Ege bölgesinde 2 bin 159 hak ihlali

İnsan Hakları Derneği (İHD) İzmir Şubesi, 2019 yılının Ocak ayında Ege bölgesinde yaşanan hak ihlallerine ilişkin hazırladığı raporu dernek binasında düzenlenen basın toplantısında açıkladı.

 

Hazırlanan rapor okunmadan önce söz alan dernek yöneticilerinden Deniz Bayrak, raporun İzmir, Aydın, Denizli, Manisa, Uşak, Afyon, Kütahya, Antalya, Burdur, Muğla, Balıkesir ve Isparta illerini kapsadığını, yerel ve ulusal basın taramaları, kişilerin bizzat veya ailelerinin yaptığı başvurular, cezaevlerindeki tutukluların gönderdiği mektuplar temel alınarak hazırladıklarını aktardı.

 

'DÜŞÜNCE VE İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ İHLALİ'

 

Ocak ayı içerisinde Ege bölgesinde "sosyal medya" paylaşımları nedeniyle çok sayıda kişinin gözaltına alındığını belirten Bayrak, gözaltına alınanların ya tutuklanıp hapishaneye gönderildiği ya da adli kontrol ile serbest bırakılıp denetim altına alındığını söyledi. Bayrak, sosyal medya gerekçesiyle yapılan bu gözaltı ve tutuklamaların düşünce ve ifade özgürlüğünün ihlali olduğunu ifade etti.

 

Halkların Demokratik Partisi (HDP) üyesi çok sayıda kişinin gözaltına alındığını kaydeden Bayrak, "TBMM'de milletvekilleri olan meşru bir siyasi partide çalışma yürütmek, üye olmak bir suç haline getirilmeye çalışılmakta, gözaltı ve tutuklamalar ile bir siyasi parti terörize hale getirilmeye çalışılmaktadır. Bu durum, 'siyaset yapma hakkı' ve 'örgütlenme hakkı'nın ihlali olarak karşımıza çıkmaktadır. Bölgemizde bu ay yine 2013 yılındaki bir eylemden kaynaklı soruşturmalar açılmıştır. Bu soruşturmaların aradan 6 yıl geçtikten sonra, insanların terörize edilmeye çalışıldığı bir dönemde açılmış olması manidardır. Tüm bunlar göz önüne alındığında bölgemizde 45 gözaltı, 3 tutuklama ve 44 soruşturma açılmıştır. Toplamda 92 hak ihlali yaşanmıştır" diye konuştu.

 

'DEVLETİN UYGULADIĞI 'CEZASIZLIK POLİTİKASI' HAK İHLALLERİNİN ARTMASINA NEDEN OLUYOR'

 

Kadın ve çocuklara yönelik yaşanan hak ihalelerinin had safhada olduğunu belirten Bayrak, devletin uyguladığı 'cezasızlık politikası'nın bu durumun artmasına neden olduğunu söyledi.

 

Bayrak, "Şiddeti, tacizi uygulayanı 'ne işi vardı orada' diyerek meşrulaştıran bir zihniyet olmaya devam ettikçe kadına, çocuğa karşı şiddet, taciz, tecavüz artmaya devam edecektir. Bu anlayış medya gibi kanallar ile arttırılmaya devam etmektedir. Bölgemizde Ocak ayında 5 kadın cinayeti, 3 kadına taciz, 3 kadına darp, 1 çocuğa tecavüz, 4 çocuğa taciz, 1 çocuğa darp, 4 trans bireye darp, trans bireyin polis tarafından öldürülmesi 1 olmak üzerek toplamda 22 hak ihlali tespit edilmiştir" diye ifade etti.

 

'BİR ÇOCUK YURTDIŞINA GEÇMEYE ÇALIŞIRKEN YAŞAMINI YİTİRDİ'

 

Yine dünyada ve Türkiye'de artan savaş ve çatışmalardan kaynaklı birçok insanın ülkelerinden göç etmek durumunda kaldığını dile getiren Bayrak, Ege bölgesinin ise bu açıdan 'mülteci geçiş bölgesi' olduğunu vurguladı.

 

Yurtlarından edilen insanların yeni bir yaşam umuduyla gerek deniz, gerekse de karayolu ile Avrupa'ya gitmeye çalıştığına dikkat çeken Bayrak, "Bu yollarda ya boğularak hayatlarını kaybetmekte ya da insan kaçakçılarının sömürüsü ile varını yoğunu bu kişilere vermektedirler. Avrupa'ya geçemeyenler ise, ülkemizde kalmakta ve ülkemizin doğru düzgün bir mülteci politikası olmamasından kaynaklı ya sokaklarda yaşamakta ya da toplama kampından hallice olan Geri Gönderme Merkezlerinde (GGM) tutulmaktadırlar. Bölgemizde bu ay 576 kişi yurtdışına geçmeye çalışırken yakalanarak GGM'ye götürülmüş, bir çocuk da yurtdışına geçmeye çalışırken yaşamını yitirmiştir" bilgisini verdi.

 

'1'İ ÇOCUK 3 İŞÇİ HAYATINI KAYBETTİ'

 

Bayrak, Türkiye'de derin bir ekonomik kriz yaşandığının altını çizerek, buna rağmen insanların temel ihtiyaçları ile mermi parasını kıyaslayan zihniyetten kaynaklı olarak birçok insanın işsiz kaldığını ve maaşlarını alamadığını kaydetti.

 

Bayrak, kötü koşullarda çalışmalarından, sendikal faaliyetlerinin engellenmesinden kaynaklı işçilerin yapmak istedikleri grevler ise engellendiğini belirtti. "İşçi ölümlerinde, yaralanmalarında yaşanan hukuksuzluklar aynı hak ihlallerinin tekrar tekrar oluşmasına neden olmaktadır" diyen Bayrak, devamında "Aslında bölgemizde olmasına rağmen, tüm Türkiye'ye genelleme yapabileceğimiz çocuk işçiliğinin gayri resmi ve herhangi bir haktan mahrum kişiler ölümle yüz yüze kalmaktadır. Bir ülkede okuma çağındaki bir çocuğun çalışmak zorunda kalması ve bunun sonucu olarak hayatını kaybetmesi büyük bir sorundur. Bu sorun, devletin sorumluluğundadır. Bölgemizde 483 işçi işten çıkarılmış, 43 işçi yaralanması yaşanmış, 1'i çocuk 3 işçi hayatını kaybetmiş, maaş alamama dolayısıyla 900 işçi eylem yapmış, 1 grev ertelenmiş, 8 işçi gözaltına alınmış, toplamda bin 438 hak ihlali yaşanmıştır" ifadelerini kullandı.

 

'LEYLA GÜVEN ADINA OLUŞABİLECEK SORUNLARDAN YETKİLİLER SORUMLUDUR'

 

Bayrak, Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Eş Başkanı ve HDP Hakkari Milletvekili Leyla Güven'in PKK Lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin kalkması talebiyle başlayıp, Türkiye hapishanelerinin tümüne yayılan süresiz-dönüşümsüz açlık grevleri üzerinde de durdu.

 

Leyle Güven'in eyleminin 100. gününde olduğunu hatırlatan Bayrak, şunları dile getirdi: "Önümüzdeki aylarda yaşanabilecek olumsuzluklardan diğer tüm hak ihlallerinde olduğu gibi, olumlu bir adım atmayan yetkililer olacaktır. Aynı şekilde hapishanelerde açlık grevleri devam etmektedir. 31 Ocak 2019 tarihinde yapılan son görüşmelere göre 17 tutuklu, 26 Aralık 2018 tarihinden bu yana 13 tutuklu, 5 Ocak tarihinden bu yana 6 tutuklu ve 18 Ocak tarihinden bu yana 15 tutuklu açlık grevindedir. Bölgemizde toplamda 3'ü kadın 51 mahpus açlık grevindedir. Hemen hemen tüm cezaevlerinde karbonat ve B1 vitamini verilmemektedir. Sağlık kontrolleri doktor tarafından bizzat yapılmamakta, gardiyanlar ya da sağlıkçılar bazı hapishanelerde gelerek tansiyon kontrollerini yapmaktadırlar. Cezaevlerinde OHAL uygulamasının devamı niteliğindeki uygulamalar devam etmektedir. Bölgemiz cezaevlerinde 1 darp, 1 hücre cezası, 1 anadilde kitap engeli, 2 hasta tutuklu, 3 tedavi engeli, 1 radyo ve televizyonların toplanması, 1 hastane ve mahkeme gidiş gelişlerinde tacize varan arama, 1 savunma hakkının ihlali tespit edilmiştir. Toplamda hapishanelerde bizlere yansıyan 12 hak ihlali gerçekleşmiştir."

 

'1'İ ÇOCUK OLMAK ÜZERE 8 KİŞİ İNTİHAR ETTİ'

 

Çevre alanında şise, Ege bölgesindeki 7 tarihi esere zarar verildiği bilgisini paylaşan  Bayrak, 1 çevre kirliliği olmak üzere toplam 8 hak ihlalinin yaşandığı söyledi. Yine Ocak ayı içerisinde 1'i çocuk olmak üzere 8 kişinin intihar ettiğini belirten Bayrak, "1 kamu çalışanına şiddet uygulanmış, 1 sağlıkta ihmal sonucu ölüm gerçekleşmiştir. Bu alanda intihar sayısındaki artış dikkat çekmektedir. 17 yaşındaki bir çocuğu intihara sürükleyen toplumsal koşullar sosyolojik olarak bir kaos yaşadığımızın bir göstergesidir. Sonuç olarak bölgemizde 2 bin 159 hak ihlali gerçekleşmiştir" dedi.