HAKİM, Ocak ayı Hayvan Hakları İhlalleri Raporu'nu açıkladı
Hayvan Hakları İzleme Komitesi Ocak ayı hayvan hakları ihlâlleri raporuna göre; en az 48 bin 348 yaşam hakkı gasp edildi, 47 hayvana işkence yapıldığı belirtildi.
Hayvan Hakları İzleme Komitesi (HAKİM) Ocak ayı hayvan hakları ihlâlleri raporunu, Taksim'de bulunan Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği'nde (CİSST) düzenledikleri basın toplantısıyla açıkladı.
Basın toplantısında 9 Kasım 2019 tarihinde geçirdiği kalp krizi sonucu hayatını kaybeden Hayvan Hakları İzleme Komitesi (HAKİM) Koordinatörü Burak Özgüner unutulmadı. Hazırladıkları hayvan haklar ihlalleri raporu Özgüner'e adandı.
'RAPORLAYAMADIĞIMIZ MİLYONLARCA HAK İHLALİ VAR'
HAKİM adına açıklamayı Hayvan Hakları ve Etiği Derneği'den Aslı Alpar okudu. Hayvanların yaşadıkları hak ihlallerinin çok azına medyada yer verildiğini söyleyen Alpar, "Bu yüzden raporlayamadığımız milyonlarca hak ihlali var. Bugün, mezbahalarda, barınaklarda, süt ve yumurta çiftliklerinde, balıkçılıkta, avcılıkta, hayvanat bahçelerinde, faytonlarda ve taşımacılıkta, yunus parklarında, tematik akvaryumlarda, kürk çiftliklerinde, deney laboratuvarlarında, yurtiçi ve yurtdışı hayvan nakillerinde, ipek böcekçiliğinde, arıcılıkta, 'bohçacılık' adı altında yürütülen böcek toplamaları ve kurbağa, salyangoz toplayıcılığındaki rutin şiddet medyaya yansımıyor. Oysa bu merkezlerde ve endüstrilerde çok yoğun bir şekilde ölüme, işkenceye varan hak ihlâlleri yaşanıyor" dedi.
Hak ihlâllerine neden olan kamu, özel ve yerel yönetim idarecilerinin hiçbir şekilde yargı önüne çıkarılmadığını kaydeden Alpar, "Bu haksız fillere devletçe göz yumulduğunu ve tüm bu ihlallerin mevzuatla meşru bir zemine oturtulduğunu görüyoruz. Bu cezasızlık ortamında, buna zemin hazırlayan insan merkezci ve türcü zihniyet de işkencecileri, tecavüzcüleri, hak gaspçılarını yüreklendirmeye devam ediyor; yaşama ve hayvanlara karşı işlenen bu suçlar, âdeta devlet koruması altında işleniyor. Tüm bu ihlâllerin, sanki öznesi hayvan olmayan sıradan konular gibi, başka kanunlarla düzenlendiğini görüyoruz. Adaletin hayvanlar için işletilebilmesi için de yasanın bir an önce düzenlenmesi gerekiyor" diye konuştu.
'EN AZ 48 BİN 348 YAŞAM HAKKI GASBI YAŞANDI'
Ocak ayında, en az 48 bin 348 yaşam hakkı gasbı raporlandığına dikkat çeken Alpar, "Bu sayısal verilere, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından Ocak ayı hayvancılık verileri açıklanmadığı için mezbahalarda öldürülen hayvanların sayısını eklenememiştir. Raporda kaydedilen yaşam hakkı ihlâlleri; toplu zehirleme, kesici ve delici maddelerle ve ateşli silahla öldürme, cinsel şiddet, deri yüzme, balık ağına takılarak boğulmaya sebebiyet verme, sert cisimle şiddet uygulayarak öldürme, uzuv kesme ve ihmal nedeniyle ölümleri içermektedir. Ancak bilinmelidir ki mezbahalarda, balıkçılıkta, barınaklarda, hayvanat bahçelerinde, şirketlerin ve üniversitelerin araştırma laboratuvarlarında, eğitimlerde kayıtlı ve kayıtdışı olarak milyonlarca hayvan katledilmektedir. Fakat bu yaşam hakkı gasplarına dair 'resmî' veriler, ancak bir sonraki yıl yayınlanmaktadır" dedi.
47 İŞKENCE VAKASI
Bir aylık raporda, en az 47 işkence vakasının kaydedildiğinibelirten Alpar, "İşkence olarak tanımlanan hak ihlâlleri ise hayvan toplama sırasında uygulanan fiziksel ve psikolojik şiddet, ateşli silahla yaralama, yakma, kulak kesme, köpek dövüştürme, darp, kesici ve delici aletlerle, saldırılar olarak karşımıza çıkmıştır. Ancak deney laboratuvarlarında, hayvan dövüşlerinde, sevk esnasında, süt çiftliklerinde, kürk çiftliklerinde, mezbahalarda devlet koruması ile hayvanların tutsak edildiği tesislerde, mekânlarda, hayvanlara yönelik sistematik, rutin bir işkencenin olduğunu biliyoruz. Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan elde edilen veriye göre 2019 yılı Kasım ayına kadar 7 milyon 174 bin 352 hayvan yurtiçi sevk sırasında işkenceye maruz bırakılmıştır. Resmi olmayan verilere göre 2019 yılında, sadece adalarda 1400'den fazla at faytona koşturulma esnasında eziyet görmüştür" diye belirtti.
EN AZ 29 BİN 804 HAYVANIN ÖZGÜRLÜĞÜ KISITLANDI
En az 29 bin 804 özgürlüğü kısıtlama vakasının raporlandığına dikkat çeken Alpar, "Türkiye'de hâlâ faal olan 10 yunus parkında ise en az 50 yunusun, 51 kürklü fokun, 6 mors ve 4 beyaz balinanın tutsak edildiğini, 41 hayvanat bahçesinde de en az 16 bin hayvanın esir tutulduğunu biliyoruz. Ancak hayvanat bahçeleri, tematik akvaryumlar ve yunus parkları ile ilgili güncel veriye, yetkili olan Tarım ve Orman Bakanlığı üzerinden CİMER aracılığıyla ulaşamıyoruz; bilgi edinme başvurularımız her seferinde cevapsız bırakılıyor. TÜİK verilerine bakıldığında ise, sadece 2019'da 1 milyar 265 milyon 415 bin 285 sığır, manda, koyun, keçi, tavuk ve hindinin özgürlüğünün kısıtlandığını görülmektedir. Hiçbir canlının başka canlıların menfaati gözetilerek özgürlüğünün kısıtlanamaması gerektiğini düşünüyoruz" ifadelerini kullandı.
MEDYAYA YANSIYAN EN AZ 2 CİNSEL ŞİDDET VAKASI RAPORLANDI
Medyaya yansıyan en az 2 cinsel şiddet vakası raporlanabildiğini belirten Alpar, "Ancak Türkiye'de tecavüz edilen hayvanlar arasında ineklerin, eşeklerin, koyunların, tavukların, ördeklerin, atların olduğu ve hayvana tecavüzün her gün gerçekleştiği de toplumun tüm kesimlerince bilinen ve kanıtlanamadığı için medyaya yansıyamayan, erkekliğin dokunulmazlığı gerekçesiyle üstü örtülen bir gerçekliktir.
Bu raporda "sunî tohumlama" diye bilinen cinsel şiddet vakalarına ise veri eksikliği nedeniyle yer verilememiştir. TÜİK verilerine göre 2019 yılının Ekim ayına kadar 2 milyon 90 bin 771 hayvan bu cinsel şiddete maruz bırakılmıştır" dedi.
HAYVAN DENEYLERİ İLE İLGİLİ VERİLER 2017 YILINDAN BERİ AÇIKLANMIYOR
Alpar, beden dokunulmazlığının ihlaline ilişkin bazı vakalar tespit edildiğini ancak bu konuda sayısal bir veriye ulaşılamadığını aktardı. Alpar, "Yine hayvan deneylerinde ve kuyruk, kulak, boynuz ve gaga kesme gibi hayvan endüstrisi müdahalelerinde kaç hayvanın beden dokunulmazlığının ihlâl edildiğine dair herhangi bir güvenilir veri bulunmamaktadır. Hayvan Deneyleri Merkezi Etik Kurulu (HADMEK) her sene açıklaması gereken hayvan deneyleri ile ilgili verileri 2017 yılından beri açıklamamaktadır. Bu rapora yün ve tiftik çiftliklerinde beden dokunulmazlığı ihlal edilen hayvan sayıları da eklenememiştir; TÜİK'ten alınan verilere göre sadece 2019 yılında kırkılma esnasında beden dokunulmazlığı ihlal edilen hayvan sayısı 47 milyon 913 bin 69'dur" değerlendirmesinde bulundu.
BELEDİYE ÇALIŞANLARI VE KAMU GÖREVLİLERİ TARAFINDAN 4 İHLAL
Yine Ocak ayı içinde belediye çalışanları ve kamu görevlileri eliyle yaşanan 4 ihlal vakası raporlandığına dikkat çeken Alpar, "Bu vakalardan biri özel harekat polisi tarafından bir köpeğin vurulması, bir diğeri ise belediye çalışanının bir köpeği öldürmesidir. Türkiye genelinde yerel yönetimlerin hiçbir gerekliliği ve tıbbî açıklaması yokken, son derece kontrolsüz bir şekilde sokak hayvanlarını ölümcül sonuçları olan anestezik maddeler ile topladığı da bilinen bir gerçekliktir. Soykırım boyutlarına varan bu ölümlerle ilgili hiçbir veri mevcut değildir. Kontrolsüz ve hayvan sağlığıyla uzaktan yakından alakası olmayan şahıslarca ve mobil kliniklerce uygulanan anesteziklerin her zaman yaşama kastı vardır" diye konuştu.
'HAYVANLARIN SESİ OLMAYA DEVAM EDECEĞİZ'
"Hayvanların hakları her gün insanlar tarafından yok sayılıyor" diyen Alpar sözlerini şöyle sürdürdü: "Hayvanların hukuksal olarak 'mal' statüsünde olması hayvanların yaşadıkları ihlallerin yaptırım ile sonuçlanmasının önünü tıkıyor. Bu bir aylık rapor bize hayvana yönelik şiddetin münferit olmadığını, aksine toplumsal bir sorun olduğunu gösteriyor. Hayvanların haklarının bir an önce geri verilmesi gerekiyor. Değiştirilmesi gündemde olan hayvan hakları yasasının hayvanların lehine sonuçlanması için herkesin süreci takip etmesi ve sürece dahil olması çok önemli. Unutmayalım ki bizler hayvanlara merhamet değil adalet borçluyuz.Tüm canlılar için topyekûn özgürlük arayışında olduğumuzu bir kez daha ifade ediyoruz. Hayatın her alanında katledilen, sömürülen, hakları görmezden gelinen hayvanların sesi olmaya devam edeceğiz."