Sosyalist Aydın Kutsiye Bozoklar'ın kaleminden: Kolektif Yaşamak

Brecht’in Parti şiirini çoğumuz biliriz. “Parti biziz,/ Sen, ben, hepimiz./ Parti senin içinde kardeş,/ Parti kafandaki düşünce./ Sen nerede oturursan orası onun evi,/ Nerede sana saldırılarsa/ O’dur karşı koyan orada" diye tanımlar partiyi. Ve güzel tanımlar. Parti tek bireyin aklının yerine ortak aklın yürütülmesidir. Bireysel iradenin kolektif irade ile bütünleşmesidir. Gücünü buradan alır. Bu yüzden “O’dur gösteren/ bize gideceğimiz yolu. / İzleriz O’nu biz de senin gibi./ Bulamazsın doğru yolu bizsiz yürüme./ Yolların en çıkmazıdır/ bizsiz gidilen yol./ Bizden kopma sakın kardeş./ Belki biz yanılrız,/ belki sensin haklı./ Öyleyse kopma bizden!” derken çok haklıdır Brecht.

Partili olmak kolektif akılla eylemli yürümektir. Kuşkusuz eylemli yürümek; örgütlü yaşamak ve örgütlü çoğalmak demektir. Ortak kararlarla ortak hedefe ortak yürümek aynı zamanda hataları en aza indirmenin en etkili yoludur. Ortak duyma, ortak düşünme ve ortak karşı koyma insanı çoğaltır. Devrimcinin kendini sosyalizm hedefine doğru çizmesini sağlar. Partili yaşam sosyalist bireyin zenginliğidir.

Öte yandan devrimci birey kolektif eylem içinde gelişir. Eylemsizlik düşünmeyi durduran bir süreçtir. Aklın durması tükenmedir. Devrimcinin tükenmesi gerekçeler öne sürerek türlü biçimlerde düzene rıza göstermeye başladığında gerçekleşir. Böyle durumlarda eleştiri gerekçe üretmede bir bahane haline gelir.

(...)

Aşınmak ve eskimek kendini yeniden üretmemekten/ üretememekten kaynaklanır. Sevgide, işte, aşkta üretemeyen aşınır. Gelişmenin önünün tıkanması, hareketsizlik aşındırıcıdır. Gelişmeyen, değişmeyen, yenilenmeyen, geliştirerek değiştiremeyen alışkanlıklara yenik düşer. Alışkanlıklara yenik düşen reddi bilmez olur. Üretmemeyi olanaksızlıklarla açıklamak en kolay yoldur. Oysa önce kendimize bakmayı bilmemiz gerekmektedir. Bir Çin atasözü, "Eğer boş bir testi ile bir kafanın tokuşmasından kof bir ses çıkıyorsa suçu illa da testide aramamak gerekir" der. Birlikte değişmek ve değişirken gelişmeyi bir yaşama biçimine dönüştürmek hedeflenmelidir. Böyle olduğunda devrimci yaşamak mutluluk ve haz kaynağı haline gelir. Eylemsizlik hali hayatın kendini tekrarlayıp durması demektir.

Eylemli değişim içinse örgütlü olmak şarttır. Devrimci bakımından örgütlü olmak partili olmaktır.

(...)

Ortak idealler, ortak değerler, özgürlük projeleri, kurtuluş umutları ancak örgütlü mücadeleyle anlam kazanır. Küreselleşme olarak adlandırılan içinde yaşadığımız süreçte postmodernizmin bir felsefe ve dünya görüşü olarak öne sürülmesi rastlantı değildir. Çünkü bu dünya görüşü totalitarizm, iktidar karşıtlığı, büyük anlatıların sona erdiği önermesi ve daha pek çok gerekçeyle örgütlü mücadeleyi reddeder. Böyle bir mücadele olmadığında ise yüzlerce yıldır yönetme tecrübesini içselleştirmiş bir egemen düzeni alt etmenin olanağı yoktur.

Örgüt fikrinin her biçimde tasfiye edilmeye çalışıldığı bu süreçte paylaşılacağımız şeyler olarak insana ve özgürlüğe ilişkin duyarlılıklar bireysel davranışlar ve etik öne çıkarılır. Paylaşılanların epistemolojik değil ontolojik olduğu söylenir. Yani bilgimiz değil varoluşumuzdur. Böylece siyasal eylem kişiseldir ve bireysel varoluş olarak gündemdedir. Kişisel ve siyasal eylem sorunu, bir etik davranış biçimi olarak vardır.

Özgür yaşam iradesi, bireysel varoluş etiği, kişisel eylem egemenliği kendini var etmenin yolu olarak görülür. İnsanın gelecek tasarımlarını anlamsızlaştıran ve mücadeleyi iktidarsızlaştıran görüşlerdir bunlar. Örgütlü bir saldırganlığa örgütlü bir direnişle yanıt vermeyi reddeder. Eylemsizliği suskun kalmayı bir direniş biçimi olarak sunar. Konuşmak kabul etmek demektir, susmak ise tanımamak! Bu durum muhalif olanın bireyselleşmesi, örgütlü muhalefetin reddidir.

(...)

Örgütsüzlük fikri geri çekilme, savunma ya da yenilgi dönemlerinde yeniklik psikozunun bir dışavurumu olarak gündeme gelir. Ve çeşitli görünümlerle karşımıza çıkabilir. Bu anlamda ideolojik sağlamlık ve devrimci duruşun önemi bu koşullarda daha da artar. Çünkü bunalım dönemleri kişisel ve ideolojik bulaşıklıklara yol açar. Bu yüzden saflaşmak ve netleşmek pratik gereksinim haline gelir. Burada iman gücü ile yetinmek yerine birikim ve eleştirel bilgiye yaslanmak önem kazanır. İdeolojik sağlamlık da bu koşullarda anlamlıdır.

İdeoloji kişinin kendisini sahip olduğu dünya görüşü çerçevesinde anlamlandırması ve tanımlaması demektir. Bu bakımdan ideoloji yalnız dış dünyayı açıklamakla kalmaz, o ideoloji çerçevesinde yaşayan insana bir kimlik de verir. Burjuva ideolojisinin irdelenmesi ideolojinin nüfuz edici işlevini açıklıkla görmemizi sağlayabilir. İdeoloji başta gündelik hayat, olmak üzere hayatın her alanını kuşatır. Okuldan kışlaya her yerdedir. Bilince ve bilinç altına sirayet eder. Bu yüzden bilinç taşıma dediğimiz örgütlü karşı çıkışa gereksinim duyarız. Bu aynı zamanda karşı ideolojik mücadele demektir. Çünkü devrimci ideoloji girdiği her yerde varolan ve burjuva politikalarını realize etme mücadelesi veren egemen ideolojinin direnci ve saldırısı ile karşı karşıyadır.

Hiçbir ideoloji egemenlik savaşı vermeksizin diğer ideoloji ile aynı konumu paylaşmaz. İdeolojik mücadelede ittifak söz konusu olamaz. Bir ideolojiler savaşı olarak yaşanan Soğuk Savaşın sonu ideolojik uzlaşmanın yıkıcı etkisinin en can yakıcı göstergesidir. İdeolojilerin sadece mücadele stratejileri vardır. İdeoloji insanları kendisine çağırır. İdeolojik mücadelenin biçimi kavramlar düzeyinde gelişen toplumsal değişim mücadelesidir. Ve her ideoloji, adına konuştuğu politikanın meşrulaşması için çağrıda bulunur. Her ideoloji politik bir misyonu realize eder. Dolayısıyla ideolojik mücadele karşı ideolojiyi tanımaz, reddeder. İdeolojik netlik ve sağlamlık olmadan politik mücadelede başarıya ulaşılamaz.

Politikanın has aracı ise partidir. Parti ideolojik, politik, teorik yönetici bir merkeze ve stratejik bir hareket planına sahip olmak demektir. Sınıf mücadelesinin en belirleyici ifadesi partiler mücadelesidir. Lenin 1905 devrimi günlerinde yazdığı; “Sosyalist Parti ve Partisiz Devrimcilik" adlı yazısında; “Parti düşüncesi sosyalisttir" der netlikle. Örgütlü güce karşı örgütlü mücadele! Başka seçenek yoktur.

(...)

“İnsan düşüncesinin objektif gerçekliğe ulaşması ya da ulaşamaması sorunsalı kuramsal değil pratik bir sorundur. İnsan doğruyu, yani düşüncesinin gerçekliğini ve gücünü, bu dünyaya ait olduğunu pratikle kanıtlamalıdır. Pratikten soyutlanmış bir düşüncenin gerçekliği/ gerçek dışılığı tartışması skolastik bir sorundur" demişti Marx. Söylem değil, pratik devrimci faaliyet!. Sözler ve bağlılık sloganları yetmez, saptanmış taktiklere bağlı devrimci eylem!. Devrimci olmak, kolektif yaşamayı ve kolektif savaşmayı bilmektir. Yüzünü geleceğe dönmektir; hep birlikte, inançla eleştirellikten kopmayan sıkı disiplinle beraber yaşamak, beraber dövüşmek ve asla kendi payına gitmemektir. Kolektif yaşamayı güzelleştiren de budur.

Kutsiye Bozoklar, Sosyalizm, İnsan, Hayat, Akademi Yayınları, 2009