28 Mart 2024 Perşembe

Alaçatı Farkında Platformu'ndan, Urla-Çeşme projesi raporu

Urla-Çeşme projesinin, 2018 yılında iptal edilen Alaçatı Hava Limanı projesinin ardından düşünüldüğünü açıklayan Alaçatı Farkında Platformu, projeye dair rapor hazırladı. Projenin hazırlanış sürecinin değerlendirildiği raporda, açıklanması istenen çok sayıda soru yer aldı.

Alaçatı Farkında Platformu, hakkında çıkarılan "acele kamulaştırma" kararıyla gündeme gelen Urla-Çeşme projesini raporlaştırdı.

2018 yılında başlanılan Alaçatı Hava Limanı projesinin hatırlatıldığı raporda, Binali Yıldırım'ın İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı adaylığı döneminde yeniden gündeme getirilerek ihaleye çıkarıldığı, 2018 yılında da Manisa kökenli Terminal Yapı A.Ş. firması ile sözleşme imzalanarak inşaata başladığı kaydedildi.

Proje iptal edilmemiş olsaydı Mayıs 2020'de bitirilerek açılacağı kaydedilen raporda, "Projenin iptalinde TAV firmasının (Türkiye'deki hala 1. sınıf limanların tamamı İstanbul Atatürk, Ankara Esenboğa, Antalya, İzmir Adnan Menderes, Muğla Dalaman, Muğla Milas-Bodrum gibi TAV şirketi tarafından işletiliyor ve TAV bu hava limanları için DHMİ'ye kira ödüyor) ve RES'lere sahip olan firmaların (hava limanı yapıldığı takdirde RES'lerin kaldırılması gerek) etkisinin büyük olduğu hissediliyor" denildi.

İşin başında sadece küçük jetlerin inmesinin düşünüldüğü küçük bir hava limani olarak projelendirildiği ancak, devletin bu araziyi yaklaşık 1.700.000 m2 – 1760 metrelik pist – 2000 m2 terminal alanı olarak 25 yıllık imtiyaz sözleşmesi (yatırım karşılığı, yolcu garantisi) ile yükleniciye ihale ettiği, anlaşmalar imzalandığı, sonrasında da iş yapım sürecine girildiğinde yapılan kadastral ölçüm ve haritalandırılmada bu arazi 1.100.000 civarında çıktığı kaydeldi. Raporda, "Bu arada yüklenici firma bu arazide Uluslararası Havacılık Akademisi, Sky Fest, çeşitli havacılık fuar ve etkinlikleri alanı planlanmış. Bunun için Boeing firması ve Avrupa'daki bazı uçuş okul ve firmalarının dahil olduğu kurumlarla epeyce ilerleme kaydetmişler. Bu alanda yurt dışından eğitim için gelecek pilotlar ve öğrenciler için otel ve sosyal donatı alanları yapılması gerekliliği ortaya çıkmış. Bu süreç içinde firma DHMİ başvurarak 'bize verdiğiniz arazi bizim hayalimiz için küçük çıktı, biz buraya okul yapacağız, fuar yapacağız, otel yapacağız' bu araziyi büyütelim 3.000.000 mlere çıkarın şeklinde talepte bulunmuş" ifadeleri yer aldı.

ANA GEREKÇE KAMUOYUNA AÇIKLANDIĞI GİBİ DEĞİL
Ana gerekçenin bugün ifade edildiği gibi pistin uzatılıp büyük uçakların indirilmesi olmadığının altı çizilen raporda, havaalanı projesinin iptal gerekçesi olarak firmanın "pisti uzatma" talebi olduğu için inşaatı durdurup yatırımın iptal edildiği şeklinde kamuoyuna yanlış bilgi verildiği aktarıldı.

"Yeni Çeşme" projesi fikrinin bu süreçte ortaya çıktığı ancak Alaçatı dışında projenin tüm yarımadayı içine alacak şekilde olması konuşularak planlandığı ifade edilen raporda, "Urla tarafında da 'turizm yatırımı için değerlendirilebilecek güzellikte kamu alanları var' deniliyor ve kamulaştırma içine Urla'daki bazı alanlarda alınıyor ve 25 Ocak'ta 2020'de Cumhurbaşkanlığı Urla Zeytineli Mahallesi'nde toplam 333 adet parsel, Çeşme Alaçatı bölgesinde ise toplam 178 adet parsel, 'acele kamulaştırma' kararı alıyor" denildi.

"Acele kamulaştırma"nın Resmi Gazete'de yayınlanmasının ardından Suudi kökenli SND ve Albassam Investment Group adlı yabancı şirketlerin Cumhurbaşkanlığına aylar öncesinde sunduğu "Yeni Çeşme" projesinin kamuoyuyla paylaştığını hatırlatılan raporda, yetkililer tarafından bu projenin reddedildiği ancak ikna edici olmadığı da kaydedildi.

Ancak, projeye karşı tepkilerin yükselerek artması üzerine 11 Şubat tarihli 2102 sayılı kararnameyle daha önce Urla Zeytineli'nde 333 parselin yüzde 90 üzerinden kamulaştırma kararının kaldırılıp yüzde 10 ile ilgili devam ettirildiğine dikkat çekilen raporda, Alaçatı'da daha önce kamulaştırma kararı alınan 178 parsele ilişkin herhangi bir iptalin söz konusu olmadığı gibi üstüne üstlük kamulaştırma alanlarının da genişletildiği belirtildi.

'BİLİMSEL DEĞERLENDİRMELER YAPILDI MI?'
■ Bölgenin gürültü ve beraberinde gelen sorunlarına en doğru çözüm olan 'eğlence adası' dünya çapında bir proje olarak planlanacak mı? Planlandıysa Alaçatı'daki mekanlara öncelik verilerek taşınması nasıl gerçekleşecek?

Yeni Çeşme projesinde ne kadarlık bir yatak kapasitesi hedefleniyor? Bu yatak kapasitesine kaç yılda ulaşılabileceği düşünülüyor?

Kitle turizminin 550 otelin 12.000 yatağın, 1000 esnafın, işletmenin olduğu Alaçatı'ya olumlu veya olumsuz etkileri hakkında bilimsel bir çalışma yapılmış mıdır?

Açıklamalarda 5 yıldızlı oteller ve residance turizminin fiziki boyutlarının nasıl olacağından hiç söz edilmemektedir. Bu otellerin konaklama şekli olacağı tahmin edilen herşey dahil ve tam pansiyon konaklamaların çevredekideki restoranlara ve küçük otellere nasıl etkilerinin nasıl olacağı yönünde bilimsel bir araştırması yapılmış mı?

Bu konaklama şekilleri acaba yasal düzenlemelerle sınırlanabilir mi?

Termal Turizmin gerektirdiği sıcak su kaynaklarının sıcaklığı, debisi, yeterliliği, atık yönetimi konusunda bilimsel bir araştırma yapılmış mıdır?

Çeşme'de Tetusa Termal projesi gibi büyük bir proje yıllardır sürünürken, termal yatırımının bilimsel hiçbir araştırma yapmadan bu projeye dahil edilmesi doğru mudur? Rantabl 'mıdır? Ayrıca çevre ilçelerdeki diğer termal yatırımları olumsuz etkilemez mi?

Yapımına başlanan Alaçatı Hava Limanı inşaatı İzmir'e Adnan Menderes Hava Limanına darbe vuracağı gerçeğinden hareket edilip proje iptal edilebiliyors, termal yatırımında aynı mantıkla iptal edilmesi gerekmez mi?

Dünya'nın en önemli sörf alanlarından birisi olan Alaçatı sörf alanı zaten tekne geçişleri ve bazı yapılaşmalar neden ile olumsuz etkilendi, bu büyük projeden nasıl etkileneceği yönünde bilimsel bir çalışma yapılmış mıdır?

Bölge deki RES'ler ile olumsuz etkilenen doğal hayatın bir de bu yatırımla nasıl etkilenebileceğinin bilimsel bir çalışması yapılmış mıdır?

Projenin her şeyi ile tüm tarafları tatmin edecek bir yapıda projelendirmesi sonrasında diğer turizm alanları başta Alaçatı ve Çeşme olmak üzere diğer alanlara 24 saat çalışacak özellikle tren hatları olma üzere diğer ulaşım planları düşünülmüş müdür?

Projede AVM gibi yapılar planlanıyor mu? Yoksa Çarşı olarak adlandırılacak bölgelerde işletme sayıları, tipleri ve modelleri yakın çevrede var olan işletmelere zarar vermeyecek şekilde projelendirilecek mi? Sayıları sınırlanabilecek mi? Bu gibi işletmelerin çevre turizm alanlarına olumlu/olumsuz etkileri bilimsel bir şekilde ele alındı mı?

Uzmanlar Golf Turizmine ait başta çevresel olumsuz etkilerini, bu sporun artık modasının geçtiğini, dünya örneklerinde azaldığını hatta bazı ülkelerde kapatıldığını söylerken neden bu projede bu kadar mega düşünüyor ve ön plana çıkarılıyor?

Evsel atıklar nasıl bir altyapı ile çözülecektir. Bu projenin 20 ve 30 hatta daha uzun vadedeki ihtiyaçları ve çevre etkileri dikkatte alınarak bir bilimsel raporlaması yapıldı mı? sorularının yer aldığı raporda, bunların derhal açıklanması istendi.