29 Mart 2024 Cuma

Çerkes hakları Meclis gündeminde

21 Mayıs Çerkes Soykırımı Günü'nde Meclis'e soru önergesi veren HDP Milletvekili Sarısaç, devletin Çerkeslerin kimliği, kültürü ve dili önündeki engelleri kaldırmakla yükümlü olduğunu vurguladı. 

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Van Milletvekili Murat Sarısaç, Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk'un yanıtlaması istemiyle Meclis'e verdiği soru önergesinde, Çerkesçe halkını gündeme getirdi. 

Kafkas-Rus savaşından sonra Çerkes halkının, 21 Mayıs 1864 tarihinden itibaren sonuçları trajik acımasız bir sürgüne tabi tutulduğunu söyleyen Sarısaç, savaş sürecinde yüzbinlerce insanını kaybeden Çerkeslerin başta Osmanlı toprakları olmak üzere birçok ülkeye sürüldüğünü belirtti. 

Muhtelif kaynaklara göre sürgün edilenlerin sayısının 1 buçuk milyon olduğuna dikkat çeken Sarısaç, başta Çerkesler olmak üzere birçok kesimin topraklarından koparılı zorla tehciri içeren bu süreci bir soykırım olarak nitelendirdiğini kaydetti. Osmanlı'dan bu yana Çerkeslerin sistematik bir soykırımı tabi tutulduklarını bu sebeple yıllarca kimliklerini, kültürlerini ve dillerini korumak için çaba gösterdiğini vurgulayan Sarısaç, bu nedenle Çerkesçenin tekçi politikaların hedefi olduğunu dile getirdi.

UNESCO'nun 2016 yılında güncellenen "Tehlike Altındaki Diller Atlası" verilerine göre dünyada konuşulan 6 bin dilin yüzde 43'ünün yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu aktaran Sarısaç, Türkiye'de de 15 dilin bu tehlikeyi yaşadığını belirtti. Bu nedenle Çerkes halkının dillerini, kültürlerini, kimliklerini yaşayabilmesi ve yaşatabilmesi adına tüm kolektif hakların tanınıp yasal engellerin kaldırılmasının devletin önünde temel bir talep olarak durduğunun altını çizen HDP Van Milletvekili Murat Sarısaç'ın Kurum'a yönelttiği sorular şöyle:

- "Bugüne kadar kamu kurum ve kuruluşları tarafından Çerkesçeyle ilgili herhangi bir dokümantasyon çalışması yapılmış mıdır? Bunlar nelerdir?

- 1920'den günümüze değin Türkiye’de Çerkesce konuşan kişi sayısı nasıl bir seyir izlemiştir?

- Bugün Türkiye'de anadili Çerkesce olan, Çerkesce konuşan, anadilini Çerkesce olarak tanımlayan ama anadilinde konuşamayan kişi sayısı kaçtır?

- Çerkescenin korunması ve geliştirilmesi amacıyla bugüne kadar yapılan çalışmalar nelerdir?

- Çerkesceyle ilgili ileriki süreçte hayata geçirilmesi planlanan projeler var mıdır  Varsa bu projeler nelerdir

- Çerkescenin yasal güvenceye kavuşturulmamasının nedeni nedir? Bu yönde herhangi bir çalışma yapılması planlanmakta mıdır?"