ÇEVİRİ | Kolombiya'da ilerici koalisyon gerçek bir değişim vadediyor
Yakın zaman önce çıkan iki anket Gustavo Petro'nun 29 Mayıs'taki seçimleri ilk turda kazanacağını gösteriyor. Anketlerden biri Petro'yu destekleyen olası seçmenlerin yüzde 37 olduğuna işaret ediyor. Ardından Kolombiya Takımı koalisyonunun adayı Federico Gutierrez yüzde 19'luk oyla geliyor. Başka bir anket ise Petro'ya yüzde 32 ve Gutierrez'e yüzde 23 oranında destek verildiğini gösteriyor.
Kolombiya'da Gustavo Petro ve Francia Marquez 24 Mart'ta sırasıyla başkan ve başkan yardımcısı olarak 29 Mayıs'ta gerçekleşecek seçimler için kayıt oldular. Tarihi Pakt adına konuşan Petro, "Bugün Kolombiya tarihini gerçekten değiştirme sözü veren bir kampanyanın ilk günü" sözlerini kullandı.
Kendisi, esasen, katletmelerin, kaybetmelerin ve mülksüzleştirmenin bir gün ortadan kalkacağı teklifini sunuyordu. Ve buna göre bundan sonra seçimler sadece oligarklar eyaletine özgü olmayacaktı. Gerçek demokrasi, ABD yetkililerinin düzenli olarak ilan ettiği Kolombiya demokrasisinin bu içi boş versiyonu ile yer değiştirecekti.
Tarihi Pakt kampanyası 13 Mart'taki ön seçimlerde başarılı bir sonuç aldı. Koalisyonun ön seçimlerinde oy veren 5,6 milyon Kolombiyalının 4,5 milyonu başkanlık adayı olarak Petro'yu seçti. Dikkat çekici bir şekilde bunların 783 bin 160'ı aynı pozisyon için Francia Marquez'i tercih etti. Daha sonra, elbette Petro onu yanında yürüyen dostu olarak başkan yardımcısı pozisyonuna seçti.
Ön seçimin diğer sonuçları ise şöyleydi: Sağcı Kolombiya Takımı koalisyonu için oy veren 4 milyon insanın 2,2 milyonu (yüzde 54,2'si) Federico Gutierrez'i koalisyonun başkan adayı olarak seçti. Toplam 2,2 milyonu bulan Umudun Merkezi koalisyonuna sadık Kolombiyalılar, 723 bin 84 oyla (yüzde 33,5) Sergio Fajardo'yu başkan adayı olarak belirledi. Bireysel ya da diğer koalisyonların adayı olarak yarışan başkan adaylarını ilan eden diğer sonuçlar da açıklandı.
13 Mart'ta aynı zamanda seçmenler Senato'daki 108 koltuğu ve Temsilciler Meclisi'ndeki 187 koltuğu doldurmak için oy kullandı. Senato oylamasında Tarihi Pakt 2,7 milyon oy ve 21 koltukla birinci geldi. Muhafazakar Parti 2,2 milyon oy ve 15 koltukla onu takip etti. Liberal Parti 2,1 milyon oy ve 15 koltukla üçüncü sırada yer aldı. Temsilciler Meclisi delegeleri için yapılan oylamada ise 33 koltuk Liberal Parti'ye, 29 koltuk Tarihi Pakt'a ve 27 koltuk Muhafazakar Parti adaylarına gitti.
Yeni Kongre'ye katılan çoğu yasama vekilinin pek çok farklı politik grubu temsil ediyor olmasından dolayı Tarihi Pakt yasama vekillerinin kendi işlerini yapması için ittifaklar kurmaları gerekecek.
Eski bir M-19 kent gerillası ve Bogota eski belediye başkanı Petro, Kolombiya Senatosu'nda görev almıştı. Orada kendini, Kolombiya siyasetinin aşırı sağ kanadına öncülük yapan ve bu kesimin şahsında karakterize olduğu, iki dönem görev yapan eski başkan Alvaro Uribe'nin amansız bir hasmı olarak konumlandırdı. 2018'de, bir Uribe figürü ve şimdi görevden ayrılmak üzere olan başkan Ivan Duque, ikinci tur oylamada Petro'yu 10,3 milyon oya karşılık 8 milyon oyla mağlup etmişti. Petro'nun ilk başkanlık kampanyası, oluşumuna şekil vermede kendisinin de yer aldığı tamamen yeni Tarihi Pakt'ın da ilk görücüye çıkışı.
İlericilere göre Tarihi Pakt bu yılın yıldızı olacak güçte. Francia Marquez'in kendisi, üçüncü büyük koalisyonun adayı Sergio Fajardo'dan daha fazla başkanlık oyu topladı. Marquez ailesi Afrikalı olan 39 yaşında bir avukat ve çevreci. Aktivizminin merkezinde, tehditler nedeniyle ayrılmak zorunda bırakıldığı Cauca'daki madencilik faaliyetlerinin sebep olduğu çevresel zarar yer alıyor.
Marquez 2015'de İnsan Hakları Savunuculuğu Ulusal Ödülü'nü ve 2018'de prestijli Goldman Çevre Ödülü'nü kazandı. BBC onu dünyadaki en etkili 100 kadın arasında sıralıyor.
Marquez'in başkan yardımcılığı duyurusunda Petro, Marquez'in "Kolombiya'nın ilk halklarının üç dayanak noktasını" spesifik olarak da "Kolombiya kadınlarını, dışlanmış bölgeleri ve ten renkleri yüzünden dışlanmış insanları" temsil ettiğini söyledi.
Marquez sözlerini Kolombiya gençliğine adayarak şöyle yanıt verdi: "Bizim işimiz insanların dışlandığı ve susturulduğu bölgelerde adaletsizlik ve eşitsizlikten doğan yarıkları kapatmak olacak." Olası bir Petro hükümetinde Marquez'in çevre bakanı olarak görev yapacağı ve yeni oluşturulan Eşitlik Bakanlığı koltuğunu dolduracağı öne sürülüyor.
13 Mart seçimlerinden sonra ise çeşitli dertler ortaya çıktı. Senato ve Temsilciler Meclisi seçimlerine damgasını vuran oylamadaki kuralsızlıklar önemli bir mesele oldu. Seçim Gözlem Misyonu 18 Mart'ta 28 binin üzerinde seçim sandığında Tarihi Pakt ve diğer sol eğilimli gruplar tarafından desteklenen adaylara tek bir oyun dahi çıkmadığını kaydetti.
Eski başkan Uribe şöyle tepki gösterdi: "Bu seçimler herkeste güvensizlik hissi bıraktı. Narko-kaçakçılık bölgelerinde Petro'ya çıkan çok yüksek ağırlıklı oylar bu tutarsızlıklara eklenmek zorunda. Bu sonuçlar kabul edilemez." Uribe'nin Demokratik Merkez Partisi, tüm oyların yeniden sayılması çağrısı yaparken aksi halde "yeni Kongre'nin meşru olmayacağı" konusunda ısrar ediyor.
20 Mart'ta Petro "tüm siyasi partilere [Uribe'nin] darbe davetini reddetme" çağrısında bulundu ve "Zaman demokrasiyi savunma zamanıdır" diye ekledi. Yeniden sayımda neredeyse 400 bin ek oy ortaya çıktı. Tarihi Pakt, diğer 3 partinin elde ettiği 3 senato koltuğunu daha kazandı.
Engeller çıkarılmaya devam etti. Bir gözlemciye göre, "Tarihi Pakt için oy vermek oligarşinin yeni partilerin ve geleneksel partilerin mafyaları tarafından kitlesel olarak satın alınan oylara rağmen ve onlara ... [ve] kurumsal seçim işletmesinin milyonlarca dolarlık makinesine karşı bir hal aldı."
Yakın zaman önce çıkan iki anket Gustavo Petro'nun 29 Mayıs'taki seçimleri ilk turda kazanacağını gösteriyor. Anketlerden biri Petro'yu destekleyen olası seçmenlerin yüzde 37 olduğuna işaret ediyor. Ardından Kolombiya Takımı koalisyonunun adayı Federico Gutierrez yüzde 19'luk oyla geliyor. Başka bir anket ise Petro'ya yüzde 32 ve Gutierrez'e yüzde 23 oranında destek verildiğini gösteriyor.
Araştırmacılar Tarihi Pakt'ın ilk turda zafer kazanması gerektiğini söylüyor ve "ikinci turun çok tehlikeli olabileceğini" belirtiyorlar. Koalisyon stratejistleri "Tarihi Pakt'ın ötesine geçen bir politik alana" açılmayı hedefleyen geniş cephe tasavvur ediyorlar.
Gençlik aktivizmi ve sol eğilimli partilerin yörüngesinin ötesine geçen halk direnişi, başkan yardımcısı adayı Francia Marquez örneğinde olduğu gibi Tarihi Pakt'ın büyümesini hızlandırdı. Kolombiya'daki 2021 politik ayaklanmalarının bir parçası olarak bu kesimler başkan Gabriel Boric'in başında olduğu yeni ilerici hükümetin kurulmasına yol açan Şili'deki toplumsal hareketlerin yükselişini hatırlattı.
Tarihi Pakt'ın bileşeni olan Demokratik Kutup partisinin önceki başkan adaylarından senatör Alexander Escobar'ın Petro'ya tavsiyesi toplumsal hareketleri kampanyası içine yedirmesi konusunda şu an dikkatli olması gerektiği yönünde.
Escobar, seçim başarısının normal siyaset dışında seferberliği teşvik etme çabalarından önce gelmesi gerektiğinde ısrarcı. "Çok güçlü ve kökleri derinlere uzanan büyük hayalleri olan" aktivistleri takdir etmekle birlikte, "gerçek örgütlenme ve karar alıcı alanlarına" dayanılması gerektiğinin altını çiziyor.
*Gazeteci ve emekli pediyatrist olan W.T. Whiney'in CounterPunch adlı sitede yayınlanan yazısı Ivana Benario tarafından ETHA için Türkçeye çevrilmiştir. Yazının aslı şuradadır.