Çepni, Aliağa gemi söküm işçilerinin direnişini Meclis'e taşıdı
Aliağa gemi söküm işçilerinin direnişi onuncu günde. Son derece tehlikeli olan gemi söküm işinde yaşanacak iş kazalarında ölüm riski de çok yüksek. HDP İzmir Milletvekili Murat Çepni, işçilerin direnişini ve taleplerini Meclis gündemine taşıdı. Çepni, Bakan Bilgin'in de derhal yanıtlaması üzerine soru önergesi verdi.
İzmir Aliağa gemi söküm tesisleri, yıllardır hurda gemilerin sökümü sürecinde yaşanan kirlilik, iş cinayetleri, özellikle asbest ve tehlikeli maddeler ile gündemden düşmüyor. Tesislerde her yıl yüzlerce hurdaya ayrılmış gemiler parçalanıyor, radyoaktif ve ağır kimyasallar içeren kirleticiler ortaya çıkarılıyor.
İşçiler açısından gemi sökümü işi en üst düzey iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin alınmasını gerektiren bir süreç. Söküm işleminde bazı maddelerin insan sağlığı için öldürücü zararları olduğu da ortaya konuldu. Yalıtım malzemesi olarak kullanılan silikat minerali asbest, ısıya, aşınmaya ve kimyasal maddelere çok dayanıklı lifli yapıda kanserojen bir maddedir. Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı'nın (IARC) kanserojen maddeler listesinde "kesin kanserojen" tanımlaması ile 1. grupta yer alıyor.
GEMİ SÖKÜM İŞİNDE ÖLÜM RİSKİ ÇOK YÜKSEK
Asbestin yanı sıra soğutucu sıvılarda, kablo kaplamalarında kullanılan PCB olarak da bilinen Poliklorlu bifenil, gemi dış boyasında korozyona karşı kullanılan Tributyltin, soğutma sistemlerinden kullanılan klorofloro karbon gazları da akciğer kanserine yol açıyor. Gemi söküm işi oldukça tehlikeli bir iş olduğu için yaşanan iş kazalarında ölüm riski de çok yüksek.
ON GÜNDÜR DİRENİŞ SÜRÜYOR
Öte yandan Türkiye OECD ülkeleri arasında gemi sökümü yapan tek ülke. Demokratik kitle örgütleri ve bilim insanları gemi sökümünün yarattığı çevre kirliliği ve işçi sağlığına yönelik oluşturduğu riskleri sıklıkla dile getiriyor. Aliağa'da gemi söküm işçileri zorlu iş koşullarında çalışmalarına rağmen emeklerinin karşılığını alamamaktadır. 22 gemi söküm tesisinde çalışan işçiler düşük ücretlere, güvencesiz çalışma koşullarına karşı 10 gündür direnişte.
TALEPLER
İşçilerin talepleri şöyle:
🔹 Gemide çalışan kesimcisinin 500 TL, saha işçisinin 450 TL, ara işçisinin 350 TL
ve operatörün 450 TL yevmiye alması.
🔹 Gemi söküm işçiliğinin, ağır ve tehlikeli iş kolu kapsamına alınması.
🔹 Maaşlarının bankalar üzerinden ödenmesi.
🔹 Hava muhalefeti nedeniyle yevmiyelerinin kesilmemesi.
🔹 6 ayda bir zam uygulanması.
🔹 Yapılan eylemler nedeniyle hiçbir işçinin işten atılmaması.
🔹 İşçi temsilciliğinin protokol altına alınması.
🔹 Kişisel koruyucu ekipmanların işçilere temin edilmesi.
🔹 Cumartesi günleri yarım gün mesai yapılması.
🔹 Eldeki iş bitiminde işçilerin işten çıkartılmaması.
🔹 Yıllık izin hakkı olan işçinin istediği zaman iznini kullanabilmesi.
🔹 İşe girişlerde rapor alınırken, rapor çıkarma ücretlerinin işveren tarafından
karşılanması.
🔹 Bu süreçte açılan tüm davaların geri çekilmesi.
ÇEPNİ, DİRENİŞİ MECLİS'E TAŞIDI
İşçilerin direnişi dayanışmayla sürerken Halkların Demokratik Partisi (HDP) İzmir Milletvekili Murat Çepni de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'in derhal yanıtlaması üzerine verdiği soru önergesiyle işçilerin taleplerini Meclis gündemine taşıdı.
BAKAN BİLGİN'E SORU ÖNERGESİ
Çepni, şu soruları yöneltti:
🔹 "Aliağa gemi söküm işçilerinin; ücret artışı, güvenli çalışma koşullarının sağlanması gibi ekonomik ve sosyal haklarının verilmesi, çalışma koşullarının iyileştirilmesi için Bakanlığınız devreye girecek midir?
🔹 Aliağa'da faaliyet gösteren 22 gemi söküm tesisi, iş sağlığı ve güvenliği koşulları ne sıklıkla denetlemektedir? Yükümlülüklerini yerine getirmeyen tesislere ne şekilde yaptırım uygulanmaktadır?
🔹 Son beş yılda Aliağa'daki tesislerde kaç iş kazası yaşanmıştır? Kaç işçi iş kazasında hayatını kaybetmiştir?
🔹 Son beş yılda Bakanlığınız verilerine göre Aliağa'da kaç işçi özellikle asbeste maruz kalarak meslek hastalığına yakalanmıştır?
🔹 İşçilerin iş kıyafetlerini kendilerinin aldığı, yeterli maske verilmediği iddiaları bakanlığınızca araştırılmış mıdır? İş kıyafetlerinin şirketler tarafından karşılanması için girişiminiz olacak mıdır?
🔹 Aliağa gemi söküm işçilerinin örgütlenme çalışmaları için Bakanlığınızın desteği olacak mıdır?
🔹 Gemi söküm işçiliğinin, ağır ve tehlikeli iş kolu kapsamına alınması için çalışmanız olacak mıdır?
🔹 Bakanlığınız, Aliağa'da gemi söküm tesislerinde işçilerin çalışma koşullarını incelenmiş midir? Bu konuda kamuoyu bilgilendirilecek midir?"