GÜNCEL

THK ihalesi: Orman yang�nlar� �irketlerin inisiyatifine b�rak�lacak

�STANBUL (P�nar Gay�p)
12 Nisan 2020 Pazar

Tart��malara neden olan THK'n�n yar�nki ihalesi, birkez daha hükümetin f�rsatç�l��n� gözler önüne serdi. �hale ile birlikte canl� ya�am� için son derece önemli olan orman yang�nlar�na müdahale �irketlerin inisiyatifine b�rak�lacak.

Koronavirüs salg�n�na kar�� sözde önlemler alan AKP-MHP iktidar�, salg�na kar�� de�il halklara, do�aya kar�� mücadele yürütüyor. Salg�n� f�rsata çeviren hükümet, rant ve talan politikalar�yla do�al kaynaklar� bir grup sermayeye pe�ke� çekmeye devam ediyor. Salg�n günlerinde temiz havan�n ve ormanlar�n önemi bir kez daha gündemle�irken, yar�n gerçekle�ecek olan ihaleyle THK'n�n yang�n uçaklar� ve gayrimenkulleri sat��a ç�kar�lacak.

Geçti�imiz yaz �zmir'in Karaba�lar ilçesinde ç�kan ve 3 gün boyunca kontrol alt�na al�namayan orman yang�n�nda be� bin hektarl�k alan�n yok olmas�yla birlikte ak�llara "neden THK yang�na müdahele etmedi?" sorusu gelmi�ti. Çünkü, THK 1985 y�l�ndan bu yana orman yang�nlar�na müdahele etmekle vazifeli bir kurum.

2 Nisan tarihli Resmi Gazete ilan� ile Türk Hava Kurumu (THK) elindeki 11 adet M-18 Dromader yang�n uça�� ve 7 gayrimenkulün sat�� ihalesini yapaca��n� aç�klad�. �hale yar�n, THK'ya ba�l� THK Üniversitesi kampüsü içinde yer alan Etimesgut Havaalan� tesislerinde 14.30'da gerçekle�ecek.

ORMAN YANGINLARI ��RKETLER�N �N�S�YAT�F�NE TERK ED�LECEK
�halenin duyurulmas�yla birlikte harekete geçen çevre örgütleri, ad�m ad�m özelle�tirilen THK'n�n bu yolla tasfiyesinin ba�lang�c� olaca��n� belirterek, ihalenin durdurulmas�n� istedi. E�er ihale gerçekle�irse, orman yang�nlar� art�k �irketlerin insaf�na terkedilmi� olacak. Çünkü söz konusu �irketler canl� ya�am� için hayati önemde olan ormanlar� de�il, ücreti ön planda tutacak.

THK'NIN �HALEY� ALAMAMASI SA�LANDI
THK, 1985 y�l�ndan bu yana her y�l ald�� Tar�m ve Orman Bakanl��'n�n yang�n söndürme ihalesini iki y�ld�r alam�yor. 2019 y�l�nda uçaklar�n bak�m� yap�lmad�� için de ihaleyi kazanamam��t�. Uçaklar�n bak�m�n�n yap�lamamas� ise yeni tart��malar� gündeme getirdi. THK'ya atanan kayyumlu yönetimin uçak bak�m� için ayr�lan paran�n, ayl�k maa�lar� 5 ile 7 bin lira aras�nda de�i�en 150 personel al�nmas� nedeniyle ihale al�namad�.

�ubat ay�nda gerçekle�en 2020 ihalesinde ise �artnameyi de�i�tiren bakanl�k, daha önce bir uça��n ta��mas� gereken 5 tonluk su tonaj�n� 10 tona ç�kard�. Envanterindeki uçaklar�n 5 ton su tonaj� olmas� nedeniyle THK ihaleye kat�lamad�. Öte yandan ihaleye kat�lan di�er �irketler de teklif vermeyerek çekildi.

�HALE RUS ��RKETE KALDI
�hale Rus �irketlere kald�. Ancak Erdo�an ile Rusya Devlet Ba�kan� Putin'in aras� �dlib konusunda bozulunca, Rusya uçaklar� da ihaleye girmedi. Bunun üzerine bakanl�k uçak ihalesini iptal edip yang�nlara müdahele için helikopter ihalesi açt�. Kamu �hale Kanunu'na göre yabanc� bir �irket tek ba��na ihaleye giremiyor. Bunun üzerine bir Rus helikopter �irketi Adana Bordo Havac�l�k �irketi ile konsorsiyum yaparak ihaleyi ald�.

5 tonluk su ta��ma kapasiteli THK uçaklar�n�n ihaleden çektirilmesiyle birlikte 2 buçuk tonluk helikopterlerle yang�nlara müdahelenin amaçlanmas� tart��malar� alevlendirdi.

KARABA�LAR YANGINI, HEL�KOPTERLE MÜDAHALE ED�LEMEYECE��N� GÖSTERD�
Konuya ili�kin görü�tü�ümüz eski THK yöneticileri, helikopterlerin orman yang�nlar�na müdahele konusunda yetersiz olu�unun alt�n� çiziyor. �sminin aç�klanmas�n� istemeyen THK eski Yönetim Kurulu Üyesi, �zmir Karaba�lar yang�n�n� hat�rlatt�. THK eski yöneticisi, "Yang�na çok çabuk müdahele edip söndürebilmeniz için alça�a inmeniz laz�m ki suyu b�rakt��n�zda �ok etkisi yarats�n. Helikopter alça�a indikçe oynar kanat oldu�u için pervanenin anaforu yanan çal� ç�rp� ve kozalaklar� 20-30 metre uza�a f�rlat�yor" dedi.

'BU ÜLKEN�N CL-215 UÇAKLARINA �HT�YACI VAR'
Y�llarca yang�n söndürme uçaklar�nda pilotluk yapan THK'n�n bir di�er eski yöneticisi de as�l önemli meselenin CL-215 uçaklar� oldu�unu kaydeti. Satmaya çal��lan bu uçaklar�n Türkiye'nin d��nda ba�ka bir ülkede olmad��n� söyleyen eski THK yöneticisi, "CL-215 uçaklar� meydanlara inip su alarak yang�na müdahale ederler. Amfibik özellikle (hem suya hem karaya inebilen) ve ta��d�� su kapasitesi de oldukça etkili uçaklard�r. A�a�� yukar� bir buçuk tona yak�n yak�t durumunda bile ciddi miktarda su ta��rlar. Önemli olan CL-215 uçaklar�d�r, bu ülkenin o uçaklara ihtiyac� var, oldukça stratejik öneme sahip bu uçaklar devre d��. Geçen y�l 'ya�l�' diye uçurulmad�, ya�l� uçak yoktur bak�ms�z uçak vard�. Bak�mlar� yap�ld�� takdirde uçarlar" diye belirtti.

'BE� B�N F�T ÜZER�NDEK� YANGINA HEL�KOPTERLERLE MÜDAHALE ED�LEMEZ'
2016-2017 ve 2018 y�llar�n�n yang�nlara müdahale konusunda oldukça ba�ar�l� y�llar oldu�unu söyleyen eski yönetici, "Ancak geçen y�l THK yönetimi ile Tar�m ve Orman Bakanl�� aras�ndaki anla�mazl�k nedeniyle uçamad�. �ki y�ld�r helikopterle yapabiliriz diyorlar. Be� bin fit üzerindeki yang�nlara helikopterlerle müdahele etmek mümkün de�il" diye konu�tu.

Karaba�lar yang�n�, helikopterlerle yang�na müdahele edilemeyece�inin göstergesi oldu. Her sene binlerce dönüm ormanl�k arazinin yand�� Türkiye'de orman yang�nlar�na müdahele hem �irketlerin inisiyatifine hem de 2 buçuk tonluk helikopterlere b�rak�lacak olmas� bir kez daha hükümetin f�rsatç�l��n� gözler önüne serdi.

THK ihalesi: Orman yang�nlar� �irketlerin inisiyatifine b�rak�lacak

�lgili Haberler