DİSK-AR: 1,8 trilyona yakın kayıp
Kasım ayına ilişkin Ücret Kayıpları İzleme Raporunu yayımlayan DİSK-AR, "Enflasyon ile vergilerin işçi ücretlerine on aylık toplam faturası en az 1 trilyon 789 milyar lira. Yüksek enflasyon ile adaletsiz vergi ve kesintiler işçi ücretlerini eritmeye devam ediyor. 2025'in onuncu ayında ortalama ücretin yarısı (yüzde 51,1'i) vergi, kesinti ve enflasyon nedeniyle eridi. 2025'in ilk on ayında enflasyonun işçi ücretlerine birikimli faturası 994,4 milyar lira. Vergilerin birikimli faturası ise 794,6 milyar lira oldu. Vergi ve enflasyonun ücretlerde yarattığı toplam kayıp 1 trilyon 789 milyar lira. Asgari ücrete ara zam yapılmaması kayıpları büyüttü: Ekim 2025'te asgari ücretin enflasyon karşısındaki kaybı 6 bin 322 lira. Yılın ilk on ayında ortalama işçi ücretinin birikimli vergi, kesinti ve enflasyon kaybı 106 bin 524 lira oldu" denildi.
DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR) kasım ayına dair Ücret Kayıpları İzleme Raporunu yayımladı. Enflasyon ve gelir vergisi artışlarının işçilerin net harcanabilir ücretlerinde ciddi erimelere yol açtığı belirtilen raporda, "İşçi ücretlerindeki kayıplar tekil, bireysel bazda olduğu gibi toplam ve birikimli olarak da devasa boyutlara ulaştı. Önceki raporlarımızda aylık düzeyde de ciddi boyutlara ulaştığını gördüğümüz kayıplar birikimli olarak çok daha büyük boyutlarda. Sadece SGK kapsamındaki işçileri (yaklaşık 17 milyon) kapsayan araştırmaya göre bir yandan enflasyon öte yandan artan gelir vergisi yükü nedeniyle harcanabilir gerçek (reel) ücretler büyük bir erozyonla karşı karşıya" denildi.
BİR İŞÇİNİN VERGİ VE KESİNTİ KAYBI 106 BİN 524 LİRA
Bu erozyon raporda şu örneklerle açıklandı: "Yılın ilk yarısı 48 bin 210 lira ve ikinci yarısı 50 bin 670 lira brüt ücreti olduğunu kabul ettiğimiz bir işçi (sigortalılar için SGK verilerine göre ortalama ücret) Ocak 2025'te 3 bin lira gelir ve damga vergisi öderken eylül ayı itibarıyla bu miktar 7 bin 395 lira oldu. İşçi başına gelir ile damga vergisi ve kesinti (sosyal güvenlik ve işsizlik sigortası primleri) toplamı Ocak 2025'te 10 bin 231 lira iken eylül ve ekim 2025'te 14 bin 996 lira olarak gerçekleşti. Ortalama işçi ücretinde Ocak 2025 tarihinde enflasyon nedeniyle yaşanan kayıp bin 910 lira iken Ekim 2025'te bu miktar 10 bin 873 liraya yükseldi. Gelir ile damga vergisi ve enflasyon nedeniyle ocak ayındaki erime 4 bin 910 lira iken bu miktar ekim ayında 18 bin 268 lira oldu. Ortalama bir işçinin on aylık birikimli bireysel enflasyon, vergi ve kesinti kaybı ise 106 bin 524 lira oldu. Toplam kayıplar ise çok daha ürkütücü boyutlarda.
İŞÇİ VE EMEKÇİLERDEN VARLIKLI KESİMLERE GELİR TRANSFERİ
"Sadece sigortalı işçilerin aylık enflasyon kaybı Ekim 2025'te toplam (tüm işçiler için) 184,6 milyar TL'ye ulaşırken enflasyon ve vergi kaynaklı toplam erime 310,1 milyar lira oldu. On aylık birikimli erime (on ayın toplamı) ise akıllara durgunluk verecek düzeye yükseldi ve 1,8 trilyon liraya yaklaştı. Özellikle asgari ücrete Temmuz 2025'te ara zam yapılmaması kayıpları daha da büyüttü. Artan gelir vergisi yükü nedeniyle tüm işçiler için yaşanan on aylık birikimli toplam ücret erimesi (kesintiler hariç) 794,6 milyar lira olurken enflasyonun yarattığı kayıp ise 994,4 milyar liraya ulaştı. Böylece artan gelir vergisi yükü ve enflasyonun yaklaşık 17 milyon işçinin ücretlerinde yarattığı on aylık kayıp en az 1 trilyon 789 milyar lira oldu. 1 trilyon 789 milyar lirayı aşan bu erime işçilerden varlıklı kesimlere ciddi bir gelir transferi anlamına geliyor."