GÜNCEL
Adıyaman: Dumansız Dünya Vakfı 'Smoke-Free İstanbul Diyalogları' toplantısına katılmamalı
Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi Adına Dönem Başkanı ve TTB Merkez Konsey Başkanı Prof. Dr. Sinan Adıyaman, 3 Temmuz 2019 tarihinde İstanbul'da "Smoke-Free İstanbul Diyalogları" adı altında yapılacak toplantıya ilişkin paylaştığı bilgi notunda, Dumansız Dünya Vakfı'nın bu toplantıya katılmamasını istedi.
Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi Adına Dönem Başkanı ve Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konsey Başkanı Prof. Dr. Sinan Adıyaman, 3 Temmuz 2019 tarihinde İstanbul'da "Smoke-Free İstanbul Diyalogları" adı altında yapılacak toplantıya ilişkin açıklama yaptı.
Toplantıyı düzenleyecek olan "Dumansız Dünya Vakfı"nın Philip Morris International şirketinden 12 yıl boyunca, yılda 80 milyon dolarlık bir teminat ile finanse edildiğini belirten Adıyaman, "Türkiye'nin de taraf olduğu Tütün Kontrolu Çerçeve Sözleşmesinin halk sağlığı politikalarının tütün endüstrisi çıkarlarından korunmasını düzenleyen 5.3 maddesi gereği; üyelerinizin adı geçen toplantıya katılmamaları için bilgilendirmenizi saygılarımızla arz ederiz" dedi.
Adıyaman, Dumansız Dünya Vakfı'na yolladığı bilgi notu şöyle:
"Dumansız Dünya Vakfı her ne kadar bağımsız ve özel bir yapı olduğunu iddia etse de, iki ayrı analiz tütün şirketi ile ilişkisini ortaya koymuştur (1-2). Vakıfın kuruluş belgesi, tüzüğü ve tütün firması ile yapılan teminat sözleşmesinin incelenmesi neticesinde tütün firmasından bağımsız olamayacağına karar verilmiştir.Vakıf ve Philip Morris International arasında imzalanan teminat anlaşmasında, ödemenin vakfın hedeflerinin değişmemesi halinde devam edeceği koşulu bulunmaktadır. Vakfın kuruluş belgesinde ise görev tanımı 'sigara alternatifleri ile ısıtılan tütün ürünleri konusunda araştırma yapmak ve zarar azaltma alanınında ilerlemeler sağlamak' olarak belirlenmiştir. Tütün ve nikotin kullanımını önleme, bağımlılığın tedavisi ve sigara yerine hiç bir ürün kullanılmamasının sağlanması, vakfın hedefleri arasında değildir. Vakıf tüzüğünde bu kuralların değişmesi için ise direktörlerin üçte ikisinin oyu şart koşulmuştur. Dumansız Dünya Vakfı Philip Morris International firmasının yeni pazarladığı ürünlerin daha sağlıklı olduğu algısını yaratarak, gelecek nesillerin sigara bırakmayıp yerine firmanın yeni ürününü kullanması hedefine hizmet etmektedir.(3)
"Dünya Sağlık Örgütü (WHO), 28 Eylül 2017 tarihinde yaptığı açıklamada Birleşmiş Milletler Genel Asamblesinde üye devletlerin tütün endüstrisi ve halk sağlığı arasında kökten bir çıkar çatışması olduğu kararını hatırlatmıştır (4). Alınan karar çerçevesinde Dünya Sağlık Örgütü tütün endüstrisi veya tütün endüstrisi ile ilişkili sivil toplum kurumlarıyla işbirliği yapamaz(5). WHO de Dumansız Dünya Vakfı ile açıkça görülen tütün endüstrisi ilişkisi nedeniyle işbirliği yapmayacağını açıklamış, hükümetleri ve halk sağlığı temsilcilerini de aynı tutumu göstermeya davet etmiştir.Benzer şekilde, Tütün Kontrolu Çerçeve Sözleşmesi Sekretaryası, Uluslararası Akciğer Hastalıkları ve Tüberküloz Savaşım Birliği, Dünya Kalp Vakfı, Tütünsüz Çocuklar için kampanya, John Hopkins Üniversitesi vakıf ile işbirliği yapmalarının söz konusu olmadığını bildirmiş, kürsel kamu kurumlarını ve sivil toplum kuruluşlarını uyarmıştır (6-7).
1- Y. Van der Eijk, L.Bero et al, Philip Morris International-funded ‘Foundation for a Smoke-Free World': analysing its claims of independence, Tobacco Control, published Online First: 21 September 2018. doi: 10.1136/tobaccocontrol-2018-054278, accessed January 2019
2- J. Liberman, The new Philip Morris-funded Foundation for a Smoke-Free World: independent or not?, McCabe Centre for Law & Cancer, 30 January 2018, accessed February 2018
3- https://www.who.int/news-room/detail/28-09-2017-who-statement-on-philip-morris-funded-foundation-for-a-smoke-free-world
4- General Assembly Resolution 66/2, Political Declaration of the High-level Meeting of the General Assembly on the Prevention and Control of Non-communicable Diseases, A/RES/66/2 (24 January 2012), para. 38
5- World Health Assembly Resolution, WHO Framework of Engagement with Non-State Actors, WHA69.10, 28 May 2016, para. 44.
6- https://www.who.int/fctc/mediacentre/statement/secretariat-statement-launch-foundation-for-a-smoke-free-world/en/
7- https://www.theunion.org/news-centre/news/the-union-denounces-pmi-launch-of-a-foundation-for-a-smoke-free-world