Paylan, "Covid-19 esnafımızı vurmuş durumda. Esnafımızın kepenkleri büyük oranda kapatıldı ve desteklenmediler. Bu süreçte zincir marketler tüm esnafımızın sattığı ürünleri kontrolsüz bir şekilde satmaya devam etti. Bu şartlarda esnaf kiralarını ve faturalarını ödeyemeyecek duruma geldi. Bu durum artık mutlaka kontrol altına alınmalı" diye kaydetti.
ZİNCİR MARKETLER KONTROL ALTINA ALINMALI
Zincir marketlerin pandemi döneminde cirolarını ve karlarını katladığını ifade eden Paylan, "Zincir marketlerin çalışma saatleri kontrol altına alınmadığı için bu durum esnafımızı zor durumda bırakıyor. Bir ilde, bir ilçede ya da bir köyde zincir market açılması onlarca bakkalımızın, züccaciyecimizin, nalburumuzun ve küçük esnafımızın dükkanının kapanmasına neden oluyor. Zincir marketler bir kanser gibi kontrolsüz bir şekilde Türkiye'nin her yerine on binlerce mağazayla yayılmış durumda. Bu durum artık kontrol altında alınmalıdır" diye belirtti.
Paylan, yasa tekliflerinin zor durumda olan esnafların durumunu normale çevirmeyi amaçladığını ve yerel esnafın zincir marketlere karşı korunmasını hedeflediğini söyledi.
KOÇYİĞİT: ZİNCİR MARKETLER TEKELLEŞTİ
Ardından konuşan Gülistan Kılıç Koçyiğit, "Türkiye'de ne yazık ki kontrolsüz bir şekilde büyüyen, her mahallede ve sokak başında birden fazla olan ve artık tekelleşmiş olan ve bütün ülkenin kaynaklarını birkaç zincir marketinin kasasına aktaran bir sistem oluşmuş durumda" dedi. Zincir marketler tekelleşirken ve kartelleşirken bir yandan da çiftçilerin, üreticilerin ürünlerini bu zincir marketlere sağlayan tedarik zincirlerinin tekelleştiğini ve baskı altına alındığına dikkat çeken Koçyiğit, "Neden? Çünkü bunlar fiyat indirimi yapabilmek için çok yüksek oranda alım yapıyorlar ve bunu yaparken de tedarikçiye ciddi bir şekilde baskı oluşturuyorlar. Küçük kar marjları ile onlardan ürünleri alıp üzerine karlarını koyarak tüketiciye ulaştırıyorlar" ifadelerini kullandı.
'REKABET EŞİTSİZLİĞİ VAR'
AKP hükümetinin üretimi desteklemek yerine sıfır gümrük vergileriyle ithalatın önünü açması ve ithal ettiği ürünleri de zincir marketler üzerinden halka arz etmesiyle büyük bir rekabet eşitsizliğinin oluştuğunu söyleyen Koçyiğit, "Örneğin Brezilya'dan getirilen canlı hayvanlar, Hollanda'dan getirilen peynir ya da bir başka getirilen ithal ürün bu zincir marketler eliyle piyasaya sürülüyor. Ama bunlar bir şekilde AKP ile ilişkili olduğu için sıfır gümrük vergisiyle geldiği için fiyat avantajı sağlıyor. Ama mahallede bulunan bakkal, şarküteri bu ürüne ulaşamadığı için, bu fiyattan mal satamadığı için ne yazık ki aslında rekabet edemiyor ve kapanma noktasına geliyor. Biz özellikle bir 'esnaf ve sanatkarları koruma kurulu' oluşturularak bu sürecin denetlenmesini ve küçük esnaf lehine düzenlemeler yapılmasını öneriyoruz. Teklif metninde detayları var ama özellikle bu kurul içerisinde esnaf temsiliyetini çok önemsediğimizi, sadece ticaret odasından, sermayeden yana bir kurul değil aynı zamandan esnaftan yana bir kurulun kurulmasının önemli olduğunu ifade etmek isterim. Sorularınız varsa alabiliriz" diye konuştu.