Motokurye ve kargo işçilerine Black Friday sömürüsü
Motokurye Kargo İşçileri Koordinasyonu, 26 Kasım'da başlayacak Black Friday'ın motokuryeler üzerindeki sömürüyü artırdığına dikkat çekti, motokuryelere birlikte mücadele çağrısı yaptı.
Pandemi döneminde artan online alışveriş sistemi ve konulan kurallar motokuryeleri ölüme gönderirken, kuralsız çalışma büyük bir sömürü sisteminin kurulmasına neden oluyor.
Motokurye Kargo İşçileri Koordinasyonu, yazılı bir açıklama yaparak, 26 Kasım'da başlayacak Black Friday'ın motokuryeler üzerindeki sömürüye artırdığını vurguladı. Black Friday'da birçok kuryenin izinsiz çalışacağını belirten Motokurye Kargo İşçileri Koordinasyonu, fazla mesaiden işçilerin ceketini kendi karşılaması gerektiğine kadar birçok soruna işaret etti. Motokuryelerin 14 saati aşan sürelerde çalıştırıldığına dikkat çekilen açıklamada, "14 saat çalışma düzenine son vermek için birlik olalım" çağrısı yapıldı.
Motokuryelerin uzun saatler ve hızlı çalışmaya zorlandığına dikkat çekilen açıklamada, "Kim daha hızlı paket atarsa o daha çok kazanacak. Reklamlarda bahsedilen ve 'bu fırsat kaçmaz' denilen Kara Cuma ancak patronların fırsatı olabilir. Motokuryelerin 14 saati aşan mesai yaptığı, patronların ise oturdukları yerden karlarını katladığı gün işçilere sadece zulüm" denildi.
"Kampanyalı ürünler", "İkinci siparişe yüzde 50 indirim", "Jokerli yerler, kuponlar ve kodlar"la göz boyamaya çalışanların sömürünün üstünü makyajlayıp örtmeye çalıştığına işaret edilen açıklamada, motokuryelerin Kara Cuma'da izinsiz çalıştırılacağını belirtildi.
Motokuryeler ve kargo işçilerinin patronların yarış atı olmadığı kaydedilen açıklamada, "Güler yüzlü bu sömürü düzenini ortadan kaldıracağız" denildi.
Motokuryelere paket başı ücret dayatıldığı, aslan payının patronlara kaldığı vurgulanan açıklamada şu ifadelere yer verildi.
"• Hızlı teslimat baskısı ile kuryeler canları pahasına çalışıyor, hayatlarını tehlikeye atıyor.
• Motor, kuryenin ekmek teknesi. Motorun bakımı, yıpranması karşılanmıyor. İşçiye yükleniyor.
• Trendyol başta olmak üzere kuryeler ceket, yelek ve çantalarını satın alıyorlar. Şirketler eşyaların ücretini maaşlarından kesinti yaparak alıyor.
• İzinler sık sık iptal ediliyor, işçiler resmi tatil günlerinde de çalışmak zorunda bırakılıyor.
• Müşterinin verdiği 'yıldız puanlaması' kuryelere ücret kesintisi olarak dönüyor.
• Her gün bir kuryenin yaralanma veya can kaybı haberiyle karşılaşıyoruz. Motokuryeler tehlikeli işler kategorisinde sayılmıyor.
• Kuryeliğin taşeron hali, esnaf kuryelik. Yukarıdaki sorunlarla birlikte esnaf kuryeler daha çok sömürülüyor. Güvence yok, sigorta yok, sömürü çok. Saatlik ücret alan esnaf kuryeler çalışırsa tok, çalışamazsa aç yaşıyor. İşçiyi her koşulda her an istediği gibi ve istediği kadar çalıştıran şirketler, esnaf kuryeliğin önünü açıyor."
Bu sömürü çarkına dur deme çağrısında bulunan Motokurye Kargo İşçileri Koordinasyonu, "Bu gidişata neden dur demeyelim? Biz olmazsak, kontaklar bir gün açılmazsa o paketler bir sokak öteye bile ulaştırılamaz" diyerek örgütlenme çağrısı yapıldı.