22 Eylül 2025 Pazartesi

AYM'den 'Beyaz yakalı çalışanın TİS'ten yararlandırılmaması hak ihlali' kararı

Anayasa Mahkemesi, beyaz yakalı çalışanın TİS'ten yararlandırılmamasını sendika hakkının ihlali saydı.

Anayasa Mahkemesi (AYM), bir muhasebe şefinin toplu iş sözleşmesinden (TİS) dışlanmasını sendika hakkının ihlali saydı. Karar, "beyaz yakalı" çalışanların TİS'ten yararlanma hakkı açısından emsal niteliği taşıyor.

H. Şimşek 2000 ila 2014 yılları arasında davalı iş yerinde muhasebe şefi olarak çalıştı. İş yerinde yetkili sendika olan Türk Maden-İş üyesi olmasına rağmen, "beyaz yakalı" sayıldığı gerekçesiyle TİS kapsamı dışında bırakıldı. Şimşek, TİS'ten doğan alacaklarını tahsil etmek için açtığı davalar yerel mahkemelerce reddedildi. İstinaf mahkemesi ise dosyayı usul yönünden bozdu, ancak sonrasında davası yeniden reddedildi.

'BEYAZ-MAİ YAKA AYRIMI TİS'TEN YARARLANMAYA ENGEL DEĞİL'
AYM, Anayasa'nın 51. ve 53. maddelerine atıfta bulunarak, tüm işçilerin sendika kurma ve toplu iş sözleşmesinden yararlanma hakkı bulunduğunu vurguladı. Kararda, "6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 39. maddesi, yalnızca işveren vekilleri ve TİS görüşmelerine katılanların TİS'ten yararlanamayacağını belirtmektedir. Beyaz yaka - mavi yaka ayrımının TİS'ten yararlanma konusunda normatif bir dayanağı bulunmamaktadır. Mahkemeler, başvurucunun işveren vekili olup olmadığını veya TİS görüşmelerine katılıp katılmadığını araştırmadan, sırf beyaz yaka olduğu gerekçesiyle TİS dışında bırakılmasını hukuka uygun görmüştür" denildi.

'SENDİKA HAKKI İHLAL EDİLDİ'
AYM, bu gerekçelerle, H. Şimşek'nin sendika hakkının ihlal edildiğine karar verdi. İhlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmasını, H. Şimşek'e 34 bin TL manevi tazminat ödenmesini, yargılama giderleri olarak ise 30 bin 664 TL ödenmesine karar verdi.

Bu karar, patronların keyfi olarak beyaz yakalı çalışanların  TİS'ten yararlanma hakkını güvence altına alması açısından emsal niteliği taşıyor.