6 Mayıs 2024 Pazartesi

Farplas direnişindeki kadın işçiler: Bizden korkuyorlar, haklılar, kazanacağız

Farplas'ta kadın işçiler sömürüye maruz kalırken kadın olmayı bir vitrin gibi kullanan patron Ahu Büyükkuşoğlu Serter'e, "kadına değer verdiği", "kadını el üstünde tuttuğu", "kadın istihdamını artırdığı" iddiasıyla ödüller verildi. Direnişin öncülerinden kadın işçiler, "Biz ciddi sömürüye maruz kalıyoruz, hakarete uğruyoruz, erkeklerden daha az maaş alıyoruz. Ama Ahu hanıma ödül veriliyor" diye tepki gösterdi. ETHA'ya konuşan kadın işçiler başta kadınlar olmak üzere tüm işçilere seslendi, "Bizden korkuyorlar, korksunlar, haklılar. Biz bu direnişi kazanacağız" dedi ve birlikte mücadele çağrısı yaptı.

Birleşik Metal-İş Sendikası'na üye olmalarının ardından işten atılan ve fabrika işgalinin ardından polisin ve patronun saldırısına direniş başlatarak yanıt veren Farplas işçilerinin direnişi 12. gününde.

Sabahın erken saatinde fabrika önünde buluşan direnişteki işçiler, "İşçiye değil, patronlara barikat", "Farplas işçisi köle değildir", "Sendika hakkımız söke söke alırız", "Dünya yerinden oynar işçiler birlik olsa", "Birleşe birleşe kazanacağız", "Atılan işçiler geri alınsın", "Yılgınlık yok direniş var", "İşçiler açken patronlara huzur yok" sloganları ve halaylarıyla patrona haklarından vazgeçmeyeceklerini ve kararlılıklarını gösterirken, fabrikada çalışmaya devam eden arkadaşlarına da onlar için de direndiklerinin, yalnız olmadıklarının mesajını veriyor.

DAYANIŞMANIN GÜCÜ ALANDAYDI
Birleşik İşçi Hareketi'nin çağrısıyla 12 Şubat'ta çok sayıda kişinin katılımıyla direnişteki işçiler ziyaret edildi. Dayanışma ziyaretine gelenlerin kurduğu uzun kortej, açılan pankartlar, taşınan dövizler ve atılan sloganlarla dayanışmanın ve birleşik mücadelenin önemi bir kez daha vurgulanırken, direnişteki işçiler de dayanışmayı aynı coşkuyla karşıladı.

ZAFER DİRENEN EMEKÇİNİN OLACAK
Ortak vurgu şuydu: Zafer direnen emekçinin olacak.

DİRENİŞİN ÖNCÜSÜ KADIN İŞÇİLER
Farplas direnişinde kadın işçiler öne çıktı. Fabrika işgalinin ilk gününde kendilerini darp ederek fabrikadan çıkarmak isteyen polislere karşı çatıya çıkan kadın işçiler o gece tüm kadınlara, tüm işçilere mücadele çağrısı yapmıştı. Direniş alanını dansları, coşkuları, kahkahalarıyla dolduran kadın işçilerle Farplas direnişini, hem bir kadın hem de bir işçi olarak yaşadıklarını konuştuk.

FARPLAS PATRONU KADIN İŞÇİLERE 'DEĞER' VERİYORMUŞ
Türkiye'de çok sayıda burjuva kadın, Avrupa'da adından söz ettirebilmek için kadın olmalarını bir vitrin olarak kullanıyor. Bu isimlerden biri de Farplas patronlarından Ahu Büyükkuşoğlu Serter. Serter'e, "Yılın Girişimci Kadını", "Kadınlar İçin İyilik Meleği" ödüllerinin yanı sıra Capital Dergisi tarafından iş yaşamında kadın istihdamının önemine dikkat çekmek amacıyla gerçekleştirilen "Kadın Dostu Şirketler Araştırması"nda da Farplas'a ödül verildi.

'SÖMÜRÜLÜYORUZ AMA PATRONUMUZA ÖDÜL VERİYORLAR'
Ödüller hakkında tebessüm ederek konuşan kadın işçiler, "16 saat çalışıyoruz, aynı işi yaptığımız erkeklerden daha az maaş alıyoruz. Amirler kadınlara hakaret ediyor ama patronumuz Kadınlar İçin İyilik Meleği Ödülü alıyor" dedi.

ETHA'ya konuşan Farplas direnişçilerinden Betül Oral, bir buçuk yıldır takım lideri olarak, 3. lokasyonda çalıştığını söyledi. Yapılan zamların asgari ücret bandında kaldığını, ikramiyelerle ancak asgari ücrete tamamlandığını hatırlatan Oral, "Bir açıklama istedik ve fabrika önünde toplandık. CEO'muz geldi dört ikramiyeyi kabul edip, maaşlarda iyileştirme yapacağının sözünü verdi ve bir hafta süre istedi. Kimsenin işten çıkarılmayacağının da sözünü verdi. Ama o bir hafta içerisinde elektrik kesintisi bahanesiyle çoğumuz evlerine gönderildik ve ardından tebligatlarla çıkışlarımız verildi. Tebligatta da yirmi milyara yakın dava açabilecekleri, içeride iş durdurduğumuz için zarara girdikleri belirtiyordu. Hırsızlık, işe zarar verme, işin huzurunu bozmayı kapsayan Kod 49'tan çıkışlarımızı verdiler" diyerek direnişe başlama sürecini anımsattı.

'8 SAAT ÇATIDA AHU HANIMI BEKLEDİK'
İlk gün fabrikaya çağrılan polisin tavrını, kendilerine verilen sözlerin tutulmamasını özetleyen Oral, "8 saat çatıda bekledik, Ahu hanımla görüşmek istedik. Bize Amerika'da olduğu söylendi. Polis bizi darp ederek aşağıya indirdi" diye konuştu.

'ERKEKLERDEN AZ MAAŞ ALIYORUZ'
Patronları Ahu Büyükkuşooğlu Serter'in en çok övündüğü şeyin, "kadına değer vermek, el üstünde tutmak, daha iyi yerlere getirmek" olduğu iddiasına dikkat çeken Oral, çalışan kadınlar terfi alsa da fabrikada ne kadar ezildiklerini şöyle aktardı: "İçeride 16 saat çalışıyoruz. Emeğimizin karşılığını hiçbir şekilde alamıyoruz. Aynı parçada çalışanlardan kadının aldığı maaş daha az. Ben bir buçuk yıldır çalışıyorum ben bile bu durumu fark edip arkadaşlarıma sordum, senelerdir burada süren bir düzen olduğunu söylediler. Ayrıca erkek işçilerin yapamayacağı ince işçilikler var onları da kadınlan yapıyor. Kadın işçiler ciddi sömürüye maruz kaldı."

'KADIN İŞÇİLERE HAKARET EDİLDİ'
Yine "kadına çok değer verildiği" öne sürülürken kadın işçilerin hakaretlerle amirler tarafından aşağılandığının altını çizen Oral, "Amir geliyor, kaç yaşında kadınlara 'ben bunla mı çalışacağım', 'sokakta selam bile vermem', 'bu salaklarla mı çalışacağım' deme haddini buluyor" dedi.

'YURT DIŞINA BAĞIŞ YAPTILAR BİZE ZAM VERMEDİLER'
Serter'in aldığı ödüllerin yanı sıra geçen yıl yurt dışında bir kuruma 25 milyon dolar kadar bağış yaptığını aktaran Oral, "Hiçbir şekilde maaşlarınıza zam yapamıyoruz, pandemiden dolayı zarardayız dendi ama yurt dışında 25 milyon dolara yakın bağış  yaptılar" ifadelerini kullandı.

'ARKADAŞLARIMIZA SUS PAYI ZAMLAR VERDİLER'
İşten çıkarıldıktan fabrikada çalışmaya devam eden işçilere zam verildiğini söyleyen Oral, "Bize verilmeyen zamları dağıttılar aslında 'sus' payı veriyorlar işçilere. Bizimle dayanışmasınlar, yanımıza gelmesinler diye. Ama şunu söylemek istiyorum; o zamların önümüzdeki ay verileceğinin de içeride çalışan arkadaşlarımızın da garantisi yok. 'Kimseye bir şey olmayacak' diyen CEO'nun sözünden beş gün sonra biz tebligatlarla işten çıkarıldık" dedi.

'ZAMLARIN VE İÇERİDEKİ ARKADAŞLARIMIZIN GARANTİSİ YOK'
Farplas'ta çalışan işçilere seslenen Betül Oral, "Taşeron firmadan birkaç arkadaşımla görüştüm, haftaya yeni işçi alımları olacakmış. Ama şart koşmuşlar üniversite mezunu istememişler. Çünkü direnişi, ayaklanmayı başlatan üniversite mezunu arkadaşlardı. Onlara göre daha aydın ve farkında olan insanları çalıştırmayı düşünmüyorlar, bir ayaklanmayı daha kaldıramazlar. Dışarıda direnişteyiz ki içerideki arkadaşlarımız bizden cesaret alsın, güçlensin. Çünkü onların bize, bizim de onlara ihtiyacımız var. Şu an çıkış vermiyorlar ama yeni işçi alımı yapıyorlar. İçeriyi taşeronla doldurmuş çünkü taşeronu asgari ücretle geçiştirebilir, ama içerideki elamana bunu yapamaz.

'BİZDEN KORKUYORLAR, HAKLILAR DİRENECEK, KAZANACAĞIZ'
"Biz yasal hakkımızı arıyoruz. Tek istediğimiz atılan işçilerin geri alınması ve sendikanın tanınması. Çok zor bir şey değil. Bu firma birçok ülkeye ihracat yapıyor. Avrupa'da sendikasız işçi çalıştırılamıyor ama burada sendika tanınmıyor. Çünkü sendikalı işçileri istedikleri gibi sömüremeyecekler. Bizden korkuyorlar, direnişimizden, kararlılığımızdan korkuyorlar, haklılar. Direneceğiz, kazanacağız!"

ATİK: BİZ BU DİRENİŞİ KAZANACAĞIZ
Mikrofonumuzu uzattığımız Nimet Atik de 3 haftadır süren direnişin kararlılıkla devam ettiğinin altını çizdi. "Bu toplumda kadın olmak zaten zor, hayatı bize daha da zorlaştırıyorlar" diyen Atik, iş yerinde de baskıya maruz kaldıklarını dile getirdi. Tüm zorluklara rağmen direnişlerinin kendilerine güç verdiğini söyleyen Atik, tüm kadınlara şu şekilde seslendi: "Güçlü olup kendi ayaklarımızın üstünde duralım. Biz bu direnişi kazanacağız. Sonuna kadar götüreceğiz."