Binlerce çocuk hapishanede: Çocukların yaşam hakkı ihlal ediliyor
İHD Adana, Mersin ile Hatay şubeleri, 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü'ne ilişkin hal ihlalleri raporunu açıkladı. Raporda 743'ü anneleriyle toplam 3 bin çocuğun hapishanede olduğu belirtildi. Diyarbakır Barosu ise, Türkiye'yi taraf olduğu uluslararası sözleşmelere uymaya çağırdı.
20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü dolayısıyla birçok kentte basın açıklamaları yapıldı. Diyarbakır Barosu Çocuk Hakları Merkezi ile İnsan Hakları Derneği Adana, Mersin ve Hatay şubeleri, açıkladığı raporlar ve yaptıkları açıklamalarla Türkiye'nin taraf olduğu BM sözleşmesinin gereklerini yerine getirmediğini söyledi.
DİYARBAKIR
Diyarbakır Barosu Çocuk Hakları Merkezi, Tahir Elçi Toplantı Salonu'nda basın toplantısı düzenledi. Toplantıda konuşan Baro Başkan Yardımcısı ve Çocuk Hakları Koordinatörü Avukat Gazal Bayram Koluman, Türkiye'nin BM Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesi'ne koyduğu çekincelerin kaldırılması gerektiğini söyledi.
'CİNSEL İSTİSMAR MEŞTULAŞTIRILACAKTIR'
Koluman, Yargı Reformu Strateji Belgesi'nin ilk paketinde yapılan düzenlemelerin yeterli olmadığını belirterek, daha önce gündeme gelen ama tepkiler sonrasında geri adım atılan "çocuk ile cinsel istismar failinin arasındaki yaş farkının 10'un üzerinde olmaması ve evliliğin gerçekleşmesi halinde cezanın ertelenmesi" hükmünü hatırlattı. Koluman, "Bu düzenlemenin çocuk yaşta, erken ve zorla evlendirmelerin önünü açacağı ve cinsel istismarı meşrulaştıracağı açıktır" diye belirtti.
'CEZAEVLERİ ÇOCUKLARIN GELİŞİMİNE UYGUN DEĞİL'
Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'na sokakta yaşayan çocukların tespiti ve barınması noktasında yasal sorumluluğunu hatırlatan Koluman, hapishanelerdeki çocuklara dikkati çekti ve şöyle konuştu: "Birçok çocuğun ağır suçlamalarla adli mekanizmalarla tanışmakta, tutuklanarak, karakollarda, sokaklarda, cezaevlerinde kolluk güçleri tarafından şiddette maruz kalarak, uzun süre sağlıksız cezaevlerinde tutuklu kalmaktadır. Tutuklama kararı verilirken bireyin çocuk olduğunun dikkate alınması, çocuklar için alternatif tedbirlerin değerlendirilmesi ve tutuklamanın son çare olması gerekmektedir. Aynı şekilde cezaevlerinde ebeveynleriyle kalan çocukların da eğitim-beslenme-sağlık hakları ihlal edilmekte, ayrı yatakları bulunmamakta, oyuncak ve gıdaya ulaşmakta sıkıntı yaşamaktadırlar. Hiçbir cezaevinin çocuğun gelişimi için uygun olmadığı ve annenin varlığının bu süreçteki önemi göz önüne alındığında cezaevinde çocuklarıyla birlikte kalan kişiler için denetimli serbestlik ve ev hapsi gibi uygulamaların tartışılması ve hayata geçirilmesi gerekmektedir."
Silahlı çatışmalarda, çocukların yaşama ve korunma haklarına ilişkin BM Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesi'nin 38'inci maddesini hatırlatan Koluman, bu yükümlülüklere rağmen çatışmalı süreç, savaş ve mayın atıkları sebebiyle çocukların hayatını kaybetmeye devam ettiğini kaydetti
Yapılan hak ihlallerini sonucunda taraf olan ülkelerin, sözleşmeyi içselleştirilmediğinin görüldüğünü dile getiren Koluman, iktidar ve tüm siyasi partileri çocukların maruz kaldığı sıkıntılara kalıcı politikalar üretmeye çağırdı.
HATAY
İHD İskenderun Şubesi, dernek binasında basın toplantısı düzenledi. İHD Merkezi Çocuk Komisyonu Üyesi Bestami Çorapçı, "Yetişkinlerin savaşları çocukların yaşam hakkını yok ediyor" diyerek, çocuklara özgü bir adalet sisteminden bahsetmenin giderek zorlaştığını dile getirdi. Çorapçı, "Her şart altında Çocuk Hakları'nın korunması için duyarlılığımızı sürdürecek ve takipçisi olacağız" dedi.
MERSİN
İHD Mersin Şubesi Çocuk Hakları Komisyonu da Özgür Çocuk Parkı'nda basın açıklaması gerçekleştirdi. Çok sayıda kurum temsilciliğinin katıldığı açıklamada konuşan İHD Mersin Şubesi Çocuk Hakları Komisyonu Sözcüsü Zeynep Kaya, çocuk haklarının ciddi anlamda ihlal edildiğini söyledi. Çatışma süreçlerinin çocukları ciddi anlamda etkilediğini dile getiren Kaya, çocukların korunması için devleti sorumluluk ve görevlerini yerine getirmeye çağırdı.
ADANA
İHD Adana Şubesi Çocuk Hakları Komisyonu ise şube binasında düzenlediği basın toplantısıyla 2019 yılı Çocuk Hak İhlalleri Raporu'nu açıkladı. Eğitim Sen Adan Şubesi yöneticileri, Halkların Demokratik Kongresi (HDK) ve Halkların Demokratik Partisinin (HDP) temsilcilerinin katıldığı toplantıda, İHD Çocuk Hakları Komisyonu Sözcüsü Berivan Ender Aydemir raporu açıkladı.
Aydemir, Türkiye'nin dünyada "Çocuk bayramını" kutlamakla övünen bir ülke olmasına rağmen gerçek bir çocuk politikasının oluşturamadığına işaret etti. 743'ü anneleriyle birlikte 3 bin çocuğun hapishanelerde olduğu bilgisini veren Aydemir, kentte tespit edilen çocuklara yönelik hak ihlalleri şöyle:
-13'ü erkek toplam 93 çocuk taciz edildi.
-27'si erkek toplam 545 çocuk reşit olmayanla cinsel ilişki.
-133'ü erkek toplam 701 çocuk cinsel istismara maruz kaldı.
-366 çocuk aile içi şiddet ve kötü muamele maruz kaldı.
-4'ü erkek toplam 6 çocuk adli olaylarda öldü.
-762'si erkek toplam bin 195 çocuk kasten yaralandı.
-14'ü erkek toplam 109 çocuk hakkında kayıp başvurusu yapıldı.
-Biri erkek toplam 2 çocuk intihar etti.
-19'u erkek toplam 75 çocuk intihar teşebbüsünde bulundu.
-Suda toplam 3 çocuk boğuldu.
-Yangın bir çocuk yaşamını yitirdi.
-Toplumsal olaylarda toplam 16 çocuk gözaltına alındı.
Aydemir, çocuklar için talep ve önerilerini de şöyle sıraladı:
-Son 10 yılda artış gösteren çocuğun cinsel istismarı vakaları nedeniyle çocuklara yönelik etkili koruyucu tedbirler alınmalı, toplumsal eğitim süreçleri başlatılmalıdır.
-Ülkemizin son 6 yılı içerisinde içinde bulunduğu çatışmalı süreci nedeniyle travmatik süreçler yaşayan, yerinden edilen, sosyo-ekonomik zorluklar yaşayan çocuklara yönelik tedavi süreçleri başlatılmalı, çatışmalı süreçlerin en çok çocukları etkilediği unutulmamalıdır.
-Kültürel ve tarihsel kökleri sebebiyle ırkı, dini, dili, ne olursa olsun çocuğa karşı ayrımcılığın önüne geçilmesi için etkili mekanizmalar geliştirilmelidir.
-Türkiye hapishanelerinde 743'ü annesiyle birlikte kalan bebek olmak üzere, 3 binden fazla çocuk bulunmaktadır. Çocukların bulunması gereken yerler hapishaneler değildir. Adalet Bakanlığı bu soruna bir an önce etkili bir çözüm bulmalıdır.
-Çocukların eğitim hakkına erişimin önündeki; okula erişimin güç olması, nitelikli eğitim alamama vb. gibi engeller kaldırılmalıdır.
-Son yıllarda her ne kadar sayılarında azalma meydana gelmiş olsa da, bir yerlerde devam ettiği hala bilinen çocuk evliliklerinin önüne geçilmeli, çocuklara yönelik etkili koruma mekanizmaları geliştirilmelidir.
-Türkiye'de 2 milyondan fazla kayıtsız çocuk işçi bulunmaktadır. Çocuk işçiliğin önüne geçilmeli, aileleri istihdam edilmelidir.
-Türkiye'de son yıllarda suça sürüklenen çocuk sayısında ve bağımlılık yaratan madde kullanıcısı çocuk sayısında artış meydana gelmiştir. Bu sebeple çocuklara yönelik ceza adalet sisteminde rehabilite edici düzenlemeler yapılmalı, çocukların madde bağımlılığının önüne geçilmesi amacıyla çocuklara yönelik yerel yönetimlerle ortaklaşıp sosyal, eğitsel faaliyetler yapılmalıdır.
-Türkiye'de anadili Türkçeden farklı olan milyonlarca çocuğun kendi anadillerinden koparılmadığı bir ortamda eğitim görmeleri en temel hakları olup, bu haklarının gereklilikleri yerine getirilmelidir.
-Türkiye'de farklı inanca mensup çocukların zorunlu din dersine tabi tutulması sözleşmeye aykırıdır. Farklı inanç mensubu çocuklara yönelik zorunlu din dersi uygulamasına son verilmelidir.
-Türkiye de 1.5 milyon sığınmacı/göçmen çocuk bulunmaktadır. Bu çocukların bir kısmı yeterli sağlık, beslenme ve eğitim hakkından yararlanamamaktadır. Sığınmacı/göçmen çocukların bu hakları önündeki engeller kaldırılmalı, bu haklarının kullanılması kolaylaştırılmalıdır.
-Türkiye toplumunun üçte birinden fazlasını oluşturmalarına rağmen yönetim mekanizmalarına katılmaları sağlanamamış olan çocukların, kendilerini ifade etme ve yönetim mekanizmalarında söz sahibi olmaları sağlanmalıdır.
-Çocukların kendi kültüründen yararlanma ve kendi dilini kullanma hakkının tanıyan Çocuk Haklarına Dair Sözleşme'nin 17, 29 ve 30. maddelerine ve BM Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme'nin 27. maddesine konulan çekinceler kaldırılmalıdır.
-BM Ulusal veya Etnik, Dinsel veya Dilsel Azınlıklara Mensup Olan Kişilerin Haklarına dair Bildiriye ve Birleşmiş Milletler Yerli Halklar Hakları Bildirisine ve BM Çocuk Hakları Komitesinin 2009 tarihli genel yorumuna uygun düzenlemelerin yapılması gerekmektedir.
-BM UNESCO Eğitimde Ayrımcılığın Önlenmesine Dair Sözleşmeye taraf olunması gerekmektedir."