GÜNCEL

Tantan: Ad� �klim Kanunu olsa da bir ticaret kanunu

ANKARA (PINAR GAYIP)
7 Mart 2025 Cuma

�klim Kanunu'nu ETHA'ya de�erlendiren DEM Parti Ekoloji Komisyonu E� Sözcüsü Tantan, bu co�rafyan�n iklim y�k�m�n�n en çok hissedildi�i yerlerden oldu�unu söyledi. Ad� �klim Kanunu olsa da bunun bir ticaret kanunu oldu�unu vurgulayan Tantan, "Halk sa�l��n�n korunmas�, bütünlükçü ekolojik bir koruma, emek politikalar�n�n insan onuruna yak��r düzenlenmesi, toplumsal cinsiyet e�itli�ini içeren düzenlemeler yap�lmas� �art. Burada iklim adaleti perspektifi hayati önemde" dedi. Tantan, iklim y�k�m�ndan ilk elden etkilenecek olanlarla daha çok örgütlenmeye ihtiyaç oldu�unu söyledi ve ekledi: "�klim adaleti perspektifiyle birle�ik bir mücadelenin olanaklar�n� yaratmak zorunday�z."

AKP taraf�ndan Cevre Komisyonunda görü�ülmek üzere Meclis'e do�a katliam�n� merkezine koyan �klim Kanunu teklifi sunuldu. Türkiye'nin hal� haz�rdaki iklim politikalar� do�ay� ve toplumu de�il, sermayeyi korumaya dönük. �imdi de �klim Kanunu ile birlikte �irketlere s�n�rs�z bir do�a talan� sa�lan�yor.

Halklar�n E�itlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Ekoloji Komisyonu E� Sözcüsü Melis Tantan ile �klim Kanunu'nu, do�a için ne anlam ifade ediyor, ekolojistler nas�l mücadele yürütmeli sorular�n� tart��t�k. Tantan, sermayenin ç�karlar� do�rultusunda yap�lan düzenlemelerin k�l�f�n�n iklimi korumak olarak gösterildi�inin alt�n� çizdi. "As�l sorun bizim ne yapaca��m�z" diyen Tantan, �klim adaleti perspektifiyle birle�ik bir mücadelenin olanaklar�n� yaratman�n zorunlulu�una vurgu yapt�.

'KOSKOCA B�R �KL�M YALANCILI�I'
Ad� �klim Kanunu olsa da söz konusu kanunun bir ticaret kanunu oldu�unu vurgulayan Tantan, "Buna çok uzun süredir haz�rl�k yap�yorlard�. �thalat ve ihracatta global sermaye piyasalar�na uyumlanmak için sermayenin zorunlu olarak yapmas� gereken kimi düzenlemeleri içeren bir teklif bu. Bu teklifin bu biçimiyle komisyondan geçip genel kurulun gündemine gelecek olmas� (ki �u an genel kurul gündeminden çekilmesine yönelik bir kampanya sürüyor) bizlerin 'Türkiye'nin Paris �klim Anla�mas�'na imza atmas�, net s�f�r yalanlar�n� desteklemeniz, bakanl��n ismine iklimi eklemeniz iklim krizine kar�� mücadele etmek de�ildir' söylemlerimizi de adeta do�ruluyor. COP zirvelerinin fosil yak�t ve nükleer lobilerince bir hakimiyet alan�na dönü�türülmesinin Türkiye'ye yans�mas� olarak, imzadan sonra yeni aç�lan termik santral üniteleri, 16 y�ld�r kapat�lmas� hukuken de gereken termik santraller için bir ad�m at�lmamas�, Kürdistan co�rafyas�nda güvenlik zaferi ve bölgenin kalk�nmas� yalanlar�na dayan�larak yeni petrol kuyular�n�n aç�ld�� müjdeleri, ÇED'siz petrol arama ruhsatlar�n�n devam etmesi, uluslararas� do�algaz projelerinin ba�lat�lmas� gibi sayarak bitiremeyece�imiz iklim y�k�m�na direkt etki edebilecek pek çok faaliyet var. Öncelikle fosil yak�t kullan�m�ndan ç�k��a yönelik etkin ve stratejik bir planlama gerekirken aksi yönde art��lar ya�an�yor. Bunlar�n hepsi koskoca bir iklim yalanc�l�� asl�nda" dedi.

'CO�RAFYAMIZ �KL�M YIKIMININ ETK�S�N�N EN ÇOK H�SSED�LD�� YERLERDEN B�R�'
Sermayenin ç�karlar� do�rultusunda yap�lan düzenlemelerin k�l�f�n�n iklimi korumak olarak gösterilmesinin temel sorun oldu�unu kaydeden Tantan, "Bu devletler ve �irketler eliyle ye�il y�kama (greenwashing) dedi�imiz do�ay�, iklimi koruma söylemleriyle bu yap�l�yor. Bu bak�� bir koruyucu önlem getirmekten çok uzakta oldu�u gibi ayn� zamanda sermayeyi olas� yolunda gitmezliklere kar�� koruyucu önlemler de içeriyor. Olmas� gereken düzenlemeler aç�s�ndan iklim-ekok�r�m suçlar�n� önleyicili�i ilk a�amaysa ikincil olarak da bu suçlar�n 'kirleten öder' anlay��ndan ç�kmas� ve etkin cayd�r�c� cezaland�rma mekanizmalar�n�n yarat�lmas� gerekiyor, gelen kanunda elbette bu da yok. �klim y�k�m� (kavramsal tart��malar içerisinde bo�ulmamak için ben iklim krizi yerine iklim y�k�m� demeyi tercih ediyorum) sanki sadece ada ülkelerinin sorunuymu� gibi bir alg� var, günlük ya�am�m�z� etkilemiyor bizden uzakta bir sorunmu� gibi yakla��yoruz. Belki de bu nedenle iktidar ticaretle ilgili yasal düzenlemeler için haz�rl�klar yaparken iklimle ilgili bir koruyucu kanun önerisi haz�rlamak ve bunu toplumsalla�t�rmak yönünde etkili bir çal��ma yap�lamad�. Ancak durum bunun tam tersi; co�rafyam�z iklim y�k�m�n�n etkisinin en çok hissedildi�i yerlerden biri. Bu y�k�c� etki ba�l� ba��na kalm�yor bir de karbon yutak alanlar�n�n ve ekosistemlerin varl��na yönelik sald�r�larla gün geçtikçe ço�al�yor" ifadelerini kulland�.

'�KL�M ADALET� PERSPEKT�F� HAYAT� ÖNEMDE'
Ekolojik y�k�mdan en dezavantajl� kesimlerin etkilenmeye devam edece�ine dikkat çeken Tantan, �unlar� söyledi: "Ba�ta kad�nlar�n, çocuklar�n, LGBT�+'lar�n, küçük çiftçilerin, i�çi ve emekçilerin, ileri ya�taki insanlar�n, engellilerin iklim y�k�m�ndan korunmas� yönünde koruyucu önlemler ve güçlendirilmelerine yönelik toplumsal düzenlemeler gerekiyor. Ekoloji örgütlerinin bu süreçte ça�r� yapt�klar� 'Halk�n �klim Kanunu' önermesinde de yasal düzenlemelerin sermayenin ihtiyaçlar�n� de�il do�ay� ve toplumu önceleyen saiklerle yap�lmas� gerekti�i ça�r�s� var. Belki bugün bunun çok uza��nday�z ancak �srarla söylemek gerekiyor çünkü gerçek bir iklim yasas� haz�rl��, tüm toplumsal yap�lanmay� toplumcu ve dayan��mac� bir bak��la tekrar düzenleme �ans�n� da yarat�yor. Halk sa�l��n�n korunmas�, bütünlükçü ekolojik bir koruma, emek politikalar�n�n insan onuruna yak��r düzenlenmesi, toplumsal cinsiyet e�itli�ini içeren düzenlemeler yap�lmas� �art. Burada iklim adaleti perspektifi hayati önemde."

'B�RLE��K MÜCADELEN�N OLANAKLARINI YARATMAK ZORUNDAYIZ'
Ekolojik krizlerin as�l sorumlular�n�n sanki kendileri de�ilmi�çesine davranmalar�n� ve buradan kendileri için yeni f�rsatlar, halklar ve do�a için yeni krizler do�urmalar�n�n sistemin devaml�l�� aç�s�ndan �a��rt�c� olmad��n� kaydeden Tantan, "as�l sorun burada bizim ne yapaca��m�z" tart��mas�na dikkat çekti. Tantan, "Kapitalizmin emek de�er denklemi tersine çevrilmedikçe, art� de�er üzerinden sömürü mekanizmas� sürdürüldükçe yani ezen-ezilenler oldu�u müddetçe asl�nda iklimi korumak da mümkün olmayacak. Sistemin safla�mas�n�n do�ru taraf�nda m�y�z? Adalet meselesi burada da en yak�c� mevzu, sermayenin yat�r�mlar�na ve karl�l��na yönelik ihtiyaçlar� m� yoksa ya�am� var eden do�an�n canl�-cans�z bile�enleriyle toplum kesimlerinin u�rad�klar� adaletsizlikleri önlemeyi mi önceleyece�iz, as�l mesele budur. Birileri 'iklim krizi'ni f�rsata çevirirken -ki tüm krizleri hep f�rsata çevirirler- birileri aksi yönde y�k�m�n etkileriyle daha fazla u�ra�acak. Bu, e�itsizlikleri daha da derinle�tirecek ve adalete eri�imi daha da zorla�t�rabilecek bir durum. �klimin geldi�i a�amada çok popüler bir söylem olan 'yok olu�'un e�i�inde oldu�umuzu dü�ünmüyorum, bu tarifin kendisi yok olmaya gidi�in bir kabulü bence ve burada bir reddiye kurmaya ihtiyac�m�z var. Kapitalizmin bu y�k�m�n� gezegenin yok olu�una çevirmeden engelleme �ans�m�z var. Bunu nas�l yapaca��z? Asl�nda insanl��n tüm mücadele tarihi bu konuda da bize bir rehber oluyor. Öncelikle iklim y�k�m�ndan ilk elden etkilenecek olanlarla daha çok örgütlenmeye ihtiyac�m�z var. �klim adaleti perspektifiyle birle�ik bir mücadelenin olanaklar�n� yaratmak zorunday�z" vurgusu yapt�.

Tantan: Ad� �klim Kanunu olsa da bir ticaret kanunu

�lgili Haberler