GÜNCEL

Gamze Toprak yazd� | Politik ajitasyon ihtiyac� ve önemi üzerine

GAMZE TOPRAK
17 Nisan 2024 Çar�amba

Bir eylem tutu�turucusu ve haz�rlay�c�s� olarak ajitatörün enstrüman� sözüdür, konu�mas�d�r. Ajitatör her durumda haz�rl�kl� olmal�. Güncel toplumsal geli�melere h�zl�ca müdahale etmeli, s�çramal� geli�imin f�rsat�n� kaç�rmamal�d�r. Böylesi bir durum için kitleyi iyi tan�mal�, de�er yarg�lar�n� bilmeli ve hitabetiyle kitleyi etkilemelidir.

Partinin döneme uygun politikalar�n�n kitlelere ula�mas� ve onlar� harekete geçirmeyi ba�arabilmesi için etkili bir ajitasyon ve propaganda çal��mas� yürütmek gerekir. Peki birçok anda s�k s�k dile getirilen ve kitle çal��mam�z�n temel unsuru olarak gördü�ümüz ajitasyon nedir?

Siyasal literatürdeki ajitasyon fikirlerin en özlü ve çarp�c� yanlar�n� öne ç�kararak daha geni� kitleleri harekete geçirmeyi amaçlar. Günlük çal��ma içerisinde s�k s�k propaganda ile yan yana an�ld�� için bu kavramlar birbirleri ile kar��t�r�l�r. Plehanov'un tan�m�yla; "propagandac�, birçok fikri birden bir ya da birkaç ki�iye sunar; ajitatör ise, bir ya da iki fikri ileri sürer ve savunur. Ama bunu insan y��n� önünde yapar."

Lenin "Ne Yapmal�?" kitab�nda ajitasyon kavram�n� geli�tirerek �öyle ortaya koymu�tu: "Propagandac�, 'birçok dü�ünce' iletmelidir; o kadar çok ki, bunlar bir bütün halinde ancak (nispeten) az say�da ki�i taraf�ndan hemen kavran�r olacakt�r. Buna kar��l�k, ayn� sorunu ele alan ajitatör ise, onu, bütün dinleyenlerince en iyi bilinen ve en çarp�c� olguyu -diyelim ki i�siz bir ailenin açl�ktan ölümünü, dilencili�in art��n� vb.- ele alacakt�r. Herkesçe bilinen bu olguya dayanarak, bütün çabas�n�, 'kitle'ye tek bir dü�ünceyi, zenginli�in art�� ile yoksullu�un art�� aras�ndaki çeli�kinin anlams�zl�� dü�üncesini iletmeye, kitlelerde bu ç�plak adaletsizli�e kar�� ho�nutsuzluk ve öfke uyand�rmaya yöneltecektir ve bu çeli�kinin kayna��n�n eksiksiz aç�klamas�n� ise propagandac�ya b�rakacakt�r. Bu nedenle propagandac�, i�ini genel olarak bas�l� yay�n yoluyla, ajitatör ise canl� sözcüklerle yapar."

Ajitasyon, somut olaylar ekseninde geli�ir. Belli somut olaylar� ele al�r ve onlar� s�radan emekçilerin anlayabilece�i bir dile çevirir. Bu, asla sorunu basitle�tirmek anlam�na gelmez; ajitatör sorunu "basitle�tiren" de�il, "sadele�tiren" ki�idir. Sosyalistlerin ajitasyonu tutarl�d�r, kitlelerin bilinç seviyesini yükselten bir görev üstlenir. Örne�in i�sizli�in nedenleri üzerine bir yaz�, ajitatöre bilgi da�arc�� sa�lar ama ajitatör bu bilginin üzerine hayat�n gerçeklerini koyar ve somutla�t�r�r. Dolay�s�yla bu, ajitatörün mutlaka herkesten çok okumas� ve birçok konuda bilgili olmas� gerekti�i anlam�na gelir. Böylesi bir durum için belle�inde haz�rl�� olmayan bir ajitatör, üç be� cümleden sonra t�kan�r kal�r. Bu arada, ajitatörlük bir profesyonellik gerektirse de somut durumu uygun olan herkesin bunu ba�arabilece�ini unutmayal�m. Ama yaln�zca konuyu iyi bilmek de yetmez. Ajitasyonu yapacak olan�n kitlenin alg�s�n�n nelere aç�k oldu�unu çok iyi bilmesi gerekir. Örnek bir ajitasyon üzerine çal��al�m. Bugün derin bir yoksulla�ma krizi içerisinden geçerken i�sizli�i ajitasyonumuzda i�leyelim. Ara s�ra duyar�z ya da gazetelerde okuruz, sendikalar ya da devletin resmi istatistik kurumlar�, "yoksulluk s�n�r�" diye bir dizi rakam aç�klar. "�u kadarl�k gelirin alt� yoksulluk s�n�r�d�r" diye belirtilir örne�in, �u kadar�n alt� için de "açl�k s�n�r�" kavram� kullan�l�r. Veriler durumu özetlemek için en esasl� �eyi gözler önüne serer.

��sizlik için yay�nlanan güncel verilere bakal�m; Kay�tl� tam zamanl� istihdam sadece 22,7 milyon. Çal��ma ça��ndaki 65,6 milyon ki�inin sadece 22,7 milyonu kay�tl� ve tam zamanl� i�lerde çal��yor. 2023 y�l�n�n 4. çeyre�inde geni� tan�ml� i�sizlik oran� yüzde 23. Gerçek genç i�sizli�i yüzde 32,3, genç kad�n i�sizli�i ise yüzde 41,1. Dar ve geni� tan�ml� i�siz say�lar� aras�ndaki fark 5,8 milyon. Önemli olan bu verileri ajitasyon içerisinde say�sal anlam�n� "sokakta gördü�ünüz 3 gençten biri bugün i�siz", "bugün sadece 5 kad�ndan 1'i kay�tl� çal��yor", "bu ülkede 10 milyon ki�i i�siz, evini geçindirmeyecek durumda…" �eklinde somutlayabilmektir. Kitleyi iyi tan�mal�y�z dedik. Peki yoksulluk halk kitlelerinde ne anlama geliyor? S�radan bir emekçinin dünyas�nda asl�nda kaba bir tan�m vard�r.

O, toplumun alt kesimlerinin ortalama ya�ant�s�n� bir ölçü olarak al�r ve o s�n�r�n alt�n� yoksulluk olarak tan�mlar. Onlar için "orta halliler" gibi özel ba�ka kavramlar vard�r. Hatta o, ço�u kez s�n�r� kendi durdu�u yerin alt�nda bir yerden çeker. Yaz�y� okuyanlar için ilginç gelecek ama yoksulluk konusundaki en sa�lam tan�mlar, yoksullar�n dünyas�nda de�il, tam kar�� cephede, yoksullu�u yaratanlar�n cephesinde vard�r. Siyasal te�hire yöneleceksek bu cepheyi çok iyi tan�mal�, takip etmeliyiz. Yani açl�k s�n�r� alt�nda ya�amak ne demek? Bir insan�n ya�am�n� en alt düzeyde sürdürebilmesine, yani biyolojik olarak kendisini yeniden üretebilmesi için gerekli kalori ve di�er besin bile�enlerini sa�layacak beslenmeyi gerçekle�tirmesi için toplam gelirinin bunu kar��lamakta yetersiz olmas�d�r. Türk-�� taraf�ndan gerçekle�tirilen ara�t�rmaya göre; 2024 y�l�n�n Mart ay�nda Ankara'da ya�ayan 4 ki�ilik bir ailenin açl�k s�n�r� 16 bin 793 TL seviyesinde. Hadi bunu ajitasyonumuza i�leyelim. "Bugün bu ülkede sabahlar� aç uyanman�n, geceleri aç yatman�n bedeli bile 17 bin lira! �nsanca beslenebilmenin patates, so�an gibi en temel besinler bile yoksul emekçilerin bütçesini zorlayacak düzeyde. Hayat pahal�l�� giderek art�yor. Emekçiler ise giderek daha fazla açl��a ve yoksullu�a mahkum ediliyor. Oysa bir emekli maa�� bile 7 bin 500 lira!"

Gelelim yoksulluk s�n�r�na; insan�n kendisini sadece biyolojik olarak de�il, toplumsal olarak da yeniden üretebilmesi için gerekli tüketim ve ya�am düzeyinin saptanmas�n� içermektedir. Yani bu kez, yaln�zca "kar�n doyurmak"tan söz edilmemekte, e�itimden sa�l��a insani, toplumsal, kültürel ihtiyaçlar da dikkate al�nmaktad�r. Yoksulluk s�n�r� 2024'ün Ocak ay�nda 51 bin 998 lira olarak belirlenmi�. "Geleceksizlik dört bir yan�m�z� sard�, çocuklar�m�z�n iyi bir ayakkab�ya sahip olmas�, yemekte bir çe�it daha taba�� görmek, faturalar�m�z� ödeyebilmek için pestilimiz ç�kana kadar çal��mak zorunday�z. Bu ülke nüfusunun yüzde 98'i açl�k ve yoksulluk s�n�r�n�n alt�nda ya��yor. Yüzde 2'nin sefa ve �atafat içerisinde ya�amas� için bizler insani olmayan sefil ko�ullara itiliyoruz." Faturas�n� ödeyemedi�i için, çocu�una istedi�i pantolonu alamad�� için intihar eden anneleri-babalar�, cebinde paras� olmad�� için ölüme sürüklenen gençleri, birkaç kuru� daha fazla kazanmak için can�ndan can gidene kadar çal��an emekçileri, açl�k s�n�r�n�n dahi alt�nda maa� ald�klar� için çal��mak zorunda kalan emeklileri, karn�n� doyurmak için e�itimine devam edemeyen ve çal��mak zorunda b�rak�lan çocuk i�çileri yani bu ülkenin gerçeklerini politik ajitasyonumuzda i�lemeli, kitlelerin akl�na ve yüre�ine dokunmal�y�z.

Ön haz�rl�� güçlü bir siyasal te�hir ve ajitasyon kitleleri etkiler ve mücadele iste�ini tutu�turur. Siyasi ajitasyon ezilenleri ve sömürülenleri devrimci politikaya kazanma, eyleme çekme ve örgütlemenin en temel araçlar�n ba��nda gelir. Örne�in siyasal ajitasyonu eylem hedefine ba�layarak da yürütebiliriz. �öyle bir sesleni�le yoksul halklar�m�z� bir meydan, sokak eylemine ça��rabiliriz. "Dünya açl�ktan k�r�ladursun, dünyan�n zenginleri olan bir avuç asalak ya�amlar�n� lüks içinde sürdürüyor. Dönmeye devam eden çark, onlar�n karlar�na kar kat�yor. Biz ise giderek yoksulla��yoruz. Suyun ba��n� tutmu� soyguncular� kald�r�p atacak güç, yoksullu�u da açl�� da en dipten ya�ayan ülke nüfusunun ço�unlu�u olan i�çiler emekçilerdir. Madem ki yoksuluz ve yoksul kalmam�z isteniyor, yoksullu�un ve katledilen y�llar�m�z�n, yok edilmek istenen gelece�imizin öfkesiyle ku�atal�m onlar�n saraylar�n�. Biz yoksullu�umuzun sonuçlar�na her gün katlan�yoruz; onlar da asalakl�klar�n�n sonucuna katlans�n!"

K�sacas� ajitasyon, devrimci hareketin ön cephesi, kitlelerle ilk temas noktas� olarak asl�nda siyasi çal��man�n en temel unsurudur.

Gamze Toprak yazd� | Politik ajitasyon ihtiyac� ve önemi üzerine

�lgili Haberler