Bolsonaro hükümetinin ekonomik ve sosyal planı

"Reforme edilmiş" yüzbaşı Jair Bolsonaro, daha şimdiden "piyasaya", ekonomik alana dair tüm kararların (Paulo Guedes ve Brezilya Kalkınma Bankası BNDES'deki Levy de dahil Guedes'in Chicago Oğlanları'nda(1) cisimleşen) mali sermaye ve yabancı şirketlerin hegemonyası altındaki büyük sermayeye devrini vaad etti. Başkanın açıklamalarına göre onunki doğrudan kendini "Brezilya maliyetlerini" düşürmeye, yani özel kârı artırmaya adamış işadamları tarafından yönetilen bir hükümet olacak. Bu profilde bir hükümet Michel Temer'in gündeminin sadece devamlılığını sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda onu şu önlemleri uygulama amacıyla radikalleştirecek:

 

1. İşgücü telâfi maliyetlerini azaltma (yani asgari ücrette azalma ve iş koşullarının süreksiz çalıştırma, taşeronlaştırma ve iş adaletinin ortadan kaldırılması yoluyla kötüleştirilmesine bağlı olarak çeşitli işçi haklarının sonu);

 

2. Mevcut tüm doğal kaynakların özel mülk olarak tahsis edilmesi (petrol, maden mineralleri, toprak, su ve biyoçeşitlilik), her tür bürokratik veya yasal engelin kaldırılması, yerli nüfusun ve çevresel kaygıların çiğnenip geçilmesi. Raposa Serra do Sol rezervi değerlendirmesi üzerine yapılan açıklamalara bakınız, burada rezervin mineral zenginliğini sömürmek için istek sunan 90 (doksan!!!) şirket olduğunu görmekteyiz. (Bir petrol işçileri federasyonu olan) FUP tarafından trilyon dolarlık bir servete tekâbül ettiği hesaplanan Pre-Sal'ın zenginliği, çoktan şimdiye kadat tamamlanmış ve devamı gelecek olan teklif sunma sürecine taşındı. Çevresel her türl engeli ortadan kaldırmak için hiçbir deneyimi olmayan, onu finanse eden büyük sermaye ve tarım sanayiiyle tamamen aynı çizgide saldırgan bir bakan atadı;

 

3. 149 devlet işletmesinin özelleştirilmesi, ki bunlardan sadece Petrobras'ın bir kısmı kalacak. Haizneye 850 milyar Real kazanacaklarını tahmin ediyorlar, bu sayede hükümetin bankalara ödediği iki yıllık faize denk gelen bu miktarla ve köleleştirme sürecinin bir parçası olarak hali hazırda son satış sürecindeki EMBRAER'in Boeing'e devrinin onaylanmasının da dahil edilmesiyle kamu açığının kapatılmasına katkı sunulacak;

 

4. Sosyal güvenliğin özelleştirilmesi, ki burada sorun ne verilen açıkta ne de özellikle hakimlere ve orduya verilen düzenlenmeyecek ayrıcalıkta. Bankaların istediği, spekülatif yatırım pazarında büyük operatörlere dönüşen BB, Caixa ve Petrobras'ta hali hazırda gerçekleşen sosyal güvenlik uygulaması gibi büyük emeklilik fonlarına ve maliyetsiz bir şekilde ulusal birikimlere erişim hayaliyle özel bir sosyal güvenlik planının uygulanması hakkının verilmesi.

 

5. Kamusal eğitimin dağıtılması ve özelleştirilmesi, okullara ve üniversitelere bilinen kaynak ve yatırım aktarımı; özel şirketlerin uzun mesafe eğitimlerinin kitlesel bir şekilde yürütülmesi; teknisyenlerin ve profesörlerin kamuda istihdam sürecinin taşeronla yer değiştirmesi;akademik bursların, araştırma projelerinin ve kalan üniversite desteklerinin çok büyük oranda azaltılması; üniversite rektörlerininin akademik toplumun demokratik seçimi yerine Eğitim Bakanlığı tarafından dayatılması; öğretim ve araştırma özgürlüğü karşıtı ideolojik baskı yoluyla bu süreç gerçekleştirilecek.

 

6. Kamusal sağlık hizmetlerinin ıskartaya çıkarılması ve özelleştirilmesi, SUS'un fonunu keserek, özel sağlık hizmeti sağlayıcılarına yönelik zayıf düzenlemelerle, bir yönetim modeli olarak kamu-özel ortaklığının genelleştirilmesi yoluyla ve kamu hizmetinin geçici sözleşmelerle yer değiştirmesiyle gerçekleştirilecek.

 

7. Kamu mali sisteminin (Banco do Brasil, BNB ve Caixa) özelleştirilmesi ve genel olarak kamu hizmetlerinin taşeronlaştırılması ve özelleştirilmesi süreci. Kâr getirecek her şey faydalanmak üzere kapitalist şirketlere transfer edilecek.

 

8. Askeri sanayiiye ağırlık verilmesi (hem ulusal hem yabancı). Bu ise bazı izinlerin kaldırılması, polis ve ordu güçlerinin talebiyle bütçe önceliği tanınması yoluyla olacak. Buna mühimmat tedariki için İsrail ilee yapılan anlaşma da dahil.

 

9. Daha saldırgan, kamuya karşı daha az sorumlu ve yasal olarak daha az güvenilir bir kamu güvenliği modeli. Silah satışına serbestiyet getirilmesi, yargılanma yaşının 16'ya düşürülmesi ve hapisanelerimizi şu an olduğundan daha da fazla dolduracak cezai süreçler bunun yöntemi olacak.

 

10. Brezilya'nın dış politikada ve ekonomik çıkarlarda ABD hükmü altına girmesi ve sağ kanat hükümetlerle politik yakınlaşma. Bunlara örnek olarak diplomatik gelenekleri hiçe sayan ve barışı riske atan askeri bir gündem oluşturma yoluyla İtalya, İsrail ve Tayvan ile ilişkiler verilebilir.

 

SONUÇ

 

Tepedekilere serbest piyasa, alttakilere "orman kanunu" vaat eden bunun gibi bir gündemi uygulamak ancak korkutma, baskı ve şiddet yoluyla gerçekleştirilebilir. Kişisel olarak başkanın bir aptal olduğunu düşünüyorum: o terbiyesiz, kaba, kültürden uzak ve asla ciddiye alınamaz, askeri kuvvetler içinde bile. Sadece "piyasalar" için (burjuvazi diyebiliriz biz) bir güven kaynağıdır, çünkü nihai hükümetindeki tüm stratejik kararları dışa aktarırken sadece ikincil meseleleri kamuoyuna gerçeğimsi şeyler sunmak ve öfke kusmak için kendi kontrolüne alacak. Onun kampanyasının faturasını ödeyen ilgili ekonomik aktörlerin okuması bu yönde. (Onlar için) sorun Bolsonaro'nun tüm bunları anlamak için bile hazırlıksız oluşu, ki bu da "yatırımcılar" (kapitalistler) için tahmin edilemezlik ve belirsizlik öngörüsünün ortaya çıkmasına neden oluyor.

 

Dahası, bu öznenin kitle sürekliliğini sağlamaya mahir örgütlü bir toplumsal tabanı ve parti tabanı yok (sözde PSL programatik bir devamlılığı olmayan sadece konjonktürel bir olgu). Diğer yandan, Bolsonaro, kamuoyu önünde kendini yadsımadan pes etmeyecek bir figür oluşturacak şekilde otoriter bir tavır sergiliyor. Şimdiye kadarki toplumdaki çoğulcu sese ve uluslararası konsensüse karşıt bir tepki üreten garez tam da budur.

 

Toplamda, bu soytarı gerçekte sadece onun takipçileri olanlar için makbuldür. Kapitalistler onu şimdilik kullanıyorlar, ancak çoktan ona bir değer biçtiler ve bir son kullanma tarihi koydular, neoliberal reformların(siz saldırıların diye okuyun-çn) uygulanması için verilen son tarih (halka ve ulusal mirasa karşı bir grup şeytanın bir şok terapisi tarzında en fazla bir veya iki yıl süre). Sonrasında bu karakter çöpe atılabilir olacak.

 

Bolsonaro, aynı zamanda "gösteri'yi" bir savaş stratejisi olarak kullanacak ve yolsuzluk mücadelede seçici davranacak. Sérgio Moro'nun bakan olması ve "araba yıkaması(2)" tarzı yargılamaların desteklenmesi, anayasal hakların ihlâli ve daima konjonktüre göre uyarlanmasıyla birleşerek yasaların seçici ve politik bir tarzda kullanımıdır. Borges kanunu geri dönüyor: "Her şey arkadaşlarımız için, yasalar düşmanlarımız için!"

 

(Herkes için) süren belirsizlik, Pandora'nın kutusunun bir kez açılmış olduğu gerçeğini içeriyor ve kutudan çıkan şeytanlar kolayca geri dönmeyecekler. Murphy kanununda olduğu gibi, daha kötüye gidemeyecek hiçbir şey o kadar da kötü değildir.

 

Kaynak: www.socialistproject.ca

 

*João Marcio, Rio de Janeiro Kırsal Federal Üniversitesi'nde (UFRRJ) bir profesör. João Pedro Stédile, bir iktisatçı ve Topraksızlar Hareketi MST ile Via Campesina ulusal koordinasyonu üyesi.

 

1. Chicago Oğlanları (Chicago Boys), 1970 ve 80'lerde ABD'de Chicago Üniversitesi'nde eğitim alan Şilili ekonomistler için kullanılan tabir. Bu isimler daha sonra başta Pincohet yönetimindeki Şili'de olmak üzere pek çok Güney Amerika ülkesinde önemli ekonomik yönetim pozisyonlarına geldiler.

 

2. Araba yıkaması operasyonu (Operation Carwash), Brezilya federal polisinin Curitiba eyaletinde yargıç Sérgio Moro'nun talimatıyla yürüttüğü Petrobroas başta olmak üzere çeşitli para aklama, rüşvet, vb. yolsuzlukları soruşturan yarglama süreci.

 

NOT: Ivana Berario ETHA için çevirdi