18 Mayıs 2024 Cumartesi

AYM'den afiş cezasına 'ihlal' kararı

AYM, üniversitede afiş astıkları için 2 öğrenciye verilen para cezası ile "toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal" edildiğine karar verdi. 
 

Anayasa Mahkemesi (AYM), üniversiteye afiş asan 2 öğrenciye verilen idari para cezasını, "toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlali" olduğuna karar verdi.

Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğrencileri Burcu B. (23) ve Erdem Y., Cebeci Yerlekesinde, katliamlara karşı yapılan eylemler sırasında okunan açıklamanın metnini, pankart olarak duvarlara astı. Gözaltına alınan Burcu B. ve Erdem Y.'nin de aralarında olduğu 8 öğrenci, ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Öğrenciler hakkında izinsiz afiş astıkları gerekçesiyle 219 lira idari para cezası uygulandı. Cezaya itirazları Sulh Ceza Hakimliği kararıyla reddedilen Burcu B. ve Erdem Y., 20 Temmuz 2016 tarihinde Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru yaptı.

Başvuruyu 11 Eylül'de görüşen AYM, Anayasa'nın 34. maddesinde güvence altına alınan "toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının" ihlal edildiğine karar verdi.

Kararın bir örneği ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere Ankara 5. Sulh Ceza Hakimliği'ne gönderildi. Kararın gerekçesinde kamuya ait alanda afiş asılmasının yetkili makamın iznine bağlı olduğuna; ancak tek başına izin alınmamış olmasının yaptırım uygulanmasını haklı kılmak için yeterli görülmeyebileceğine dikkat çekildi.

Bu noktada izinsiz afiş asılması nedeniyle kamu düzeninin bozulup bozulmadığına bakılması gerektiğini vurgulayan AYM, şu tespitte bulundu:

"Somut olayda toplantının barışçıl olmadığına, kamu düzeninin bozulduğuna, bozulma tehlikesinin ortaya çıktığına, eğitimin aksadığına ya da yaptırım konusu afişin asılı kaldığı yaklaşık 3 saat boyunca kamu düzeninin bozulmasına yol açabilecek bir gerginliğe sebebiyet verdiğine dair bir tespit ve değerlendirme bulunmamaktadır. Dolayısıyla somut olayın koşullarında barışçıl bir protesto gösterisi sırasında başvuruya konu afişin asılması nedeniyle başvurucunun idari para cezası ile cezalandırılmasının zorunlu bir toplumsal ihtiyacı karşıladığı ilgili ve yeterli gerekçe ile ortaya konulamamıştır. Ayrıca barışçıl toplantı ve gösteri yürüyüşü sırasında kınanabilir bir olaya karışmayan kişilere en hafif kabul edilecek cezanın dahi uygulanması caydırıcı etki doğurabilecektir."