GÜNCEL

Deprem gerçe�i paneli: �stanbul depreminde de emekçi mahallelere yard�m gelmeyecek

�STANBUL - ETHA
26 Mart 2023 Pazar

1 May�s Mahallesinde düzenlenen deprem gerçekli�i ve mücadele yöntemlerinin tart��ld�� panelde, devletin �rkç�, fa�ist ve ayr�mc� politikalar� nedeniyle Arap, Kürt, Alevi halklar�n�n, yoksullar�n bulundu�u deprem bölgelerine gitmeyerek, halk� ölüme terk etti�inin alt� çizildi. 1 May�s Mahallesi gibi emekçi mahallelerin y�llard�r kentsel dönü�üm ad� alt�nda ranta ve sermayeye aç�lmak istendi�inin alt� çizilen panelde, olas� �stanbul depremine haz�rl��n önemine i�aret edildi, örgütlü mücadele ve dayan��man�n önemine vurgu yap�ld�.

Halktan Halka Dayan��ma �nisiyatifi, 1 May�s Mahallesinde "Deprem ve gelece�imiz. 1 May�s Mahallesi depreme haz�r m�?" ba�l�kl� bir panel düzenledi. Mahalledeki deprem toplanma alan� olan Deniz Gezmi� Park� içerisindeki Erdal Eren Kültür Merkezinde gerçekle�en panelin moderatörlü�ünü BEKSAV E�ba�kan� Canan Kaplan yapt�. Panele, Polen Ekoloji Kolektifi'nden Cemil Aksu, Mimar Doç. Dr. Gül Köksal, Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) E� Genel Ba�kan� Özlem Gümü�ta� ve avukat �brahim Aksoy sunumlar�yla kat�ld�.

Panelde Mara� merkezli depremde ya�ananlar�n anlat�ld�� sinevizyon gösterimi yap�ld�. Sinevizyonda devletin günlerce gitmedi�i, AFAD'�n yard�mlara kar��l�k vermedi�ini aktaran depremzedelerin konu�malar� yer ald�. Özellikle Antakya Samanda�'da 40. gün yürüyü�ü s�ras�nda salonda alk��lar yükseldi.

KÖKSAL: OHAL �LE 126 NOLU KARARNAME ÇIKARILDI
�lk sözü alan mimar Doç. Dr. Gül Köksal, AKP'nin iktidara geldi�i 2000'lerden sonra �mar Aflar� ve 2018'den itibaren uygulamaya geçen �mar Bar�� ile kat yükseltme haklar� tan�d��n�, bunun da yap� niteli�ini olumsuz etkiledi�ini söyledi. Deprem sonras� ilk olarak OHAL ilan edildi�ini ve ard�ndan ekolojiyi talan eden 126 Nolu Cumhurba�kanl�� Kararnamesini hat�rlatan Köksal, insanlara geçici veya kal�c� bir ya�am alan� yap�lmayarak kentlerin bo�alt�lmak istendi�ine dikkat çekti.

'�NSANLAR HAK ARAMAKTAN UZAKLA�TIRILDI'
AKP'nin kentle�me, mekan ve ya�am politikas�n�n e�itsizlik ve ayr�mc�l�k üzerine kurulu oldu�unu söyleyen Köksal, "Haklar�n� arayan insanlar�n haklar�n� aramaktan nas�l uzakla�t�r�ld��n� görüyoruz. Özellikle y�k�m�n ve kültürel de�erlerin yo�un oldu�u Antakya'da süreç Diyarbak�r Sur'daki süreçle çok paralel. Orada kentsel dönü�ümün nas�l i�ledi�ini, mülksüzle�tirmeye, insanlar�n yerinden edildi�ine tan�k olduk" ifadelerini kulland�.

'SORUN HÜKÜMET�N DE��MES�YLE ÇÖZÜLMEYECEK'
Köksal, seçimlerde iktidar de�i�ikli�in bu yasalar�n de�i�tirilmesi bak�m�ndan pek bir kar��l�� olmad��n� vurgulayarak, "Burjuva hukukun nas�l bir kar��l�� oldu�unu biliyoruz geçmi� deneyimlerden" diye ekledi.

'�NSANCA YA�AM ALANLARI �Ç�N ÖRGÜTLENMEL�Y�Z'
�nsan ve di�er canl� türlerinin ortak ya�ayabilece�i ya�am alanlar�n�n kurulmas� ve bu yap�lan güvenli olmas�n�n sa�lanmas�n�n maliyetinin yüksek oldu�unu ve bu maliyetin ki�ilere yüklenmek istendi�ini söyleyen Köksal, bu maliyetlerin kamu kaynaklar�ndan kar��lanmas�n�, kent ve ya�am hakk� talebi olarak siyasi iktidardan istenmesinin önemine i�aret etti. Köksal, bu talebin kar��lanmas� için bask� kurmak ve örgütlenmek gerekti�ini vurgulad�.

'DAYANI�MA, POL�T�K TEMEL HAKLAR ÇERÇEVES�NDE OLMALI'
Politik hak mücadelesinin önemine dikkat çeken Köksal, mahalle dayan��mas�na i�aret etti. Köksal, "Bulundu�umuz odadan ç�karak ba�layan bir çerçevenin geni�lemesinden bahsediyoruz. Sadece dayan��man�n kendisinin 'dayan��ma' olarak de�il teknik, hukuki, politik ve kamu yarar�na bütçenin kullan�lmas�, evlerin iyile�tirilmesi temel haklar� çerçevesinde dayan��man�n gerçekle�mesi laz�m" dedi.

AKSU: EVLER�M�Z MEZARIMIZ OLDU, DEVLET KURTARMAYA GELMED�
Ard�ndan Polen Ekoloji Kolektifi'nden Cemil Aksu söz ald�. Deprem bölgesinde çal��malara kat�lan Aksu, 6 �ubat depremlerinin iki �eyi gösterdi�ini söyledi. Aksu, "Y�llarca çal��p, di�imizden t�rna��m�zdan art�rarak ald��m�z binalar bizim mezar�m�z oldu. �kinci bir gerçek de bizi kurtarmaya devlet gelmedi. 50 gün geçmesine ra�men devletin gitmedi�i yerler var. Bu iki trajik nokta üzerinden bizim gelece�imizi dü�ünmemiz laz�m" dedi.

Bilim insanlar�n�n �stanbul'da çok yak�n zamanda deprem ya�anaca�� yönündeki aç�klamalar�n� hat�rlatan Aksu, �stanbul'daki nüfus ve bina yo�unlu�unu ile trafik ke�meke�ine i�aret ederek, y�k�m�n Mara� merkezli depremlerden daha y�k�c� olabilece�ini söyledi. "�stanbul depremine haz�r m�y�z" sorusunun "canl� kalacak m�y�z kalmayacak m�y�z" �eklinde de ifade edilebilece�ini kaydeden Aksu, bu depremin tüm Türkiye'yi etkileyece�ini belirtti.

'TEMEL SORUNLARIMIZI TEK TEK AMA ÖRGÜTLÜ DÜ�ÜNMEL�Y�Z'
Kentsel dönü�üm projelerini hat�rlatan Aksu, "En temel sorun bilgi sorunu. Haklar�m�z, nerede ya��yoruz, zeminimiz ne, hak kayb� olmadan sa�l�kl�, güvenli bir mahallede, bir binada ya�aman�n ko�ullar� nelerdir. Bunlar üzerine tek tek dü�ünmemiz de yetmiyor mahalleli olarak, �stanbullu olarak ve Türkiyeli olarak dü�ünmeliyiz. Bu üç ölçekli dü�ünmezsek ya�anan felaketten etkilenmeme �ans�m�z yok" dedi.

'SADECE OTURDU�UNUZ B�NANIN SA�LAM OLMASI ÖNEML� DE��L'
Naz�m plan�na göre 1 May�s Mahallesinin zeminin sa�lam oldu�unu belirten Aksu, Marmara Denizine k�y�s� olan ilçelerde durumun daha kötü oldu�u bilgilerini payla�t�. Zeminin yan� s�ra binalar�n durumunun da önemli oldu�una dikkat çeken Aksu, "'99 depreminden sonra bina denetleme yasalar� ç�kt�, ondan önceki binalar�n kötü oldu�unu biliyoruz. Ondan sonra yap�lan binalar da denetimsiz. Belediyeler sürekli imar plan� de�i�tirdi, imar aff� getirdi" sözleriyle yap� denetiminin olmamas�n�n deprem bak�m�ndan ne tür riskler olu�turdu�una i�aret etti.

Mevcut binalar�n yüzde 21'inin iyi oldu�unu söyleyen Aksu, ki�inin ya�ad�� binan�n iyi olmas�n� da yeterli olmad��n� yandaki binalar�n y�k�lmas�n�n da büyük bir tehdit olu�turdu�unu belirterek, mahalleye ula�an yollar�n sa�lam olmamas�n�n, etrafta ya�anan büyük y�k�m�n ula��m�, g�da ve su tedarikini olumsuz etkileyece�ini vurgulad�.

'1 MAYIS'IN TAR�H� VAR VE DEVLET DEPREMDE KURTARMAYA GELMEYECEK'
Depremin ard�ndan insanlar�n toplanabilece�i güvenli alanlara in�aatlar yap�ld��n� hat�rlatan Aksu, Antakya'da özel okullar, yurtlar, belediye binalar�n�, hastaneler ve çok say�da devlet kurumunun y�k�ld��na tan�kl�k ettiklerini belirterek �stanbul'da da benzer bir tablonun ya�anabilece�ine i�aret etti.

Belediyeler ve iktidar�n, "evlerinizi müteahhide verin, oradan kat al�rs�n�z" d��nda bir seçenek sunmad��n�, bunun kentsel dönü�üm olmad��n�n alt�n� çizen Aksu, "Depreme dayan�kl� m�, su toplar m�, jeolojik olarak konumu ne, bunlar� bilemeyebiliriz. Ama devlet biliyor. �mar iznini veriyor, planlamas�n� yap�yor. Bunlar� kim yap�yorsa felaketin sorumlusudur" sözleriyle ya�anan ölümlerin sorumlular�n� hat�rlatt�.

�mar aff� düzenlemesinde yer alan ve olu�acak bir felaketten tek tek insanlar� sorumlu k�lan maddeyi hat�rlatan Aksu, "Bir dava durumu oldu�unda sözle�meyi gösterecek, 'sorumluluk alarak �mar Aff�ndan yararland�n' diyecek. Devlet daha do�rusu hükümet bizi resmen tuza�a dü�ürdü" dedi. Kentsel dönü�ümün 2002'den sonra Türkiye'nin temel gündemi oldu�unu, emekçilerin ya�ad�klar� alanlardan kentlerin d��na sürüldü�ünü vurgulayan Aksu, 1 May�s Mahallesinde yap�lan Finans Merkezi örne�ini vererek, emekçilerin ya�ad�� bölgelerin üst gelir gruplar�na uygun alanlar haline getirdi�ini söyledi.

Depremin ard�ndan Arap Alevileri, Kürtler ve Alevi halk�n�n ya�ad�� bölgelerde devlet taraf�ndan kaderine terk edildi�ini ve kurtarma çal��mas� yap�lmad��n� vurgulayan Aksu, "Nas�l ki Antakya'da Arap Alevileri, Mara�'ta, Ad�yaman'da, Malatya'da Kürtleri kurtarmaya gitmedilerse 1 May�s'takileri de, Gazi, Sar�gazi, Armutlu, Nurtepe'dekileri de kurtarmayacaklar. Devlet Kürtlere, Alevilere, Romanlara yakla��m�n� deprem zamanlar� da sürdürüyor. Böyle bir zihniyetle kar�� kar��yay�z."

Aksu, dayan��man�n ve örgütlü mücadelenin de önemine dikkat çekerek ça�r� yapt�.

AKSOY: NEOL�BERAL POL�T�KALAR YA�AM ALANLARIMIZI METAYA DÖNÜ�TÜRDÜ
Avukat �brahim Aksoy, 1980'li y�llara tekabül eden neoliberal politikalarla dünya kapitalizminin mekan� insanlar�n ya�ad��, hayat�n� sürdürdü�ü yerler olmaktan ç�kar�p al�n�p, sat�labilir, piyasada de�eri olan metaya dönü�türdü�ünü söyledi. AKP döneminde bu sürecin tam bir kurals�zl�k içinde vah�ice yap�ld��n� kaydeden Aksoy, dünyan�n her yerinde vah�ice uygulanan kentsel dönü�ümün Türkiye'de daha vah�i oldu�unun alt�n� çizdi. Kentsel dönü�ümle ilgili 6306 say�l� yasaya i�aret eden Aksoy, "Bu yasa kesinlikle depreme güvenli konutlar üretmek için özellikle toplumun alt gelirli gruplar�na, yoksullar�na yönelik politika için kullan�lm�yor tam tersine sermaye birikim modeli, yoksuldan al�p zengine vermek amac�yla kullan�l�yor" vurgusu yapt�.

1 May�s Mahallesinin devlete ra�men kurulu� sürecini hat�rlatan Aksoy, devrimcilerin in�a etti�i mahallenin ideolojisi nedeniyle de defalarca hedef al�nd��n� an�msatt�. Tasfiye gerekçelerinin, "terör bölgesi", "çökme var", "buralar yozla�t�" oldu�unu söyleyen Aksoy; uyu�turucu, kumar, kad�nlar�n seks i�çili�ine zorlanmas�na kar�� mahallelinin y�llarca mücadele etti�ini belirtti. Aksoy, 1 May�s Mahallesinin kurulu� sürecinde yürütülen mücadeleye i�aret ederek, ayn� �ekilde mücadele edilmesi gerekti�ini söyledi.

GÜMÜ�TA�: YA�AMIN YEN�DEN KURULAB�LMES� ÇALI�MASINI PAYLA�TIK
ESP E� Genel Ba�kan� Özlem Gümü�ta� da depremde ihmal sonucu katledilenleri anarak söze ba�lad�. Depremi katliama dönü�türen gerçekler ��nda depreme haz�rl�kl� olunup olunmad��n� konu�tuklar�n� söyleyen Gümü�ta�, partisi ESP ve çok say�da devrimci demokrat örgütün depremin hemen ard�ndan dayan��ma için deprem bölgesindeki halk�n yan�na ko�tu�unu hat�rlatt�. Gönüllülere ça�r� yapt�klar�n�, ihtiyaçlar� kar��lamaya çal��t�klar�n�, kurulan gönüllü a�lar�yla deprem bölgelerine ula��m� sa�lad�klar�n� an�msatan Gümü�ta�, "Y�k�lan enkaz�n kald�r�lmas� ve ya�am�n yeniden kurulabilmesi çal��mas�n� payla�t�k" dedi.

'�LK ÜÇ GÜN HERHANG� B�R YARDIM EK�B� GÖRÜLMED�'
Depremin ac�s� ve öfkesinin güncel oldu�unu söyleyen Gümü�ta�, "Deprem bölgesinde devletin s�n�fta kald�� ve devletin bu bölgelerde hiçbir biçimde halk�m�z�n yard�m�na ko�mad��, depremi katliama dönü�türen en net söz. Halk�m�z�n ilk üç gün boyunca herhangi bir yard�m ekibi, enkaz kurtarma çal��malar�na gelen insanlar görmeksizin; aç, susuz, so�uk hava ko�ullar�nda kar��la�t�� gerçe�i tarif eden �u; 'enkaz var devlet yok, canl� var devlet yok'" ifadelerini kulland�.

'DEVLET�N POL�T�KALARI DEPREM� KATL�AMA DÖNÜ�TÜRDÜ'
�lerleyen günlerde ise devletin deprem bölgesini, afet bölgesi ilan ederek tüm mekanizmalar� devreye sokarak halk� ya�atmak yerine OHAL ilan etti�ini söyleyen Gümü�ta�, "Yard�m için gelenlerin kente giri�ini engellemek için kulland�, yard�m t�rlar�n� engellemek için kulland�, yard�m malzemelerini koydu�umuz depolara kayyum atamak için kulland�, açl�ktan ölmemek için marketlerden ihtiyac�n� alan halk�m�za polis zoruyla, asker zoruyla sald�rmak için kulland�. Göçmenleri ya�mac� ilan ederek halk�m�z� bölmek için kulland�. Hiçbir makineyi kullanmazken hapishanelerdeki tutsaklar� 'kaçmaya çal��yorlar' diyerek kur�una dizmek için kulland�. Bu tablo içinde yaram�z� sarmaya, depremin felakete dönmesini engellemeye çal��t�k. Ama devletin ihmalkarl��, ayr�mc� politikalar� ve sald�rganl�� içinde katliama dönü�tü. Say�lar�n� tam bilemiyoruz ama 100 bini a�k�n insan�m�z can�ndan oldu. Co�rafyam�z�n çok önemli bir bölümü haritadan silindi. Hala enkazlar alt�nda insanlar�m�z var ve enkazlara hafriyat muamelesi yap�larak, defnetmek istedi�imiz insanlara moloz muamelesi yap�larak onlar�n üstünde yeni TOK�'leri binalar� kurman�n in�as�na giri�ilmi� oldu" dedi.

Bu tablodan birinci derece sorumlu olan�n AKP-MHP fa�ist iktidar� oldu�unu söyleyen Gümü�ta�, "devlet nerede" sorusuna verilecek yan�t�n az önce sayd�klar� oldu�unu dile getirdi.

'DEVLET YETERS�Z DE��L DEVLET�N POL�T�KASI BU'
Devletin mevcut yap�s�n�n depremi engelleme, y�k�m� durdurma yetene�ine ve yetisine sahip olmad��n�n alt�n� çizen Gümü�ta�, sadece bir tak�m yetersizlik ve bürokratik hantall�k sorunu olmad��n� söyledi. "Bu tam olarak devletin �rkç�, ayr�mc� politikas�n�n bir sonucudur" diyen Gümü�ta�, depremin etkili oldu�u kentlerde Arap Alevi'si, Kürt, Alevi halk�n�n a��rl�kl� ya�ad��n� hat�rlatarak �rkç�, sömürgeci, fa�ist gelene�iyle kas�tl� ve planl� bir tutumla yard�m etmedi�ini vurgulad�. Yine yoksul halk�n bulundu�u bölgelere yard�m göndermezken, marketlerin ba��nda askerlerin nöbet tuttu�unu hat�rlatan Gümü�ta�, bunun da burjuva yap�n�n bir parças� oldu�unu belirtti.

'HALKIMIZ KEND� DAYANI�MASINA DAYANARAK YA�AMINI SÜRDÜRÜYOR'
"Peki bu ko�ullarda ya�amay� ve ya�atmay� nas�l ba�araca��z" diye soran Gümü�ta�, esas olarak bu tart��malar� gerekti�ini vurgulad�. Bu tart��may� deprem bölgelerinde de yürüttüklerini dile getiren Gümü�ta�, "�öyle bir tablo var. Halk�m�z kendi dayan��mas�na dayanarak, birbirini koruyup kollayarak ya�am�n� sürdürüyor. Ve devlet bu bölgelere hiç gelmezken, elindekiyle bu bölgelere ko�an devrimcilerin, demokratik kitle örgütlerinin, her yerden bir �eyler gönderen halk�m�z�n gönderdikleriyle ya�amaya çal��yor. Bunlar� payla�arak, geli�ini kendi içinde örgütleyip, da��tarak kurduklar� ya�am alanlar�nda kendi iç örgütlerini kurup ihtiyaçlar�n� tespit ederek, dayan��ma merkezlerine ihtiyaç duyduklar� sa�l�kç�lar�, e�itimcileri, psikologlar�, doktorlar� bildirerek, gönüllülerin sundu�u hizmetlerden yararlanarak ba�ka bir ya�am mücadelesiyle yürütüyor. Ve ayn� zamanda devletin de �iddetli biçimde durdurmaya çal��t�� dayan��ma a�lar�yla, devletin d��nda hepimizin evlerini mezar�na çeviren fa�ist devlet kar��s�nda kendi özsavunmas�n�, sosyal, toplumsal örgütlenmesini kurarak yol almaya çal��yor. Bunu birbiriyle ba�lant�l� hale getirmeye çal��yor" ifadelerini kulland�. Samanda�'da gerçekle�en, "Buraday�z, gitmiyoruz" �iarl� 40. gün yürüyü�ünü örnek gösterdi.

'KEND�M�Z� KORUMAK �Ç�N ÖRGÜTLENMEM�Z GEREK�YOR'
Gümü�ta�, deprem öncesinde halk örgütlenmesi bak�m�ndan yap�lmas� gerekenlere de i�aret etti: "�imdiden afet gönüllü, arama-kurtarma e�itimlerini mahalle halk� olarak almak, uzmanl�k birikimi geli�tirmek hepimizin gündemi ve görevi. Bu mahalleye de devlet gelmeyecek. �stanbul'da Alevi, Kürt, yoksul halk�m�z�n ya�ad�� pek çok mahalle ba�ka bir kentsel dönü�üm projesiyle ya�ma ve talana aç�lmaya, sermaye hizmetine sunulmak isteniyor. Y�k�m�n böyle bir f�rsata çevrilece�i tüm semtlerimiz için geçerli. Dolay�s�yla burada ya�ayaca��m�z do�al afet kar��s�nda kendimizi korumak örgütlenmek geçiyor. Mahallenin kurulu� tarihini nas�l direni� tarihine dönü�türdüysek ayn� biçimde örgütlülü�ü burada yükseltmeye ihtiyac�m�z var."

Sunumlar�n ard�ndan soru ve cevaplara geçildi, izleyiciler de ald�klar� sözlerle panele katk� sundu.

Deprem gerçe�i paneli: �stanbul depreminde de emekçi mahallelere yard�m gelmeyecek

�lgili Haberler