GÜNCEL

Tahir Laçin yazd� | Devrim, zafer ve Stalin

TAH�R LAÇ�N
5 Mart 2022 Cumartesi

"Sosyalizm, komünizm" ismini ta��yan, ama devrimci inanç ve eylemden çoktan feragat etmi�lerin burjuvaziyle kol kola girerek Stalin'e sald�rmakta yar��malar� bo�a de�ildir. Hiçbir devrimci çat��mada özne olmam��, olma cüretini dahi gösterememi� baylara ve bayanlar, süslü laflar ederek, burjuva hümanizmini pazarlayarak Stalin'e sald�rmalar�, Stalin'i alçaltmaz, onu daha da yükseltir. Stalin ve Lenin i�çi ve ezilenlerin bilincinde ve yüre�inde hep ya�ayacakt�r. Aram�zdan ayr�l��n 69. y�l�nda Stalin yolda�� özlemle an�yoruz.

"�kisinden biri:
Ya gelecekte de devrimci bir politika izleyecek ve tüm ülkelerin proleterlerini ve ezilen halklar�n� Sovyetler Birli�i i�çi s�n�f� etraf�nda toplayaca��z -ve o zaman uluslararas� sermaye tüm araçlarla ilerlememizi baltalamaya çal��acak; ya da devrimci politikam�zdan vazgeçecek, uluslararas� sermayeye bir dizi ilkesel tavizler verece�iz- ve o zaman uluslararas� sermaye, herhalde sosyalist ülkemizin 'iyi' bir burjuva cumhuriyetine dönü�ümü s�ras�nda bize 'yard�mc� olmay�' reddetmeyecektir."

Lenin'in ölümü ard�ndan onun "ö�rencisi" oldu�unu her f�rsatta söyleyen Stalin Bol�evik Parti'nin Genel Sekreterli�ine seçilir. Troçki, Kamanev ve Zinovyev ikilisi ve bunlara daha sonra eklenen Buharin'in farkl� çizgilere sahip olduklar� biliniyor. Troçki, Rus Sosyal Demokrat ��çi Partisi (RSD�P) içinde Lenin'e kar�� en sald�rgan muhalefet yürütenlerdendir. Her safla�mada men�eviklerin ve Plahanov'un yan�nda saf tuttu. Kamanev ve Zinovyev ise Ekim Devrimi'ne kar�� duru�lar�, ayaklanma haz�rl�klar�n� ve tarihini if�a ederek Lenin'in deyi�iyle i�çi s�n�f�na "ihanet" etmekle, "hain"likle itham edildikleri biliniyor. Stalin 14 ya��nda yer ald�� RSD�P'de, Lenin'i tan�masa da onun yaz�lar�n� okuyup benimsedi. Lenin'le kar��la�malar�, tan��malar� ard�ndan ba�ta ulusal sorun olmak üzere, birçok konuda tart��malar yapt�. Lenin, Stalin'e büyük bir güven duyuyordu. Onu "Mükemmel Gürcü" olarak tan�mlar. Lenin ile Stalin adeta Marx ve Engels gibi kar��l�kl� güven içinde hep birlikte yürürler. Stalin bol�eviklerin Rusya sorumlusu olarak görevlendirilir. Stalin, çal��kanl��yla disiplinli ve gözü karal��yla Çarl��a kar�� devrimci sava��m� büyütmeye çal��r. Alt� kez gözalt�na al�n�r ve sürgüne gönderilir. Sürgünde her zaman yapt�� gibi kaç�� yollar� arar. �ubat devrimi günlerinde Petersburg'a döner. Bol�evik Parti'nin ba��na geçerek devrimi ilerletmeye koyulur.

Yosif Visaryonoviç Cu�a�vili, yani bilinen ad�yla Josef Stalin, i�çi bir anne ve baban�n çocu�u olarak 21 Aral�k 1879'da, Gürcistan'�n küçük bir �ehrinde dünyaya gelir. �lkokulu ba�ar�yla bitirir ve ilahiyat okulunda okumaya hak kazan�r. �lahiyat okulunun kurallar�na, disiplinine uymad�� gerekçesiyle okuldan at�l�r. Bu Stalin'in ya�am�nda bir dönemeci ifade eder. Tüm enerjisini RSD�P saflar�nda devrimci çal��maya verir. Ba�ta Troçki olmak üzere burjuva ailelerden gelen ve burjuva e�itim ve entelektüel birikime sahip kimi yönetici kadrolar Stalin'i küçümserler. Troçki, "Stalin'i 1924'e kadar tan�m�yordum" der. Ama Troçkist �. Deutscher bile buna itiraz eder. �öyle yazar: "... Stalin gösteriyi seven bir adam de�ildi. �htiyatl�, gösteri�siz ve zaman zaman basbaya�� bir adam oldu�u için Troçki'nin gözüne çarpmam�� olabilir. Çünkü Troçki ba�ka insanlarda da kendi üstünlüklerini arard�. Bir zamanlar Lenin'e kar�� yapt�� hatay�, bu sefer daha büyük bir bahaneyle tekrarl�yordu; Stalin'in renksiz olmas�, Stalin'in gücünü gözden saklam��t�. Stalin parti ve hükümet i�lerini yürüten küçük bir gruba dahil olmas�ndan sonra bile, Troçki gelecekteki rakibine, elinde olmayarak, her türlü ac� davran�� göstermeye devam etmi�ti. Stalin'in bu yüzden incinmi� olmas�na pek �a�mamak gerekir. (Troçki Cilt 1, sf 403-404 A�ao�lu Yay.)

Troçki, Kamanev, Zinovyev ve bunlara sonra eklenen Buharin, Stalin'e ve onun temsil etti�i çizgiye önce muhalefet, ard�ndan ise dü�manl�k düzeyine s�çrayan parti ve devlet içinde komplo ve darbecilikte birle�tiler. Yeni bir dünya sava��n�n ayak seslerinin gelmeye ba�lad�� ko�ullarda ekonomik, siyasi ve askeri görevler ve yürünecek yol konusunda, Stalin'in temsil etti�i çizgi parti ve sovyetlerde kabul görür. Troçki, Kamanev, Zinovyev ve Buharin'in bu sonucu hazmedemedikleri daha sonra ya�ananlarla kan�tlan�r. "Muhalif"ler her f�rsatta Stalin'in temsil etti�i çizgiyi tasfiye etme, çal��malar� baltalama, bozgunculuk yaparlar. Parti, bu bozguncu ve y�k�c� giri�ime kar�� parti disiplinini i�letir. Kongrenin kararlar�n� hayata geçirmede kararl�l�k gösterir. "1. Be� Y�ll�k Kalk�nma Plan�" 4 y�lda ba�ar�yla gerçekle�tirilir. Bunun ard�ndan "2. Be� Y�ll�k Kalk�nma Plan�" yürürlü�e konur. Bu süreçte zengin köylülerin kar��devrimci sald�r� ve sabotajlar�n�n kar��s�nda ba�ar�l� bir mücadele yürütülür. Engeller a��l�r. 1936-'37'ye gelindi�inde, SSCB art�k Avrupa'n�n geli�mi� ekonomilerini de geride b�rakarak, ABD'den sonra en geli�mi� ikinci ekonomisi olur. Keza bu dönemde e�itimde, kültürde, kad�nlar�n ekonomik, siyasal ve toplumsal ya�am�nda daha güçlü yer al�r. Ulusal ve ulusal topluluklar�n geli�iminde muazzam ilerlemeler sa�lan�r.

Bu çal��malar�n sürdü�ü zaman diliminde d��ar�da Troçki, içeride ise, Kamanev, Zinovyev ve Buharin'in ba��n� çekti�i ittifak, kar��devrime haz�rlan�r. Moskova Parti Sekreteri Kirov katledilir. Bu cinayetin ard�ndan ba�layan soru�turma ile yeni bilgilere, bulgulara ula��l�r. Suikastç�, sabotajc�, darbeci yap�n�n birçok unsuru aç��a ç�kar�l�r. �çi�leri Bakanl�� (NKVD) Genrik Yagoda ve MK üyesi A. Yanukidze Eylül 1937'de darbe planlad�klar�n� ve rollerini itiraf ederler. Mare�al M. Tuhaçevski ve 8 subay tutuklan�r. Troçki, Buharin, Yagoda ve Rikov taraf�ndan yönetildikleri, daha kötüsü ise, Nazi Almanya's� ve Japonya ile kurduklar� ittifak� da itiraf ederler. Parti ve devlette kümelenmi� yap� de�ifre edilirken, bu kar��devrimcilerin güven bunal�m�n� körüklemek, karga�a yaratmak için namuslu bol�evik kadrolar�, masum sovyet insanlar�n�n da bu kar��devrimci yap�ya katarak hapsedildi�i, eziyet edildi�i, bir k�sm�n�nda idam edildi�i gerçe�i ile kar��la��l�r. Sorumlular aç��a ç�kar�larak hak ettikleri cezaya çarpt�r�l�r. Haks�z yere hapsedilmi�ler b�rak�l�r, itibarlar� iade edilir. Haks�z yere idam edilenlerin itibarlar� iade edilir ve bizzat Stalin, bu dönemin ma�durlar�ndan özür diler.

Partide ve devlette bu ar�nmaya ihtiyaç oldu�u ve bunun ertelenmesi halinde sosyalist anavatan�n y�k�mdan kurtulamayaca�� gibi, çok rezil bir yenilgiyle kar�� kar��ya b�rak�laca�� kesindir.

�ngiliz, Frans�z, K. Amerikal� emperyalistler Hitler Almanya's�n� ve Japonya'y� SSCB'ne sald�rmas� için te�vik edip cesaretlendirirler. SSCB'nin fa�ist sald�rgan devletlere kar�� ortak cephe kurma ve cayd�r�c� ad�mlar atmaya dair somut önerisine �ngiliz, Frans�z emperyalistleri, i�i a��rdan alarak oyalarlar. Bununla da yetinmeyip Hitler Almanya's�yla kimi anla�malar yaparlar. Bu geli�meleri gören SSCB, Hitler Almanya's�n�n �srarla istedi�i görü�me ve anla�ma teklifini kabul eder. SSCB'nin zamana ihtiyac� vard�r. Sava��n kaç�n�lmaz oldu�unu görür. Stalin, sava�a haz�rl�k için kimi tavizler al�p, kimi tavizler vererek 23 A�ustos 1939'da Almanya ile "sald�rmazl�k ve dostluk anla�mas�" imzalar.

Avrupa'y� k�sa zamanda ele geçiren, �ngilizleri adaya hapseden Alman emperyalistleri, SSCB'yi de k�sa zamanda (üç ayda) ele geçireceklerinin hesab�n� yapm��lard�. �ngilizler, SSCB'nin ancak 6 ay, ABD ise 3 ay Almanlara dayanabilece�ini var say�yorlard�. Troçki'de, Stalin önderli�indeki Bol�eviklerin içeride ve d��ar�da halklar nezdinde yaratt�klar� olumsuz ortamdan dolay� destek bulamayacaklar� için k�sa zamanda yenileceklerini söylüyordu.

Stalin'in önderli�indeki K�z�l Ordu SSCB'yi özgürle�tirmenin yan� s�ra, Do�u Avrupa'y� ve Almanya'y� da özgürle�tirmeyi ve fa�izmin tahakkümünden kurtarmay� da büyük bir özveriyle yürütür ve zafere ta��r. SSCB 20 milyondan fazla insan�n� kaybeder. Geride y�k�lm�� yak�lm��, �ehirler, köyler kal�r. A��r bir ekonomik y�k�mla kar�� kar��ya kal�r. Stalin ve Sovyet devleti bu gerçeklerden hareket ederek yeni bir sava� tehdidini savu�turacak, yeniden in�a çal��mas�na koyulur.

Sava��n ard�ndan, Bol�evik Parti'de, Sovyet devletinde güçlü bir kadrosal, kurumsal yenilenmeye ihtiyaç oldu�u görülse de, bu hakk�yla yerine getirilemez. Bol�evik Parti Kongresi dahi ancak 1952'de gerçekle�tirilebilir. Bu kongrede ekonomik ve siyasal anlamda kimi sapmalar oldu�u görülür. Stalin buna kar�� durur, ancak ömrü daha ileri bir sava��ma müsaade etmez. 5 Mart 1953'de ku�kulu bir �ekilde aram�zdan ayr�l�r. Stalin'in ölümü ard�ndan Bol�evik Parti'de ve SSCB'de ya�anan ihanet ve emperyalist kapitalist sisteme teslimiyete varan ilerleyi�i anlatmaya hiç ku�kusuz gerek yok.

Kru�çev, Brejnev ve ard�llar� i�çi s�n�f�n�n kurtulu� mücadelesine s�rt çevirirler. "Bar�� içinde bir arada ya�ama" temel savunusunu kendilerine k�lavuz ederek sosyalist kazan�mlara kar�� sald�r�ya geçerler. Her türlü iftiraya, yalana, çarp�tmaya ba�vururlar. Stalin'in Bol�evik Parti yönetimindeki, partideki ve Sovyet devletindeki yolda�lar�n� tasfiye ederler. SSCB'den onun ad�n� silmeye dahi giri�irler. Moskova'ya gelen bir Gürcünün Lenin'in mozolesini ziyaret ettikten sonra ailesine gönderdi�i mektupta çarp�c� bir �ekilde ifade etti�i gibi: "Lenin'in mozolesinin yan�na partiyi de (yani Stalin'i)" gömdüler. Ancak tüm karalama ve sald�r�lara ra�men Stalin'i Sovyet halklar�n�n beyninden ve yüre�inden silemediler.

Tahir Laçin yazd� | Devrim, zafer ve Stalin

�lgili Haberler